Ulgi podatkowe

2023-02-11

W polskim systemie podatkowym istnieje sporo możliwości pomniejszenia zobowiązania podatkowego. Ulgi i odliczenia podatkowe, zarówno te powszechne jak i przeznaczone dla poszczególnych grup podatników, można rozliczać na cele budowlane, biznesowe, darowizny czy na cele kultu religijnego lub rehabilitacyjne (nie dotyczy podatku liniowego - PIT-36L).

W zeznaniu podatkowym można również skorzystać z chociażby z ulgi prorodzinnej, pozwalającej odliczyć podatek na każde dziecko pozostające na utrzymaniu. Większość z nich w 2023 roku obowiązuje na dotychczasowych zasadach, z niektórych można skorzystać wyłącznie na zasadzie praw nabytych. Pojawiły się też nowe ulgi.

Ulga podatkowa prawem podatnika

Należy pamiętać, że korzystanie z ulgi podatkowej nie jest przymusowe. To zawsze dobrowolna decyzja uprawnionego do skorzystania z niej podatnika. Tym samym to właśnie na jego głowie jest, aby dopełnić formalności – przygotować dokumenty potwierdzające prawo do danej ulgi i odpowiednio i terminowo wypełnić zeznanie podatkowe. Co ważne, organ podatkowy nie ma obowiązku ani prawa zmieniać za podatnika deklaracji PIT. Jeśli sam podatnik nie skorzystał z przysługujących mu preferencji podatkowych, skarbówka nie jest zobowiązana by mu o takiej możliwości przypominać.

Ulgi i odliczenia PIT za rok 2022 w 2023

Czytając poniższy artykuł dowiesz się z jakich ulg możesz skorzystać w 2023. Sporządziliśmy spis ulg i odliczeń od podatku, dochodu podatnika i inne formy pomniejszenia podatku PIT. Pokrótce wskazujemy na potrzebne dokumenty do przygotowania. Te oraz odpowiednie załączniki do zeznań podatkowych są podstawą do uzyskania ulg i odliczeń podatkowych. Kliknij na nazwę interesującej Cię ulgi, by dowiedzieć się więcej.

ODLICZENIA OD PODATKU

Duża ulga budowlana

Można z niej skorzystać na zasadzie praw nabytych. Trzeba wypełnić załącznik PIT/0 i posiadać komplet faktur, umów i rachunków, które potwierdzają wydatki poniesione w trakcie remontu bądź budowy.

Ulga odsetkowa

Można z niej skorzystać na zasadzie praw nabytych. Trzeba posiadać dowód poniesienia wydatku o wysokości zapłaconych w roku podatkowym odsetek wydany przez bank. Możliwość zastosowania ulgi odsetkowej przysługuje podatnikowi tylko dla odsetek od części kredytu, której kwota nie przekracza 325 990 zł.

Ulga abolicyjna – podatek z zagranicy

Do ulgi abolicyjnej należy mieć przygotowane poświadczenie o wysokości zapłaconych podatków od osób fizycznych uiszczonych w organie podatkowym zagranicznym za dany rok podatkowy.

Ulga prorodzinna

W wypadku tej ulgi liczy się okres, w którym sprawowana jest opieka i dokumenty potwierdzające uprawnienia do opieki. Trzeba mieć przy sobie akt urodzenia dzieci/zaświadczenie sądowe o ustanowieniu opiekuna prawnego lub ustalenie rodziny zastępczej czy umowę ze starostą. Do tego zaświadczenie o wysokości dochodu podatnika. Ulga prorodzinna jest zależna od posiadanej ilości dzieci i nie obowiązuje gdy rozliczany jest podatek liniowy (a więc PIT-36L).

Składka zdrowotna

Na początku 2022 r. przepisy Polskiego Ładu zlikwidowały możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku w rozliczeniu PIT, jak to miało miejsce w 2021 r. i w poprzednich latach.

Jednakże nowelizacja przepisów Polskiego Ładu wprowadzona 1 lipca 2022 r. dała możliwość zaliczenia składki zdrowotnej do kosztów uzyskania przychodów lub odliczenia od podstawy opodatkowania. Co ważne, nowelizacja obowiązuje z mocą wsteczną, czyli w stosunku do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Odliczenie składki zdrowotnej przysługuje w różnym zakresie w zależności od rodzaju opodatkowania:

• podatnicy, którzy wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mają prawo odliczenia od przychodu kwoty odpowiadającej 50% zapłaconych składek zdrowotnych,
• Osoby rozliczające się na podstawie karty podatkowej odliczają od podatku kwotę stanowiącą 19% zapłaconych składek zdrowotnych,
• podatnicy opodatkowani według ogólnej skali podatkowej nie mogą odliczyć składek,
• przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym mają prawo odliczenia od dochodu kwoty zapłaconych składek zdrowotnych do wysokości określonego w przepisach limitu lub uwzględnić je w kosztach uzyskania przychodu.

Limit odliczenia składek zdrowotnych dla przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym jest ustalany przez obwieszczenie Ministra Finansów. W 2023 r. limit ten wynosi 10 200 zł, co oznacza że wzrósł on o 1 500 zł względem poprzedniego roku (w 2022 r. 8 700 zł).

ODLICZENIA OD DOCHODU PODATNIKA

Ulga budowlana

Ulgę budowlaną odliczyć od dochodu podatnika można na zasadach praw nabytych (wyjątkiem jest tu ulga termomodernizacyjna). Potrzebne będą wszelkie dokumenty, które potwierdzają wydatki poniesione w skutek zakupów w celach budowlanych – rachunki, faktury, umowy.

Ulga na pomoc domową

W tym wypadku niezbędne będzie przygotowanie tekstu umowy aktywizacyjnej oraz dowodu opłacania składek ZUS – w tym dane osobowe, kwoty i przedmiot zapłaty.

Ulga na zabytek

W 2023 r. ustawodawca częściowo ograniczył możliwość zastosowania ulgi na zabytek. Od stycznia 2023 podatnicy nie mogą skorzystać z odliczenia w związku z zakupem zabytku nieruchomego. Elementem decydującym o prawie skorzystania z ulgi będzie zatem data sporządzenia aktu notarialnego takiego nabycia. Odliczenie w ramach ulgi na zabytki będzie jednak możliwe, jeżeli remontujemy daną posiadłość, czyli ponosimy wydatki na prace budowlane (restauratorskie, konserwatorskie).

Warunki skorzystania z ulgi na zabytki w 2023 r., czyli odliczenia za koszty remontu zabytku:

• sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie robót budowlanych przy tym zabytku,
• poniesienie wydatku na prace lub roboty budowlane zabytku,
• uzyskanie zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzającego wykonanie odpowiednio tych prac lub robót.

Darowizna – cele charytatywne, opiekuńcze i kościelne

W przypadku darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze Kościołów warto przygotować potwierdzenie przyjęcia darowizny (np. dowód wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego) oraz sprawozdanie za ostatnie 2 lata. Ze sprawozdania wynikać musi wyraźnie przeznaczenie darowizn, tj. czy darowizny dokonane zostały na cele charytatywne lub kościelne a pokwitowanie odbioru darowizny określać konkretnie – od kogo, dla kogo i na jaką kwotę.

Darowizna krwi i osocza - krwiodawstwo

Tu potrzebne będzie zaświadczenie jednostki pobierającej krew o ilości pobranej krwi i/lub ilości pobranych składników krwi. Wydatki poniesione w ramach krwiodawstwa nie są brane pod uwagę. Ulga dla krwiodawców nie dotyczy petentów rozliczających PIT-36L.

Darowizna pieniężna – pożytek publiczny

W przypadku darowizny pieniężnej należy przygotować dowód wpłaty. Musi on określać wyraźnie dane darczyńcy, podmiot obdarowany, kwotę i cel. Z punktu widzenia obdarowanego – potwierdzenie przyjęcia darowizny (np. gdy miała miejsce darowizna tabletów czy projektorów na rzecz placówki oświatowej, zaświadczenie wydaje obdarowana szkoła lub uczelnia).

Darowizna – związki wyznaniowe

Należy przygotować dowód wpłaty. Musi on określać wyraźnie dane darczyńcy, podmiot obdarowany, wartość przekazanej darowizny wraz z jej celem. Ponadto, darowizna powinna być potwierdzona oświadczeniem obdarowanego.

Ulga na szkolenie uczniów

Niezbędna będzie decyzja o uldze uczniowskiej wydana przez odpowiedni organ podatkowy do końca roku podatkowego.

Odliczenie składek ZUS

Aby odliczyć składki ZUS, trzeba przygotować dokumenty. W przypadku pracowników – RMUA lub inny dokument potwierdzający wartość zapłaconych lub pobranych składek otrzymany od pracodawcy, w przypadku przedsiębiorców – komplet dowodów wpłaty składek na ZUS.

Ulga termomodernizacyjna

Ulgi podatkowe pozwalają także na odliczenie kosztów poniesionych na poprawę technologii ogrzewania nieruchomości. Aby ulga termomodernizacyjna mogła być odliczona od dochodu podatnika potrzebny będzie na pewno dokument potwierdzający (lub dokumenty) poniesione koszty w roku podatkowym poniesienia wydatków – faktury z podatkiem VAT, rachunki, umowy.

Zwrot nienależnych świadczeń

W tym wypadku warto mieć przygotowane dane zarówno zwracającego jak i otrzymującego zwrot. Wymagana jest informacja o rodzaju świadczenia, powodu jego wydania, powodu zwrotu i poniesionych kosztów.

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego

W dokumencie wykazane muszą być:

• dane osoby, która opłaca składkę,
• dane instytucji finansowej,
• wysokość opłaconej kwoty,
• rodzaj świadczenia.

Rehabilitacja i ulga na cele rehabilitacyjne

To dość rozległa forma odliczenia, w zależności od tego kogo dotyczy i jakie elementy są przeznaczone do odliczenia. Co jest istotne?

Pojazd samochodowy – trzeba przygotować umowę własności lub współwłasności. Do tego potwierdzenie wszystkich zabiegów medycznych, zarówno tych zleconych jak i wykonanych, oraz dokument potwierdzający stopień niepełnosprawności,

Wskazanie osoby przewodnika – w przypadku np. osób niewidomych osoby lub psa, który pomaga w poruszaniu się i tym samym potwierdza aktywnie stopień niepełnosprawności.

Wydatki na sprzęt – wszelkie paragony, faktury i rachunki świadczące o zakupie sprzętu służącego rehabilitacji, leczeniu czy normalnemu funkcjonowaniu osoby chorej, czy niepełnosprawnej. Trzeba uwzględnić dane sprzedającego, dane nabywcy, wysokość płatności i cel. Do tego każda płatność na leki, zabiegi medyczne i inne wydatki na ułatwienie wykonywania czynności życiowych. W tym celu potrzebne będą powyższe dokumenty, w tym opinia lekarza (np. zaświadczenie lekarskie).

Ulga na internet

Tu potrzebne będzie skompletowanie tekstu umowy z dostawcą usług z tytułu użytkowania sieci Internet, w tym dane kupującego i sprzedawcy, konkretne kwoty oraz informacja czy podatnik korzysta z usług internetowych przez dwa lata podatkowe, czy dłużej. Ulga na Internet nie obowiązuje gdy rozliczany jest podatek liniowy (PIT-36L).

POZOSTAŁE ODLICZENIA W PRZYPADKU ULGI

Odliczenie - straty podatkowe

Dodatkowe dokumenty nie są wymagane. Podstawą jest deklaracja podatkowa dotycząca dochodu podatnika za ten i poprzednie lata podatkowe. Takie straty można odliczać odliczać w najbliższych następujących pięciu latach podatkowych.

Odliczenie 1,5 % podatku na cele pożytku publicznego

W sprawach spornych, jeśli deklaracja PIT została złożona w ostatnich dniach - ewentualny dowód nadania przesyłki.

Ulgi podatkowe dla przedsiębiorców za rok 2022 w 2023

Polskie prawo oferuje również ulgi podatkowe specjalnie dostosowane do produkcji w Polsce, m.in. Polskiej Strefy Inwestycji, Ulgi B+R oraz IP Box. Wszystkie instrumenty wsparcia są dostępne na równych warunkach dla inwestorów zagranicznych i polskich.

Polska Strefa Inwestycji — znaczna ulga w podatku dochodowym

Polska Strefa Inwestycji jest instrumentem nakładającym ulgi podatkowe istniejącym od września 2018 roku, który zastąpił reżim Specjalnych Stref Ekonomicznych. Nowe przepisy zmieniły Polskę w jedną wielką specjalną strefę ekonomiczną, w której założenie lub rozwój przedsiębiorstwa, w szczególności zakładu produkcyjnego, często oznacza możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Przepisy dotyczące Polskiej Strefy Inwestycji pozwalają na skorzystanie ze wsparcia w postaci ulgi, bądź zwolnienia z podatku dochodowego niezależnie od lokalizacji zakładu. Ustawa ta ma na celu rozszerzenie obszaru ulg podatkowych do prawie 100% powierzchni inwestycyjnej Polski, co jest diametralną zmianą w porównaniu ze Specjalnymi Strefami Ekonomicznymi.

Jakie zmiany w Polskiej Strefie Inwestycji wprowadziło Rozporządzenie Prezesa RM? Po pierwsze, zwolnienie z podatku dochodowego przysługuje dopiero począwszy od miesiąca, w którym upłynął termin zakończenia inwestycji zawarty w decyzji o wsparciu. Oznacza to, że zgodnie z nowym rozporządzeniem, zaliczenie dochodów zwolnionych z podatku będzie utrudnione dla przedsiębiorców i przeniesione w czasie. Po drugie, nabywanie środków trwałych i aktywów w ramach leasingu finansowego musi odbywać się na zasadach rynkowych.

Ulga podatkowa B+R (badania i rozwój)

Ulga podatkowa na B+R pozwala odzyskać 100% poniesionych kosztów kwalifikowanych w związku z działalnością badawczo-rozwojową, w szczególności wynagrodzeń, surowców i innych materiałów. Są to więc poniesione wydatki typowe dla tych co prowadzą normalną działalność gospodarczą.

Niezależnie od tego, że wydatki należą do kosztów uzyskania przychodu, w ramach ulgi mogą one być dodatkowo traktowane jako poniesione koszty na poszczególne wydatki kwalifikowane, uprawniające do skorzystania z ulgi B+R, co w praktyce oznacza prawo do skorzystania z dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania i obniżenia kwoty należnego w danym roku podatkowym podatku.

Ulga IP BOX

Ulgę podatkową B+R uzupełnia nowe rozwiązanie podatkowe obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. – ulga podatkowa IP Box. Celem wprowadzenia tej preferencji jest zwiększenie atrakcyjności prowadzenia działalności gospodarczej noszącej znamiona innowacyjności w Polsce oraz zachęcenie przedsiębiorców do odważnego poszukiwania potencjału biznesowego w działaniach związanych z prawami własności intelektualnej. Pozwala to podatnikom na skorzystanie z preferencyjnej stawki 5% (zamiast standardowej stawki 19%), w stosunku do dochodu uzyskanego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Z ulgi IP Box korzystać mogą interesariusze rozliczający się wg. stawki liniowej (PIT-36L).