Kiedy i jak trzeba rozliczyć PIT otrzymany z ZUS?

2023-03-04

Organy rentowe przysyłają dla emerytów, rencistów oraz innych osób pobierających świadczenia z ZUS/KRUS formularze PIT, które służą do rozliczenia podatku z fiskusem. Sprawdź jak rozliczyć się z PITu otrzymanego od organu rentowego.

Jakie deklaracje PIT otrzymują podatnicy z ZUS lub KRUS?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) oraz inne organy rentowe występują jako płatnik, który wypłaca świadczenia emerytalno-rentowe. W związku z tym są zobowiązane do pobierania zaliczki miesięcznych od wypłacanych przez siebie bezpośrednio świadczeń oraz odprowadzania za podatnika podatku dochodowego przy zastosowaniu najniższej stawki podatkowej określonej, tj. 12%. Ponadto, przygotowują informacje PIT-40A lub PIT-11A o przychodach świadczeniobiorców i wysyłają je do urzędu skarbowego.

W zeznaniu rocznym PIT-40A uwzględnia się roczne obliczenie podatku. Ten druk jest wysyłany, gdy podatnik uzyskał w danym roku podatkowym przychód z tytułu:

• emerytury i renty,
• renty strukturalnej,
• renty socjalnej,
• świadczenia przedemerytalnego,
• zasiłku przedemerytalnego,
• nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
• rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.

Imienna informacja o wysokości uzyskanego dochodu PIT-11A także uwzględnia roczne obliczenie podatku. Jest sporządzana przez ZUS/KRUS, jeśli podatnik uzyskał inny dochód niż wyżej wymienione świadczenia np. zasiłek macierzyński lub zasiłek chorobowy. Tę deklarację dostają również podatnicy, którzy:

• nie są już świadczeniobiorcami ZUS w momencie rozliczania podatku,
• złożyły wniosek o niesporządzaniu rocznego obliczenia podatku na formularzu PIT-40A.
• złożyły wniosek o obliczanie i pobieranie zaliczki na podatek według II skali podatkowej,
• złożyły w ZUS oświadczenie o zamiarze wspólnego rozliczania dochodów z małżonkiem.

PIT 40A - kiedy należy rozliczyć się z urzędem skarbowym?

Wysłany do podatnika druk PIT-40A jest formalnym rocznym rozliczeniem podatkowym, co oznacza że może być dla podatnika ostateczną deklaracją PIT. Nie ma więc konieczności składania osobnego formularza PIT do urzędu skarbowego. PIT-40A jest wysyłany przez organ rentowy do urzędu skarbowego do końca stycznia, a do podatnika do końca lutego.

PIT-40A otrzymuje podatnik, którzy nie uzyskuje innych dochodów poza:

• opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28),
• opodatkowanych według podatku liniowego (PIT-36L),
• objętych kartą podatkową (PIT-16A),
• dochodami kapitałowych (PIT-38),
• dochodami z odpłatnego zbycia nieruchomości (PIT-39).

Ponadto z PIT 40-A korzysta podatnik, który:

• nie chce korzystać z ulg i odliczeń podatkowych, przekazania 1,5% podatku na wybraną OPP przez wpisanie numeru KRS,
• nie chce korzystać z wspólnego rozliczenia z współmałżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
• nie uzyskał dochodów z działalności gospodarczej lub stosunku pracy wykonywanego poza granicami Polski,
• nie uzyskał dochodów poza granicami Polski zwolnionych od podatku w Polsce na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jeżeli podatnik chce skorzystać z ulg podatkowych, przekazać 1,5% na rzecz organizacji pożytku publicznego, czy też nie spełnia wyżej wymienionych warunków, to musi złożyć osobną deklarację podatkową. W tym wypadku traktuje PIT-40A jako informację podatkową, a nie ostateczne rozliczenie podatkowe.

PIT 11a - informacja o dochodach sporządzona przez organ rentowy

PIT-11A nie stanowi samodzielnej deklaracji podatkowej, tak jak w przypadku druku PIT-40A. W związku z tym jest traktowany na równi z PIT-11, który jest sporządzany przez pracodawcę. PIT-11A jest wysyłany do podatników do końca lutego.

Otrzymany PIT-11A służy do sporządzenia rocznego zeznania podatkowego, m.in.:

• PIT-36 - jeżeli podatnik uzyskuje przychody z działalności opodatkowanej według skali podatkowej,
• PIT-37 - jeżeli podatnik uzyskuje inne przychody np. z tytułu prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem liniowym lub ryczałtem. W tym wypadku podatnik składa dwie deklaracje (jedną w celu rozliczenia przychodów z ZUS, a drugą z prowadzonej działalności PIT-36L lub PIT-28) .

Termin na złożenie PIT-36 i PIT-37 trwa od 15 lutego do 30 kwietnia. W 2023 r. ostateczny termin na złożenie deklaracji mija 2 maja, ze względu na to, że 30 kwietnia i 1 maja są wolne od pracy.

Roczne obliczenie podatku za 2022 r. Jakie PIT-y dla emerytów przygotowuje ZUS w 2023 roku?

ZUS, KRUS lub inny organ rentowy w zależności od rodzaju świadczenia oraz okresu jego uzyskiwania wystawia różne formularze dla seniorów, w tym:

• PIT-40A/ PIT-11A - jest wysyłany do emerytów, rencistów oraz osób, które uzyskują zasiłki z ubezpieczenia społecznego np. chorobowe.
• PIT-11 - otrzymują go osoby pobierające świadczenia po osobie zmarłej.

Ponadto pracujący emeryci uzyskujący przychód za pośrednictwem pracodawcy (czyli płatnika składek) otrzymują od niego PIT-11, zawierający informację o uzyskanych przychodach, dochodach, pobranych zaliczkach na podatek dochodowy oraz składkach ZUS.

PIT-40a a rozliczenie roczne

Zakład ubezpieczeń społecznych lub inny organ rentowy do końca lutego wysyła dla emeryta PIT-40A z tytułu pobierania emerytury.

Jeżeli podatnik uzyska wyłącznie druk PIT-40A, może być on traktowany jako samodzielne zeznanie roczne. Oznacza, to że podatek jest zasadniczo odprowadzony, a podatnik nie musi robić nic. Jednakże otrzymanie PIT-40A nie uniemożliwia emerytowi prawa do złożenia samodzielnej deklaracji pit.

Warto zaznaczyć, że PIT-40A jest ostatecznym rozliczeniem podatkowym jedynie w przypadku, gdy emeryt uzyskał dochody jedynie od jednego organu rentowego. Ponadto na automatycznie złożonym PIT-40A nie można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko oraz skorzystać z odliczeń oraz ulg podatkowych.

PIT-37 przy otrzymaniu PIT-40A składa więc emeryt, który:

• chce skorzystać z wspólnego rozliczenia z małżonkiem,
• ma do wykorzystania odliczenia podatkowe lub ulgi (np. ulga prorodzinna, ulga rehabilitacyjna, ulga termomodernizacyjna, odliczenia IKZE),
• chce przekazać 1,5% na rzecz organizacji pożytku publicznego.

W tym wypadku PIT-40A traktujemy jako informację, która służy do sporządzenia na jej podstawie rozliczenia rocznego PIT-37.

PIT-11A a rozliczenie roczne

Organ rentowy sporządza informacje PIT-11A i wysyła ją do emeryta lub rencisty do końca lutego. PIT-11 jest informacją o przychodach uzyskanych od organu rentowego (m.in. świadczenia emerytalnego, renty rodzinnej). Dodatkowo na PIT-11 wykazane są pobierane przez organ rentowy zaliczki na podatek oraz potrącone kwoty składki zdrowotnej.

W przeciwieństwie do PIT-40A, druk PIT-11A nie może służyć jako samodzielne zeznanie podatkowe; w tym wypadku organ podatkowy sam sporządzi indywidualne zeznanie PIT-37. Podgląd przygotowanego zeznania jest dostępny w usłudze Twój e-PIT. Zeznanie PIT-37 jest uzupełniane na podstawie otrzymanej od organu rentowego informacji PIT-11A.

Emeryt może dokonać zmian w przygotowanym przez fiskus formularzu w usłudze Twój e-PIT lub złożyć samodzielnie zeznanie roczne (formularz PIT-37).

Na jakim formularzu rozlicza się pracujący emeryt?

W przypadku, gdy osoba otrzymuje świadczenie emerytalne lub rentowe i jednocześnie uzyskuje dochody z:

• umowy o pracę,
• umowy zlecenia,
• umowy o dzieło, i/lub
• praw autorskich,

ma obowiązek dokonania rozliczenia podatkowego na druku PIT-37.

W celu rozliczenia się z fiskusem emeryt, który uzyskuje dodatkowe dochody musi rozliczyć się na deklaracji PIT właściwej ze względu na źródło dochodów i wybraną formę opodatkowania. Przykładowo PIT-37 składają emeryci uzyskujący przychód ze stosunku pracy, a na formularzu PIT-28 rozliczają się emeryci, którzy uzyskują przychód opodatkowany ryczałtem. Zeznanie roczne jest uzupełniane na podstawie wysłanych od organu rentowego, czy od pracodawcy informacji podatkowych - PIT-11, PIT-40A/ PIT-11A.