Zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych – co to jest, komu przysługuje i kto go wypłaca?
Podatnicy mogą skorzystać z katalogu zasiłków i świadczeń wspierających w trudnych sytuacjach życiowych. Jednym z najpopularniejszych jest zasiłek chorobowy. Warto jednak wiedzieć również o innych formach pomocy, które zapewnia państwo. Jednym z nich jest zasiłek wyrównawczy. Co to jest? Komu się należy? Kto wypłaca zasiłek wyrównawczy? Odpowiadają eksperci Podatnik.info!
Spis treści:
- Zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych
- Komu należy się dodatek wyrównawczy?
- Kto wypłaca zasiłek wyrównawczy?
- Podsumowanie: zasiłek wyrównawczy
Zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych
Zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych jest świadczeniem, które przysługuje pracownikom w przypadku pogorszenia się stanu zdrowia wskutek choroby, wypadku w drodze do pracy lub podczas pracy. Jego celem jest zachęcenie do poddania się rehabilitacji zawodowej. Ma ona pomóc w przystosowaniu się do pracy na nowym stanowisku lub do poprawy funkcjonowania na obecnej pozycji.
Szczegółowe informacje na temat zasad, które obejmują zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych, znajdują się w ustawie z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 2002 Nr 199 poz. 1673).
Zasiłek wyrównawczy to świadczenie pieniężne mające na celu zrekompensowanie obniżenia wynagrodzenia pracownika, którego zdolność do pracy uległa zmniejszeniu. Takie świadczenie przysługuje jednak wyłącznie w przypadku poddania się rehabilitacji zawodowej, a jej celem jest adaptacja lub przyuczenie do określonej pracy. Kto może wziąć udział w rehabilitacji zawodowej?
- Osoby, które wskutek choroby lub wypadku nie mogą kontynuować dotychczasowej pracy, ale są zdolne do pracy w innym zawodzie.
- Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością, które potrzebują wsparcia w powrocie na rynek pracy.
Rehabilitacja może być prowadzona w zakładowym, międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej lub na wyodrębnionym stanowisku pracy dostosowanym do potrzeb pracownika.
Definicje zakładowego oraz międzyzakładowego ośrodku rehabilitacji zawodowej znajdują się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 27 grudnia 1974 r. w sprawie warunków odbywania rehabilitacji zawodowej uprawniających do zasiłku wyrównawczego oraz szczegółowych zasad przyznawania tego zasiłku.
- Zakładowe ośrodki rehabilitacji zawodowej są organizowane w zakładach pracy zatrudniających ponad 3000 pracowników.
- Międzyzakładowe ośrodki rehabilitacji zawodowej są otwierane z kolei przez zakłady pracy o zbliżonym charakterze produkcji.
Co ważne, zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem z ostatnich 12 miesięcy a obniżonym wynagrodzeniem otrzymywanym podczas rehabilitacji.
Komu należy się dodatek wyrównawczy?
Prawo do zasiłku wyrównawczego przysługuje wyłącznie pracownikom objętym ubezpieczeniem społecznym, których wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek poddania się rehabilitacji zawodowej.
Jeśli konieczność rehabilitacji wynika z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, zasiłek jest wypłacany z ubezpieczenia wypadkowego; w pozostałych przypadkach – z ubezpieczenia chorobowego.
O potrzebie rehabilitacji orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Zasiłek wyrównawczy przysługuje na okres trwania rehabilitacji zawodowej, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące.
Prawo do zasiłku wyrównawczego ustaje wcześniej, jeśli:
- rehabilitacja zakończyła się wcześniej niż przed upływem dwóch lat,
- niezdolność do pracy w okresie rehabilitacji zawodowej trwała nieprzerwanie jeden miesiąc,
- rehabilitacja stała się niecelowa z uwagi na stan zdrowia,
- pracownik swoim zachowaniem utrudnia lub uniemożliwia przeprowadzenie rehabilitacji.
Wiemy już, komu należy się dodatek wyrównawczy. Warto jednak również zwrócić uwagę na to, komu nie przysługuje świadczenie. Nie otrzymają go osoby zatrudnione na inną umowę niż umowa o pracę, na przykład umowę zlecenie lub wykonujące działalność gospodarczą. Zasiłek wyrównawczy dla niepełnosprawnych nie przysługuje także osobom mającym prawo do renty, emerytury lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Ponadto zasiłku nie otrzymają osoby, które uległy wypadkowi w pracy, jeżeli:
- powstał w wyniku naruszenia przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia,
- był spowodowany umyślnie lub wskutek niedbalstwa,
- był spowodowany w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem innych substancji psychoaktywnych.
Kto wypłaca zasiłek wyrównawczy?
Zasiłek wyrównawczy jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub pracodawcę, w zależności od sytuacji. Jeśli rehabilitacja zawodowa jest wynikiem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, zasiłek jest finansowany z ubezpieczenia wypadkowego.
W pozostałych przypadkach świadczenie pochodzi z ubezpieczenia chorobowego. W zakładach pracy zatrudniających powyżej 20 pracowników, pracodawca może być uprawniony do wypłaty zasiłków ze środków ZUS.
Aby otrzymać zasiłek wyrównawczy, należy dostarczyć następujące dokumenty:
- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS lub lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o potrzebie poddania się rehabilitacji zawodowej,
- zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o okresie rehabilitacji lub przyuczenia się do nowej pracy,
- zaświadczenie płatnika składek Z-3,
- zaświadczenie pracodawcy lub zakładowego bądź międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia osiągniętego podczas rehabilitacji lub przyuczenia do nowej pracy.
Pamiętaj, że dokładne informacje oraz pomoc w zakresie zasiłku wyrównawczego można uzyskać, kontaktując się bezpośrednio z ZUS lub korzystając z usług profesjonalnych doradców podatkowych.
Podsumowanie: zasiłek wyrównawczy
Poniżej prezentujemy najistotniejsze kwestie omówione szczegółowo w artykule.
- Osobom, które utraciły część wynagrodzenia podczas rehabilitacji zawodowej, przysługuje zasiłek wyrównawczy.
- Co to jest? Świadczenie pieniężne dla pracowników, którzy wskutek choroby lub wypadku doznali obniżenia zdolności do pracy.
- Rehabilitacja zawodowa umożliwia adaptację do nowego stanowiska pracy lub poprawę funkcjonowania na dotychczasowym.
- Komu należy się dodatek wyrównawczy? Pracownikom objętym ubezpieczeniem społecznym, których wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek rehabilitacji zawodowej.
- Jeśli rehabilitacja wynika z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – świadczenie wypłacane jest z ubezpieczenia wypadkowego; w innych przypadkach – z ubezpieczenia chorobowego.
- Maksymalny okres pobierania zasiłku wynosi 24 miesiące, a o potrzebie rehabilitacji orzeka lekarz orzecznik ZUS lub wojewódzki ośrodek medycyny pracy.
- Kto wypłaca zasiłek wyrównawczy? Świadczenie wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub pracodawca. Jeśli rehabilitacja wynika z wypadku przy pracy – świadczenie finansowane jest z ubezpieczenia wypadkowego. W innych przypadkach – z ubezpieczenia chorobowego.
- W firmach zatrudniających ponad 20 pracowników pracodawca może wypłacać świadczenie ze środków ZUS.
Jeżeli masz dodatkowe wątpliwości, możesz skorzystać z pomocy ekspertów darmowego programu Podatnik.info. Każdy użytkownik zyskuje możliwość zadania dowolnego pytania specjalistom z obszaru księgowości, finansów lub prawa podatkowego. W okresie rozliczenia deklaracji PIT zapewniamy trzy rozwiązania, które pozwolą na dopełnienie formalności nawet w 5 minut!
