Urlop macierzyński – wcześniak wydłuży podstawę urlopu. Kiedy możemy spodziewać się zmian?

2024-06-17

Jedno z rozwiązań, które zaproponował nowy rząd, to wydłużony urlop macierzyński. Wcześniak wymaga nie tylko szczególnej opieki od rodziców, ale również dodatkowej hospitalizacji. To wszystko wiąże się z ograniczeniem możliwości wspólnego spędzenia czasu w zaciszu domowym.

Odpowiedzią na potrzeby rodziców przedwcześnie urodzonych dzieci jest projekt ustawy zakładający dla nich dodatkowy urlop macierzyński. Na czym to polega? Odpowiadają eksperci Podatnik.info!

Spis treści:

• Wydłużony urlop macierzyński – trwają prace nad zmianą obowiązujących przepisów
• Urlop macierzyński – wcześniak wydłuży podstawę urlopu
• Wydłużony macierzyński – kiedy zapadnie decyzja?
• Podsumowanie: wydłużony urlop macierzyński – najważniejsze informacje

Wydłużony urlop macierzyński – trwają prace nad zmianą obowiązujących przepisów

Zgodnie z wyborczymi obietnicami, ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zaprezentowała projekt ustawy zakładający dodatkowe wsparcie dla rodziców przedwcześnie urodzonych dzieci. Oficjalne informacje na ten temat zostały przekazane podczas spotkania ze stroną społeczną – osobami opiekującymi się wcześniakami oraz przedstawicielami Ogólnopolskiego Porozumienia Razem dla Wcześniaków w filii Bielańskiego Ośrodka Kultury w Warszawie.

Ministra poinformowała o projekcie ustawy, który zakłada wydłużony urlop macierzyński. Wcześniak wymaga hospitalizacji, a czas, jaki otrzymują rodzice na opiekę nad dziećmi oraz nawiązywanie relacji, spędzają przy inkubatorze. Odwiedzinom dzieci w szpitalu towarzyszą zmartwienia oraz niepokój o przyszłość. Rodzice nie mają szans na cieszenie się rodzicielstwem, a w to miejsce pojawia się stres oraz ogromny lęk.

To właśnie odpowiedzią na te potrzeby jest dodatkowy urlop macierzyński. Wcześniak po powrocie do domu wymaga dalszej opieki, a jeden z rodziców nierzadko musi wykorzystać swój urlop lub zrezygnować z pracy.

Obecnie obowiązują takie same przepisy w przypadku wszystkich rodziców. Kobiecie, która posiada zatrudnienie, przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 20 tygodni od dnia porodu. Dodatkowo może skorzystać z prawa do 6 tygodni urlopu przed planowaną datą porodu. W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka czas ten wydłuża się do:

• 31 tygodni – dwoje dzieci przy jednym porodzie,
• 33 tygodnie – troje dzieci przy jednym porodzie,
• 35 tygodni – czworo dzieci przy jednym porodzie,
• 37 tygodni – pięcioro dzieci i więcej przy jednym porodzie.

Jeżeli dziecko wymaga hospitalizacji, po wykorzystaniu 8 tygodni można przerwać urlop macierzyński i wykorzystać pozostałą część po powrocie do domu. Gdy matka wymaga hospitalizacji, również może przerwać urlop macierzyński, ale po wykorzystaniu 8 tygodni. W tym czasie ze swojego tacierzyńskiego musi skorzystać ojciec dziecka lub inna osoba wychowująca dziecko czy też członek najbliższej rodziny.

Te przepisy nie odpowiadają jednak na potrzeby rodziców. Projekt ustawy zakłada wypełnienie luk w przepisach i przewiduje wydłużony macierzyński.

Urlop macierzyński – wcześniak wydłuży podstawę urlopu

Projekt ustawy przewiduje dłuższy urlop macierzyński. Wcześniak i rodzice otrzymają w efekcie spokojny czas dla siebie w domu. Dodatkowy urlop macierzyński będzie:

• wykorzystywany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim przez pracowników rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz pracowników – rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji,
• fakultatywny,
• udzielany na wniosek,
• wykorzystywany w jednej części,
• projektowane regulacje będą stosowane odpowiednio do rodziców przysposabiających dziecko i rodzin zastępczych.

Rodzicom będzie przysługiwał również zasiłek wynoszący 100% podstawy zasiłku. Z dodatkowego urlopu macierzyńskiego będą mogli skorzystać matki, ojcowie, prawni opiekunowie, rodzice zastępczy lub adopcyjni. Warto jednak zwrócić uwagę na dodatkowe warunki, które należy spełniać:

• pracownicy-rodzice dzieci urodzonych przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g,
• pracownicy-rodzice dzieci urodzonych po ukończeniu 28 tygodnia ciąży a przed ukończeniem 36 tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g oraz
• pracownicy-rodzice dzieci urodzonych po ukończeniu 36 tygodnia ciąży, których dziecko będzie wymagało hospitalizacji od 5. dnia od dnia porodu do upływu 8 tygodnia po porodzie. Urlop będzie przysługiwał w wymiarze tygodnia dodatkowego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia po porodzie do upływu 8. tygodnia po porodzie pod warunkiem, że pobyt dziecka w szpitalu będzie wynosił przynajmniej 2 kolejne dni w okresie od 5 do 28 dnia po porodzie.

Wymiar dodatkowego urlopu będzie wynosił do 8 lub 15 tygodni w zależności od tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko lub od masy urodzeniowej dziecka.

• W przypadku dzieci urodzonych przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g będzie przysługiwał dodatkowy urlop, który zależy od okresu hospitalizacji. Urlop macierzyński wydłuży się maksymalnie do 15 tygodni. Za każdy tydzień spędzony w szpitalu będzie przysługiwał dodatkowy tydzień urlopu do upływu 15 tygodnia po porodzie.
•  W przypadku dzieci urodzonych po ukończeniu 28 tygodnia ciąży, a przed ukończeniem 36. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g będzie przysługiwał dodatkowy urlop wynoszący maksymalnie 8 tygodni.  Za każdy tydzień spędzony w szpitalu będzie przysługiwał dodatkowy tydzień urlopu do upływu 8. tygodnia po porodzie.

Wydłużony macierzyński przysługuje również w przypadku dzieci urodzonych po ukończeniu 36 tygodnia ciąży, gdy to będzie wymagało hospitalizacji od 5. dnia do 8. tygodnia po porodzie. Rodzice otrzymają dodatkowy tydzień urlopu za każdy tydzień spędzony w szpitalu. Należy jednak zwrócić uwagę na jeden podstawowy warunek – pobyt w szpitalu musi mieć miejsce w wymiarze przynajmniej 2 kolejnych dni w okresie od 5 do 28 dnia po porodzie.

Wydłużony macierzyński – kiedy zapadnie decyzja?

Prace nad zmianami legislacyjnymi trwają. W dniu 15 stycznia 2024 roku Parlamentarny Zespół ds. Opieki Okołoporodowej omawiał wstępny projekt ustawy zakładający wydłużenie urlopu macierzyńskiego dla matek wcześniaków. Następie 25 maja 2024 roku ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała oficjalny projekt ustawy.

Zgodnie z jej zapowiedziami, w trzecim kwartale tego roku ma zostać przyjęta przez Radę Ministrów i wejść w życie z początkiem 2025 roku.

Podsumowanie: wydłużony urlop macierzyński – najważniejsze informacje

Poniżej znajdziesz najistotniejsze kwestie omówione szczegółowo w artykule.

• Celem projektu ustawy jest wprowadzenie wydłużonego urlopu macierzyńskiego dla rodziców wcześniaków.
• Standardowy urlop macierzyński: 20 tygodni po porodzie, z opcją 6 tygodni przed planowaną datą porodu.
• Dodatkowy urlop dotyczy rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz dzieci wymagających hospitalizacji. Ma on charakter fakultatywny i jest udzielany na wniosek, wykorzystywany w jednej części.
• Regulacje są stosowane także do rodziców przysposabiających dziecko i rodzin zastępczych.
• Rodzicom ma przysługiwać zasiłek wynoszący 100% podstawy zasiłku.
• Dodatkowy macierzyński ma wynosić maksymalnie do 8 lub 15 tygodni w zależności od okoliczności.
• W przypadku rodziców dzieci urodzonych przed 28 tygodniem ciąży lub z masą ≤ 1000 g będzie wynosił do 15 tygodni.
• W przypadku rodziców dzieci urodzonych między 28 a 36 tygodniem ciąży z masą > 1000 g będzie wynosił do 8 tygodni.
• W przypadku dzieci urodzonych po 36 tygodniu ciąży będzie przysługiwał dodatkowy tydzień urlopu za każdy tydzień hospitalizacji od 5 do 8 tygodnia po porodzie.
• Dodatkowy tydzień urlopu ma przysługiwać również za każdy tydzień hospitalizacji matki od 5 do 8 tygodnia po porodzie, przy hospitalizacji min. 2 dni od 5 do 28 dnia po porodzie.
• Według informacji przekazanych przez ministrę Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk, oczekiwane przyjęcie przez Radę Ministrów ma nastąpić w trzecim kwartale 2024 roku, a wejście w życie z początkiem 2025 roku.

Jeżeli masz dodatkowe pytania dotyczące urlopu macierzyńskiego dla rodziców wcześniaków, możesz je zadać naszym ekspertom. Specjaliści z obszaru księgowości, finansów lub prawa podatkowego są do Twojej dyspozycji w ramach darmowego programu Podatnik.info. Ponadto w okresie rozliczania deklaracji podatkowych zapewniamy pomoc w dopełnieniu wszystkich formalności. Dzięki naszym 3 rozwiązaniom złożysz PIT nawet w 5 minut. Sprawdź, co jeszcze możesz zyskać!