Podział majątku a podatek dochodowy – co trzeba wiedzieć?

2021-03-11

Rozwód to trudny moment w życiu każdego człowieka. Zdarza się, że towarzyszy mu również procedura rozdzielenia między małżonkami tego, co udało im się wspólnie osiągnąć. W takim przypadku pojawia się pytanie o zależność dotyczącą: podział majątku a podatek dochodowy. Najważniejsze informacje na ten temat znajdziesz w poniższym artykule.

Spis treści:

• Podział majątku a podatek dochodowy
• Spłata małżonka po rozwodzie a podatek dochodowy
• Czy podział majątku trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?
• Podsumowanie: podział majątku a podatek dochodowy

Podział majątku a podatek dochodowy

Najważniejsze informacje dotyczące tego, czym jest majątek wspólny małżonków, znajdziesz w ustawie z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59). Zgodnie z przepisami, ustrój majątkowy powstający po zawarciu małżeństwa w przypadku braku ingerencji małżonków nazywa się wspólnością łączną. Oznacza to, że nie da się ustalić wkładu wniesionego przez żadną ze stron. Taki stan rzeczy obowiązuje aż do momentu stwierdzenia nieważności lub ustanie stosunku małżeństwa, a także orzeczenia separacji.

Podział majątku odbywa się na zasadach zgodnych z art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Oznacza to, że współmałżonkowie mają równe udziały w zgromadzonym majątku. Podział może nastąpić na podstawie dwóch dokumentów:

• Umowy zawartej między małżonkami,
• Orzeczenia sądu na żądanie jednej ze stron.

Zdarza się, że w wyniku ugody jeden z małżonków przejmuje cały majątek. Innym przypadkiem jest spłata jednej ze stron po rozwodzie. W takim przypadku pojawia się pytanie dotyczące kwestii: podział majątku a podatek dochodowy. Jakie obowiązują zasady? Gdzie znaleźć najważniejsze informacje na ten temat?

Spłata małżonka po rozwodzie a podatek dochodowy

Na początku należy zaznaczyć, że kwestie opodatkowania majątku po rozwodzie uwzględnia ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350). W tym akcie prawnym znajdują się informacje dotyczące wyłączenia spod opodatkowania określonych przychodów osób fizycznych. Wśród nich znajdują się również te uzyskane w wyniku ustania lub unieważnienia stosunku małżeństwa. Jeżeli masz wątpliwości dotyczące kwestii podział majątku a podatek dochodowy, to właśnie w art. 2 ust. 1 pkt 5 znajdziesz najważniejsze informacje na ten temat.

Przyjrzyjmy się kilku sytuacjom. Po pierwsze podział majątku może odbywać się na podstawie tytułu sądowego. W takim przypadku przychód uzyskany w ten sposób – łącznie z wyrównanie, czyli spłatą małżonka – jest zwolniony z opodatkowania. Nie musisz martwić się uregulowaniem podatku dochodowego w takim przypadku. Co ważne, tego przepisu nie stosuje się do podziału w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej, a także śmierci jednego z małżonków.

Co ważne, opodatkowaniu nie podlegają również wydatki związane z pokryciem kosztów uzyskania przychodów z podziału majątku.

Warto zwrócić także uwagę na inną sytuację. Co dzieje się w przypadku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej? Okazuje się, że przychody uzyskane z tego tytułu podlegają również wyłączeniu spod opodatkowania. Dotyczy to sytuacji, kiedy podstawą działań jest: sądowe orzeczenie rozwodowe, ustanowienie separacji, umowa w formie aktu notarialnego zawarta w trakcie małżeństwa, ustanowienie przez sąd majątkowej rozdzielności małżeńskiej na żądanie jednego z małżonków, ubezwłasnowolnienie lub ogłoszenie upadłości jednego z małżonków.

Jak prezentuje się zatem zależność: spłata małżonka po rozwodzie a podatek dochodowy? Odpowiedź na to pytanie znajduje się powyżej. Spłata małżonka to przychód z tytułu wyrównania dorobków. Oznacza to, że nie podlega ona opodatkowaniu tak jak należna część majątku małżonka.

Czy podział majątku trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?

Jeżeli dochodzi do rozwodu, podatek od spłaty przy podziale majątku jest nieobowiązkowy. Pojawia się jednak pytanie, czy fakt ten należy mimo wszystko zgłosić do urzędu skarbowego? Odpowiedź jest prosta. Kiedy uzyskałeś dochód niepodlegający opodatkowaniu, nie musisz informować urzędu skarbowego o takiej sytuacji.

Warto również zwrócić uwagę, że nabycie majątku w wyniku podziału po ustaniu małżeństwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że zarówno majątek, jak i spłata małżonka po rozwodzie nie są objęte żadnym podatkiem.

Podsumowanie: podział majątku a podatek dochodowy

Oto najważniejsze informacje dotyczące zależności: podział majątku a podatek dochodowy.

• Podział majątku oraz przychód wynikający z tytułu wyrównania dorobków są wyłączone spod opodatkowania podatkiem dochodowym.
• Nie obowiązuje również podatek od spłaty przy podziale majątku.
• Zwolnienia dotyczą zarówno podziału majątku z tytułu ustania oraz ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej, jak i przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej lub śmierci małżonka.
• Czy podział majątku trzeba zgłosić do urzędu skarbowego? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatnik nie ma obowiązku zgłaszania takiej sytuacji do fiskusa.