Odliczenie składek ZUS 2023 – sprawdź, co powinieneś wiedzieć!

2023-03-03

Każdy podatnik ma prawo do skorzystania z określonych preferencji. Jedną z nich może być odliczenia składek ZUS 2022. Aby prawidłowo dopełnić wszelkich formalności, należy poznać kilka podstawowych zasad. Jakich? Co powinieneś wiedzieć? Jakie składki można odliczyć od podatku? Sprawdź najważniejsze informacje!

Odliczenia składek ZUS 2022

Prawo podatkowe w Polsce przewiduje możliwość skorzystania z różnych preferencji. Aby można było uwzględnić je w deklaracji podatkowej, należy spełniać zazwyczaj pewne warunki. Jedną z najbardziej popularnych i ogólnodostępnych preferencji są odliczenia składek ZUS 2022. Dzięki temu możesz z łatwością obniżyć wartość zobowiązania, które musisz przekazać na konto urzędu skarbowego. Odliczenia składek ZUS 2022 oraz wprowadzenie innych ulg może doprowadzić do sytuacji, kiedy po rozliczeniu podatku na Twoje konto wpłyną dodatkowe pieniądze.

Ile maksymalnie mogą wynosić odliczenia składek ZUS 2022? Prawdziwe są dwie prawidłowości. Jedna z nich to: im wyższa kwota składek, tym większa preferencja Ci przysługuje.

Jakie składki ZUS można odliczyć?

Jedno z najważniejszych pytań, które może się pojawić, brzmi: jakie składki można odliczyć od podatku? Odpowiedź będzie niezbędna do prawidłowego rozliczenia swoich zobowiązań względem urzędu skarbowego. Podatnik ma prawo do pomniejszenia należnego podatku dochodowego o kwoty odprowadzone na ubezpieczenie społeczne – czyli: składki rentowe, chorobowe i wypadkowe. Dodatkowo podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia składek na fundusze pozaubezpieczeniowe, czyli Fundusz Pracy oraz Fundusz Solidarnościowy.

Od 2022 r. w ramach planu odbudowy gospodarki Polski Ład weszły przepisy zmieniające zasady odliczenia składki zdrowotnej. Część przedsiębiorców nie będzie mogła już jej odliczyć od podatku, a część będzie mogła wciąż skorzystać z odliczenia, ale już na innych zasadach niż za rok podatkowy 2021. Szczegółowe informacje odnośnie pomniejszenia zobowiązania podatkowego o ubezpieczenie zdrowotne znajdziecie w dalszej części artykułu.

To, jak wysokie odliczenia składek ZUS 2022 przysługują podatnikowi, zależy od rodzaju opłacanych składek ZUS oraz formy opodatkowania, a tym samym sposobu uwzględnienia preferencji. Podatnicy mają prawo do zmniejszenia wysokości dochodu, podatku lub zaliczenia składek do kosztów uzyskania przychodów. Co ważne, limity dotyczące maksymalnej kwoty możliwej do odliczenia dotyczą wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego.

Skala ogólna i podatek liniowy - odliczenie własnych składek na ubezpieczenie społeczne

Jeżeli jesteśmy opodatkowani według ogólnej skali podatkowej (12% lub 32%) lub podatkiem liniowym 19%, to mamy prawo do:

• odliczenia od dochodu zapłaconych składek społecznych, lub
• zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

Składki odliczamy podczas obliczania miesięcznych zaliczek na podatek. Ponadto można odliczyć składki zapłacone w poprzednich miesiącach, które nie zostały odliczone z uwagi na zbyt mały dochód. Należy pamiętać, że możemy jedynie odliczyć składki faktycznie opłacone. Nie można zatem odliczyć składki należnej, ale nieopłaconej.

Jeżeli odliczamy składki od dochodu, to nie mogą one przekroczyć wysokości osiągniętego dochodu. Jeżeli w danym roku podatkowym okaże się, że dochód okaże się niższy niż zapłacone składki społeczne, to można odliczyć jedynie część składek. Podatnik nie ma możliwości odliczenia reszty nieodliczonych składek w następnym roku. Dlaczego? Nadwyżka składek nad dochodem nie stanowi straty podatkowej - strata powstaje wyłącznie w przypadku, gdy koszty przekraczają sumę przychodów.

Inaczej wygląda zaliczenie składek na ubezpieczenie społeczne jako koszty uzyskania przychodów. Jeżeli uiszczone w ZUS składki będą wyższe od przychodów, powstałą stratę podatkową możesz odliczyć od dochodu w ciągu 5 lat podatkowych, następujących po roku, w którym wykazano stratę.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - odliczenie składki na ubezpieczenie społeczne

Przychód stanowi podstawę opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Podatnicy opodatkowani ryczałtem nie mogą odliczyć od niego kosztów uzyskania przychodu.

W przypadku ryczałtu, składki na własne ubezpieczenie społeczne można odliczyć jedynie od przychodu, a nie od dochodu czy podatku. Zmniejsza się tym samym podstawa opodatkowania.

Co miesiąc przy rozliczaniu możemy odliczyć od przychodu nie tylko składki społeczne zapłacone w danym miesiącu, ale również składki zapłacone w poprzednich miesiącach danego roku. Niemożność odliczenia składki w danym miesiącu wynika z reguły z osiągnięcia zbyt małego przychodu. Co ważne, jeżeli w ciągu całego roku podatkowego nastąpi nadwyżka zapłaconych składek od osiągniętych przychodów, to nie ma możliwości odliczenia tej nadwyżki od podatku. Nie jest także możliwe odliczenie jej od przychodu w następnych latach podatkowych.

Karta podatkowa - jak odliczyć składki na ubezpieczenie społeczne

Polski Ład znacznie ograniczył możliwość opodatkowania - od 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorcy nie mogą jej wybrać tej formy opodatkowania. Opodatkowanie według karty podatkowej przysługuje jedynie podatnikom, którzy rozliczali się w ten sposób przed 2022 r.

Podatnicy opodatkowani kartą podatkową nie mogą odliczyć składek na własne ubezpieczenie zdrowotne oraz KUP. Wynika to z faktu, że płacimy podatek niezależnie od wysokości osiągniętych przychodów. Wysokość karty jest określana w decyzji urzędu skarbowego. Składki na ubezpieczenie społecznie są więc brane pod uwagę. Inaczej będzie wyglądać sytuacja, jeżeli oprócz prowadzenia firmy opodatkowanej kartą, generujemy również inne źródło przychodu, które jest objęte np. skalą ogólną, ryczałtem.

Jak odliczyć składki pozaubezpieczeniowe na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy

Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Przepisy nie przewidują możliwości odliczania ich od dochodu lub podatku.

W praktyce oznacza to, że jedynie podatnicy rozliczający się z fiskusem ogólną skalą lub podatkiem liniowym mogą korzystać z możliwości zaliczenia składek pozaubezpieczeniowych do KUP. Z kolei ryczałtowcy oraz opodatkowani kartą podatkową nie mogą skorzystać z tej preferencji podatkowej.

Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy wynoszą łącznie 2,45% podstawy wymiaru opodatkowania - w tej wysokości mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Warunkiem zaliczenia tych składek do kosztów podatkowych, jest to aby zostały one faktycznie opłacone. Preferencja nie przysługuje dla składki należnej, która nie została w rzeczywistości uregulowana.

Odliczenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców - zmiany Polskiego Ładu

Jak już wspomnieliśmy, od zeszłego roku obowiązują nowe zasady odliczania składki zdrowotnej. Polski Ład zmienił również sam sposób naliczania składki zdrowotnej. Zmiany te następowały w dwóch etapach - w styczniu oraz w lipcu 2022 r.

1 stycznia 2022 r. wraz z szeregiem zmian podatkowych wszedł w życie przepis wprowadzający całkowity zakaz odliczania składek zdrowotnych. Kolejna zmiana weszła 1 lipca 2022 r. w ramach gruntownej nowelizacji Polskiego Ładu. Zaczęła obowiązywać z mocą wsteczną, czyli do przychodów osiągniętych od stycznia 2022 r. Nowelizacja przywróciła możliwość odliczenia składki zdrowotnej. Jednakże już na innych zasadach niż za 2021 r. i lata poprzednie. Obecnie przy rozliczeniu w 2023 za 2022 r. odliczenie składki zdrowotnej przysługuje w różnym zakresie dla firm i zależy od wybranej formy opodatkowania.

Jaka jest najważniejsza zmiana? Podatnicy rozliczający się w skali ogólnej nie mogą korzystać już z odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że osoby uzyskujące przychód od płatnika (np. w ramach stosunku pracy i pokrewnych) oraz emeryci i renciści nie mogą już odliczyć tej składki zdrowotnej od dochodu lub podatku. Wykluczeni są także przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej.

Odliczenie składki zdrowotnej – kto może?

Częściowe odliczenie składki zdrowotnej w 2023 r. - kto może pomniejszyć swoje zobowiązania podatkowe w oparciu o tą preferencję podatkową?

• Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym mają prawo odliczenia od dochodu kwoty zapłaconych składek zdrowotnych do wysokości 10 200 zł zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne.
• Osoby rozliczające się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mogą odliczyć od przychodu 50% zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne.
• Podatnicy korzystający z karty podatkowej mogą pomniejszyć podatek o 19% zapłaconych składek zdrowotnych.
• Osobom, które wybrały rozliczenia na zasadach ogólnych (skala podatkowa), odliczenie składek zdrowotnych nie przysługuje w ogóle.

Przed zmianami Polskiego Ładu, jeszcze za rok podatkowy 2021 r. zarówno osoby fizyczne rozliczające się na zasadach ogólnych, jak i przedsiębiorcy korzystający z różnych form opodatkowania (skali ogólnej, ryczałtu, podatku liniowego, karty) odliczali składki na ubezpieczenie zdrowotne na jednakowych zasadach. W każdym z tych przypadków obowiązywał maksymalny limit 7,75% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Odliczenie składki zdrowotnej można uwzględnić w następujących deklaracjach:

• PIT-36L – formularz przeznaczony dla osób rozliczających się podatkiem liniowym.
• PIT-28 – deklaracja obejmuje przychody rozliczane według ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Odliczenie składek ZUS 2022 - podsumowanie

Zasady rozliczenia składek na ubezpieczenia społeczne:

Skala podatkowa: składki mogą być odliczone od dochodu lub zaliczone do KUP.

Podatek liniowy: składki mogą być odliczone od dochodu lub zaliczone do KUP.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych: składki mogą być odliczone od przychodu.

Karta Podatkowa: nie można odliczyć składek ZUS.

Zasady rozliczenia składek na ubezpieczenia na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy:

Skala podatkowa: składki mogą być zaliczone do KUP.

Podatek liniowy: składki mogą być zaliczone do KUP.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych: nie można odliczyć składek.

Karta Podatkowa: nie można odliczyć składek.