Nowe stawki podatku za miejsca parkingowe i garaże
Każdy właściciel garażu w budynkach mieszkalnych ma obowiązek płacić za te miejsce należny podatek. Zgodnie z ustawą, jest on nawet 10-krotnie wyższy niż podatek za lokal mieszkalny. Jak wygląda kwestia opodatkowania podatkiem od nieruchomości garażu podziemnego i ile on wyniesie?
Garaż lub miejsce postojowe zwykle kupowane są wraz z nabyciem nowej nieruchomości – domu czy mieszkania. Czasem dokupuje się taką nieruchomość niezależnie np. jak kupujemy samochód i szukamy bezpiecznego miejsca do jego postoju lub nabywany drugie auto i chcemy je gdzieś zaparkować.
Za wygodę trzeba jednak słono płacić. Zgodnie z ustawą od garażu i miejsca postojowego obowiązuje podatek od nieruchomości. Maksymalna wysokość tej daniny ustalana jest co roku przez ministra finansów w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, a następnie uchwalana w odpowiedniej stawce przez poszczególną radę gminy. Ostateczne stawki podatku mogą być niższe niż odgórnie ustalono, jednak wiele miast pozostaje przy najwyższym możliwym poziomie stawek podatkowych. Zgodnie z obowiązującą ustawą lokale mieszkalne są opodatkowane mniejszym podatkiem niż miejsce w hali garażowej.
W tej kwestii 18 października zapadła przełomowa decyzja orzeczona przez Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie z orzeczeniem, garaż i mieszkanie mają być objęte taką samą stawką podatku od nieruchomości, właściwą dla lokalu mieszkalnego. Jak to wygląda w praktyce? Wyjaśniamy w artykule.
Garaż podziemny w świetle przepisów o podatku od nieruchomości
Zgodnie z obowiązującym prawem opodatkowaniu podlegają następujące typy nieruchomości:
- grunty (wyłączając grunty rolne oraz tereny leśne, które są opodatkowane odpowiednio podatkiem rolnym i leśnym);
- budynki (wraz z ich częściami) – obiekty, które są stale połączone z gruntem, które posiadają fundamenty, dach i są wydzielone z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych;
- budowle – w rozumieniu przepisów prawa budowlanego są to obiekty budowlane, które nie spełniają definicji budynku (np. nie są trwale związane z gruntem), ani nie są obiektem małej architektury (np. most, tunel itp.). Budowle to również urządzenia budowlane, które umożliwiają prawidłowe użytkowanie budynku lub innego obiektu budowlanego (np. części budowlane kotłów, pieców przemysłowych itp.).
Garaż może być zaliczony zarówno do budynku, jak i do budowli. Ostateczna wysokość podatku będzie zależała od tego, do jakiej kategorii garaż zostanie przypisany. Jak są rodzaje garażu?
- garaż, który jest częścią domu wolnostojącego lub domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej podlega pod dom, jednak tylko wtedy, kiedy został on wybudowany w tym samym czasie, co dom. Jeśli został dobudowany później, podlega opodatkowaniu podatkiem w stawce obowiązującej dla budynków pozostałych;
- garaż, który stanowi odrębny obiekt, wpisujący się w kryteria budowlane dla budynków, będzie podlegał opodatkowaniu jako budynki pozostałe;
- garaż, który nie posiada fundamentów i nie jest stale związany z gruntem (np. garaż blaszany), podlega opodatkowaniu jako budowla lub może być zwolniony z opodatkowania.
Na wysokość stawki podatku wpływ ma również to, czy garaż wykorzystywany jest w działalności gospodarczej. Jeśli jest wykorzystywany w celach firmowych, związanych z działalnością gospodarczą, to stawka podatku jest taka, jaka jest przewidziana dla budynków związanych z prowadzeniem takiej działalności.
W przypadku miejsca postojowego zlokalizowanego w garażach w budynkach mieszkalnych (stanowiących odrębną nieruchomość), przede wszystkim w blokach wielorodzinnych, obowiązuje odrębny podatek od nieruchomości niż za mieszkanie, a miejsce to jest traktowane jako odrębny lokal z własną księgą wieczystą.
Miejsce postojowe na zewnątrz
W przypadku, gdy parking znajduje się na zewnątrz (np. wydzielona przestrzeń przed budynkiem mieszkalnym), do opłacania podatku od nieruchomości związana jest osoba (fizyczna lub prawna), która posiada własność do gruntu, na którym znajduje się miejsce postojowe. W większości przypadków płatnikiem podatku od nieruchomości będzie wówczas wspólnota lub spółdzielnia mieszkaniowa, która zarządza danym terenem. Jeśli planujemy sprzedaż lub wynajem miejsca postojowego, musimy się upewnić czy przysługuje nam prawo do zarządzania nim. W większości przypadków miejsce parkingowe traktowane jest jako „dodatek” do mieszkania, a nie należy do lokatora jako własność. Formalnie należy do wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej, a więc to ona zobowiązana jest do regulowania zobowiązań podatkowych za posiadaną nieruchomość gruntową
Ile wynosi podatek od nieruchomości 2024?
Zgodnie z corocznym obwieszczeniem w Monitorze Polskim ministra finansów w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych ustalono poniższe stawki kwotowe podatków i opłat lokalnych:
- maksymalna stawka podatkowa za 1 mkw. miejsca postojowego stanowiącego część nieruchomości wspólnej, pomieszczenie przynależne, lokale mieszkalne wyniesie 1,15 zł (w 2023 roku stawka ta wynosi maksymalnie 1 zł za mkw.);
- maksymalna stawka podatkowa dla pozostałych części budynków (w tym hali garażowej jako lokalu użytkowego z księgą wieczystą, w którym posiadacze miejsc parkingowych mają współwłasność) -11,17 zł za 1 mkw. miejsca postojowego (w 2023 roku stawka podatku wynosiła maksymalnie 9,71 zł za mkw.).
Podatek od nieruchomości, czyli również i od garażu, jest podatkiem lokalnym. Dlatego wszystkie formalności z nim związane są przypisane gminie właściwej ze wglądu na miejsce położenia nieruchomości.
Jak widać druga kwota podatku, do której włącza się miejsce w garażu podziemnym jest znacznie wyższa niż podatek, który płacimy za lokale mieszkalne.
Wyższe opodatkowanie garaży i miejsc parkingowych jest możliwe za sprawą porządku ustalonego przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 27 lutego 2012 roku według którego stawki podatku za halę garażową mogły być wyższe, jeżeli wyodrębniona została dla niej osobna księga wieczysta.
WAŻNE! Wyższe opodatkowanie dotyczy tylko miejsc postojowych w garażu podziemnym, które posiadają wspomnianą księgę wieczystą, czyli stanowią osobny lokal. Jeśli miejsce postojowe nie posiada księgi wieczystej i jest jednym z elementów wspólnych w budynku wielorodzinnych to płaci się taki sam podatek jak za lokal mieszkalny.
Przełomowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego
18 października 2023 zapadł przełomowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego (sygn. SK 23/19) w sprawie naliczania wysokiego podatku za miejsca postojowe w garażu.
Ze skargą konstytucyjną wystąpiło małżeństwo, które jest właścicielami lokalu mieszkalnego oraz udziału w lokalu użytkowym - garażu z prawem wyłącznego korzystania z oznaczonego miejsca postojowego. Mieszkanie i miejsce postojowe znajdują się w tym samym budynku mieszkalnym.
Trybunał Konstytucyjny uznał, ze zróżnicowanie stawek podatku od garaży jest niezgodne z Konstytucją. W orzeczeniu wyjaśniono, że części budynków nie mogą być różnie opodatkowane, przecież część budynku stanowiąca halę garażową z reguły znajduje się w obrębie tego samego budynku co mieszkania. Garaż czy miejsce postojowe są elementem mieszkania. Z tego powodu niezależnie od tego, czy posiada on wyodrębnioną księgę wieczystą, czy nie, to powinien być opodatkowany w taki sam sposób.
Tym samym Trybunał Konstytucyjny opowiedział się za zrównaniem wszystkich stawek podatkowych za miejsca postojowe. Właściciele miejsc postojowych mogą zatem odetchnąć z ulgą. Wyrok jest szczególnie korzystny dla osób, które posiadają miejsce postojowe z księgą wieczystą. Takie osoby będą płacić stawkę podatku od nieruchomości właściwą dla budynków mieszkalnych.
Tym samym podatnicy sporo zyskają, bo będą obowiązani do zapłaty za miejsce postojowe stawki nawet prawie 10-krotnie mniejszej!
Kiedy niższy podatek za miejsce postojowe?
Kluczowe pytanie wszystkich właścicieli miejsc postojowych dotyczy tego, kiedy odczują oni różnice w podatkach.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wadliwe przepisy utracą moc dopiero pod koniec 2024 roku. Dlaczego tak późno? Organ powołał się na interes publiczny, w szczególności związany z trudną sytuacją finansową gmin.
Podsumowując, ustawodawca ma jeszcze rok czasu, aby przygotować nowe przepisy o podatku od nieruchomości płaconego za miejsca postojowe.
Tym samym jeszcze za cały przyszły rok obowiązywać będą już ogłoszone i znane stawki podatków.
Jak zapłacić podatek od nieruchomości?
Pamiętajmy, że podatku za garaż nie wylicza się samodzielnie. Odpowiedni formularz do zapłaty przyśle gmina wraz z informacją o wysokości daniny.
Jak co roku, właściciele nieruchomości, również posiadający miejsce parkingowe, otrzymają informacje o wysokości podatku od nieruchomości na początku 2024. Warto wiedzieć, że podatku od nieruchomości w ogóle nie trzeba płacić jeśli będzie on niższy niż 9,80 zł.
Podatek można zapłacić w jednorazowej kwocie lub w czterech ratach: do 15 marca, do 15 maja, do 15 września i do 15 listopada. Jeśli podatek jest niższy niż 100 zł, to należy go zapłacić w całości do 15 marca.
Każdy podatnik jest zobowiązany do terminowego regulowania zobowiązań podatkowych.
