Składki ZUS w 2024 roku
Przedsiębiorców czeka podwyżka składek ZUS o 12,8 %. Spowodowane jest to wzrostem prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. O ile wzrośnie wysokość składek na ubezpieczenia społeczne i którzy przedsiębiorcy mogą liczyć na ulgi? Te i inne kwestie poruszamy w artykule. Zapraszamy do czytania!
Nowa wysokość składek na ubezpieczenia społeczne w 2024 r.
Uchwalony przez rząd projekt ustawy budżetu na 2024 rok zakłada wyższe prognozowane przeciętne wynagrodzenie niż pierwotnie planowano. konsekwencji wzrośnie także wysokość składek ZUS. Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów i przekazanym do Sejmu RP ostatecznym projektem ustawy budżetowej na 2024 rok (z dnia 26 września 2023 roku), kwota przeciętnego wynagrodzenia została ustalona na 7 824 zł . Oznacza to wzrost aż o 12,8%. w porównaniu z rokiem 2023. W związku z tym znacząco wzrośnie wysokość składek ZUS dla przedsiębiorców, ponieważ podstawę wysokości tych składek stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Do tego trzeba doliczyć wyższą nawet o kilkaset złotych składkę zdrowotną.
W roku 2023 przeciętne wynagrodzenie wynosiło 6 935 zł.
Ile wynosi składka ZUS dla firm w 2024 roku?
Podstawa wysokości składek ZUS dla przedsiębiorców stanowi 60% przeciętnego wynagrodzenia. W związku z tym wyniesie ona 4694,40 zł, a składki ZUS na rok 2024 – 1600,27 zł (bez składki zdrowotnej, naliczanej osobno w zależności od wybranej formy opodatkowania). W roku 2023 składki wynoszą 1418,48 zł. Zatem składka na ZUS wzrośnie o 181,79 zł miesięcznie.
Wysokości składek na ubezpieczenia społeczne: ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wyrażone są w procentach i wynoszą:
- składka emerytalna – 19,52% podstawy
- składka rentowa – 8,00% podstawy
- składka chorobowa – 2,45% podstawy
- składka wypadkowa - od 0,67 do 3,33 % podstawy (stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma).
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45% podstawy łącznie.
Składkę na ubezpieczenia zdrowotne w 2024 wyliczamy według nowych zasad. Co ważne, podstawa wymiaru wysokości składek na ubezpieczenia społeczne różni się od podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Ile zapłacimy na składkę zdrowotną w 2024?
Polski Ład wprowadził nowe zasady obliczania składki zdrowotnej. Składka zdrowotna jest obliczana od dochodu (przychodu) i jest zależna od wybranej formy opodatkowania. Warto mieć na uwadze, że kwota składki zdrowotnej nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy rozpoczyna się 1 lutego). Zatem nowe minimalne wynagrodzenie w styczniu 2024 r. (4242 zł) wpływa na wysokość składki zdrowotnej - minimalna składka zdrowotna wynosi 381,78 zł (4242 zł x 9% = 381,78 zł).
Rozkład składki na ubezpieczenie zdrowotne (w zależności od formy opodatkowania)::
- zasady ogólne (skala podatkowa) - składka wynosi 9 % dochodu przedsiębiorcy i nie można jej w żaden sposób odliczyć,
- podatek liniowy - składka wynosi 4,9 % dochodu. Przy czym nie może ona być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego na pierwszy dzień danego roku składkowego,
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - składka wynosi 9 % podstawy, równej - w zależności od progu przychodu rocznego - 60%, 100 % albo 180 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale roku poprzedniego. Można odliczyć od przychodu połowę opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem, wysokość składki zdrowotnej poznają w styczniu 2024 r., ponieważ podstawa składki dla tej grupy podatników ustalana jest od przeciętnego wynagrodzenia z IV kwartału.
- karta podatkowa - składka wynosi 9 % minimalnego wynagrodzenia za pracę. W związku z planowana podwyżką minimalnego wynagrodzenia (od 1 stycznia 2024 r.) do 4242 zł, składka zdrowotna wyniesie 381,78 zł. Przedsiębiorcy na karcie mogą obniżyć podatek o 19% zapłaconych składek zdrowotnych.
W 2021 roku składki ZUS z potrąceniem części składki zdrowotnej z podatku wynosiły ok. 1139 zł i taki realny koszt ponosił przedsiębiorca płacąc duży ZUS. W 2024 roku jest to minimum niecałe 2000 zł.
Preferencyjne składki ZUS w 2024 r.
Przedsiębiorcy, którzy mogą korzystać z preferencyjnych składek ZUS, również muszą się liczyć z podwyżką składek w 2024 r. W preferencyjnego ZUSu, podstawa do wyliczenia składki (bez składki zdrowotnej) stanowi 30% wynagrodzenia minimalnego. Wynagrodzenie minimalne w 2024 roku ma wzrosnąć dwukrotnie. Wynosi ono 4242 zł brutto - od stycznia do lipca 2024, natomiast od 1 lipca 2024 r. – 4300 zł.
Podstawa składki preferencyjnej ZUS wynosi (w okresie od stycznia do lipca 2024) 1273 zł (4242 zł x 30%), a następnie – od lipca 2024 r. wyniesie ona 1290 zł (4300 zł x 30%). W konsekwencji preferencyjna składka ZUS (bez składki na ubezpieczenie zdrowotne) za okres od stycznia do czerwca 2024 r. wynosi 402,65 zł miesięcznie (to wzrost o 71,39 zł w porównaniu do bieżącego roku), zaś za okres od lipca do grudnia 2024 r. wyniesie 408,16 zł.
ZUS 2024 - jakie składki przedsiębiorca rozlicza i opłaca za siebie?
Jako przedsiębiorca musisz rozliczać i opłacać składki ZUS za siebie na:
- ubezpieczenia społeczne, na które składają się:
- ubezpieczenie emerytalne,
- ubezpieczenie rentowe,
- ubezpieczenie wypadkowe
- ubezpieczenie chorobowe - jest dobrowolne
- Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS)
- ubezpieczenie zdrowotne.
Osoby pracujące na umowę-zlecenie albo prowadzące działalność gospodarczą mogą same zdecydować, czy opłacać składkę chorobową. Gwarantuje nam ona prawo do zasiłku chorobowego, skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, uzyskania zasiłku macierzyńskiego lub płatnego urlopu na leczenie chorego dziecka.
W przypadku przedsiębiorców płacących preferencyjne składki ZUS, nie obowiązują składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Jakie składki przedsiębiorca płaci za pracownika?
Zatrudnianie pracowników, wiąże się z obowiązkiem opłacania za nich składki na:
- ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe
- ubezpieczenie zdrowotne,
- Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS),
- Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP),
- Fundusz Emerytur Pomostowych – w przypadku zatrudnienia pracowników, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 r., pracują w szczególnych warunkach lub wykonują prace o szczególnym charakterze.
Składka zdrowotna wynosi 9% wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Należy pamiętać, że jest to inna podstawa niż w przypadku ubezpieczeń społecznych.
Ważne! Zatrudniając pracowników na podstawie umowy-zlecenia, ponosisz takie same koszty jak przy umowie o pracę, chyba że ten pracownik jest objęty ubezpieczeniem społecznym z innego tytułu w innym przedsiębiorstwie.
Podstawa wymiaru składek pracownika
Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika jest wynagrodzenie brutto wraz ze wszystkimi dodatkami pieniężnymi, które on otrzymuje. Do podstawy wymiaru składek nie wlicza się między innymi wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.
Jeżeli wynagrodzenie jest określone inaczej niż kwotowo, na przykład prowizyjnie, według stawki godzinowej, akordowej, to podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia.
Przy opłacaniu składek obowiązuje limit 30-krotności. Oznacza to, że roczna podstawa wymiaru składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.
Składki ZUS - kiedy można skorzystać z ulgi?
Przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczynają działalność lub osiągają niewielkie przychody, mają prawo do ulg, dzięki którym składki ZUS mogą być niższe od standardowych.
Ulga na start
Ulga na start zwalnia przedsiębiorców na okres 6 miesięcy (od rozpoczęcia działalności) z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne (ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe) oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Korzystając z ulgi na start płacimy jednie ubezpieczenie zdrowotne, które opłaca się według nowych zasad.
Warto wiedzieć, że skorzystanie z tego rozwiązania oznacza, że nie są odkładaneskładki na emeryturę lub rentę. Nie otrzymamy także świadczeń z tytułu ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowaego, gdyż nie jesteśmy objęci ubezpieczeniami społecznymi.
Aby zapewnić sobie prawo do świadczeń na przykład chorobowych, można opłacać przez 2 lata niższe stawki ZUS (w zastępstwie ulgi na start). Trzeba jednak pamiętać, że są one obliczane na podstawie, preferencyjnej podstawy.
Składki od preferencyjnej podstawy
Przedsiębiorcy, którzy skorzystają z tej ulgi, przez 24 miesiące opłacają składki od zadeklarowanej należności, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. W 2024 roku obniżona podstawa wynosi: 30% z 4242 zł, czyli 1273 zł - od stycznia do czerwca 2024 roku oraz 30% z 4300 zł, czyli 1290 zł - od lipca do grudnia 2024 roku.
W tym przypadku należy opłacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne. W odróżnieniu od ulgi na start - jesteśmy ubezpieczeni (tylko składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna).
Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na preferencyjne składki ZUS, nie muszą opłacać składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Mały ZUS Plus
Mały ZUS Plus to preferencja dla przedsiębiorców, których przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej przez cały ubiegły rok, nie przekroczył 120 tys. złotych. Przez przychód rozumiemy sumę wszystkich wystawionych faktur. Niższe składki ZUS można opłacać maksymalnie przez 3 lata w ciągu ostatnich 5 lat prowadzenia działalności gospodarczej. Składka chorobowa jest dobrowolna, trzeba jednak opłacać ubezpieczenie zdrowotne.
Żeby móc skorzystać z Małego ZUS Plus należy prowadzić działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.
Przy Małym ZUS Plus podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia i nie może być wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.