Niemcy – podatek PIT z tytułu zarobków za granicą

2024-02-14 Aktualizacja: 2024-03-19

Choć obywatele polscy zatrudnieni za granicą na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie, są zobowiązani do rozliczenia się z miejscowym organem skarbowym na terenie Niemiec, to powinni pamiętać o złożeniu odpowiedniej deklaracji podatkowej również w Polsce.

Ustalenie rezydencji podatkowej

Osoby, które uzyskują dochody za granicą, powinny określić, w jakim kraju znajduje się ich miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Zasada rezydencji, czyli miejsca zamieszkania decyduje o tym, gdzie konkretna osoba będzie płacić podatki.

Osoby, dla których miejscem zamieszkania do celów podatkowych jest Polska, podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W takiej sytuacji są zobowiązane do rozliczania się z polskim urzędem skarbowym zarówno z dochodów uzyskanych na terenie kraju, jak i za granicą.

Żeby być polskim rezydentem podatkowym, a co za tym idzie, mieć nieograniczony obowiązek podatkowy, należy spełnić przynajmniej jeden z poniższych warunków:

• posiadać na terenie Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych,
• przebywać na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Za ośrodek interesów życiowych uważa się np. ognisko domowe, aktywność społeczną, czy przynależność do różnego typu organizacji. Za centrum interesów gospodarczych z kolei uznaje się np. miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, inwestycji, nieruchomości, lokat, kredytów czy kont bankowych.

Polski rezydent podatkowy to więc na przykład przedsiębiorca, który przez cały rok pracuje w Niemczech jednocześnie spłacając kredyt mieszkaniowy w polskim banku.

Podatki w Niemczech

Niemiecki system podatkowy oparty jest na kategoriach i stopach podatkowych. W przeciwieństwie od polskiego sytemu podatkowego, w którym mamy proste progi podatkowe, w Niemczech sytuacja jest bardziej zawiła. Podstawą systemu fiskalnego w Niemczech są tzw. klasy podatkowe. W zależności od statusu rodziny, indywidualnej sytuacji, podatnik jest klasyfikowany do klasy podatkowej.

Klasa I – ok. 28% podatku – (miesięczny dochód wolny od podatku to 1148,99 EUR włącznie) dla osób samotnych, rozwiedzionych, owdowiałych;

Klasa II (miesięczny dochód wolny od podatku to do 1656 EUR włącznie) dla osób samodzielnie wychowujących dzieci, na które dostają zasiłek rodzinny;

Klasa III – ok. 26% podatku – (miesięczny dochód wolny od podatku to do 2174,99 EUR włącznie) dla osób owdowiałych (w roku następującym po roku śmierci małżonka) oraz dla małżonków, jeśli jeden z nich nie pracuje lub zarabia znacznie mniej, i wybiorą kombinację klas III i V;

Klasa IV (miesięczny dochód wolny od podatku do kwoty 1148,99 EUR włącznie) dla osób zamężnych, małżonków mieszkających razem, jeżeli jeden z małżonków przynależy do klasy IV;

Klasa V (miesięczny dochód wolny od podatku to do 108 EUR włącznie) dla osób, których małżonek zalicza się do III klasy podatkowej;

Klasa VI (brak dochodu wolnego od podatku) dla osób samotnych i małżonków wykonujących więcej niż jedną pracę; ta klasa podatkowa dotyczy drugiej pracy (brak kwoty wolnej od podatku). Przyznawana jest także w sytuacji niezarejestrowania w urzędzie lub wystąpienia niezgodności danych w urzędach.

Progi podatkowe w Niemczech 2023

Prawo niemieckie wprowadza pojęcie kwot wolnych od podatku ale również stóp podatkowych, od których oblicza się należny podatek. Kwota wolna od podatku w Niemczech za rok 2023 wynosi 10.908 € dla osób rozliczających się indywidualnie. Osoby, których roczny dochód netto nie przekracza tej kwoty, są zwolnione z obowiązku płacenia podatku dochodowego w Niemczech w roku podatkowym 2023. Dla osób rozliczających się wspólnie, kwota wolna od podatku wynosi dokładnie dwukrotność tej kwoty.

Jeżeli roczny dochód podatnika przekracza kwotę wolną od podatku należy od nadwyżki odprowadzić podatek. Stawka podatkowa waha się między 14% a 45% i jest zależna od uzyskanego rocznego dochodu podatnika, który jest wcześniej pomniejszany o kwoty niepodlegające opodatkowaniu i koszty.

W związku z coraz trudniejszą sytuacją gospodarczą zmieniono w ostatnim czasie próg dochodowy dla 42 procentowej stawki podatkowej. Od 2023 roku przytoczona stawka podatkowa obowiązuje osoby zarabiające rocznie ponad 62 810 euro a nie jak do tej pory 58 597 euro.

Warto wiedzieć, że podatek dochodowy od osób fizycznych rozlicza się inaczej niż podatek z działalności gospodarczej co wpływa na sposób obliczeń i formę deklaracji podatkowej w Niemczech.

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte między Polską a konkretnym krajem mają moc większą od ustawy. Z tego powodu to właśnie te dokumenty rozstrzygają, gdzie konkretna osoba powinna płacić podatki. Ich zadaniem jest uniknięcie podwójnego opodatkowania dochodów osiągniętych za granicą - raz w Polsce, drugi raz - w Niemczech.

Polska obecnie ma podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z 91 krajami. Należą do nich również Niemcy. Dlatego osoby, które są zatrudnione za granicą i osiągają dochody z tytułu umowy o pracę lub umowy zlecenie, mogą skorzystać z jednej z metod uniknięcia podwójnego opodatkowania.

W przypadku wynagrodzenia osiąganego w Niemczech podatnik w Polsce rozlicza się, korzystając z metody wyłączenia z progresją. W Niemczech z kolei będzie musiał zapłacić tzw. Lohnsteuer, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych.

Polak zatrudniony w Niemczech na umowę o pracę lub umowy zlecenie musi złożyć dwie deklaracje podatkowe:

• w niemieckim organie skarbowym dotyczącą przychodów uzyskanych w tym kraju,

• w polskim urzędzie skarbowym dotyczącą przychodów uzyskanych w konkretnym roku podatkowym niezależnie od miejsca ich uzyskania.

Metoda wyłączenia z progresją

Metoda wyłączenia z progresją przewiduje zwolnienie z opodatkowania w Polsce dochodów osiągniętych w innym państwie, a więc na przykład w Niemczech. W tym przypadku jednak dochód zagraniczny ma wpływ na ustalenie stopy procentowej. Wysokość podatku dochodowego podatnik powinien obliczyć od dochodu osiągniętego w Polsce.

Osoby uzyskujące dochody, w przypadku których znajduje zastosowanie metoda wyłączenia z progresją, mają obowiązek złożenia zeznania podatkowego, w którym wykażą otrzymane za granicą środki, wyłącznie w sytuacji, kiedy uzyskują dochody również w Polsce i są one opodatkowane według skali podatkowej.

Osoby, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie w Niemczech i nie osiągają poza tym dochodów opodatkowanych według skali podatkowej w Polsce, nie muszą składać zeznania rocznego, w którym ujęte są dochody zagraniczne, a więc z pracy w Niemczech, jeśli stosuje się w stosunku do nich metodę wyłączenia z progresją.

Jak obliczyć podatek metodą wyłączenia z progresją?

Żeby obliczyć podatek według metody wyłączenia z progresją, należy:

• zsumować dochody pochodzące z Polski i z Niemiec (dochód to przychód minus koszty uzyskania przychodów i składki ubezpieczeniowej oraz odliczeń),

• od ustalonej w ten sposób sumy dochodów należy obliczyć podatek według skali podatkowej (12 i 32%),

• obliczony podatek trzeba podzielić przez sumę dochodów z Polski i zagranicy i w ten sposób otrzymaną wartość pomnożyć przez 100,

• z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku uzyskaną stopę procentową wystarczy pomnożyć przez polskie dochody.

Metodę tą wykorzystuje się nie tylko w przypadku dochodów uzyskiwanych w Niemczech, ale także np. we Francji, Hiszpanii, czy w Czechach.

Metoda proporcjonalnego odliczenia

Drugim sposobem, który uwzględniają umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartym w porozumieniach między Polską a krajami takimi jak Holandia, Wielka Brytania czy Stany Zjednoczone, jest metoda proporcjonalnego odliczenia.

W tym przypadku dochód osiągnięty za granicą jest opodatkowany w Polsce. Od podatku, który należy zapłacić w kraju, odliczany jest podatek zapłacony za granicą. Takie odliczenie jest możliwe wyłącznie do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie do dochodu, który został uzyskany w innym kraju.

W takiej sytuacji należy złożyć zeznanie roczne w Polsce niezależnie od tego, czy uzyskiwało się dochody opodatkowane według skali, czy też nie.

Jak obliczyć podatek metodą proporcjonalnego odliczenia?

Żeby obliczyć wysokość podatku zapłaconego za granicą, który będzie odjęty w samorządowej jednostce sfery budżetowej w Polsce za pośrednictwem metody proporcjonalnego odliczenia, należy:

• zsumować dochody uzyskane w Polsce i za granicą,

• od sumy tej obliczyć podatek według skali podatkowej,

• otrzymaną wartość pomnożyć przez dochód uzyskany za granicą i podzielić przez łączne dochody.

Podatnicy rozliczający się według metody proporcjonalnego odliczenia, mogą skorzystać również z ulgi abolicyjnej, dzięki której zapłacą mniejszy podatek.

Jakie zeznanie podatkowe złożyć w urzędzie skarbowym?

Zgodnie z prawem osoba, której zarobki opodatkowane są w Niemczech, może liczyć na zastosowanie w Polsce zwolnienia z progresją. Rozliczając się w Niemczech, podatnik musi określić stawkę i klasę podatku, w której się znajduje.

Kwota wolna od podatku w tym kraju to 9 984 euro. Stawka podatku standardowo wynosi 14%, jednak w przypadku dochodów powyżej 58 597 euro, wynosi 42%, z kolei powyżej 277 826 euro 45%.

Jeżeli w danym roku osoba, która na podstawie stosunku służbowego, pracy nakładczej lub w przypadku umowy innego typu, była zatrudniona u zagranicznego pracodawcy, zobowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego do 31 maja następującego po roku rozliczenia podatku.

Dochody osiągnięte w walucie obcej należy przeliczyć na złotówki. Do takich obliczeń trzeba wykorzystać kurs NBP z dnia roboczego poprzedzającego dzień wypłaty wynagrodzenia.

Pit z tytułu umowy o pracę lub zlecenie w Niemczech

Podatnik, który uzyskuje dochody w Polsce opodatkowane według skali podatkowej, powinien rozliczyć się z urzędem skarbowym za pośrednictwem formularza PIT-36 oraz załącznika PIT/ZG, korzystając z metody zwolnienia z progresją.

Dochodów z pracy za granicą nie łączy się z polskimi. Wprowadza się je do odpowiednich rubryk w PIT/ZG w części C.1 w kolumnie B, a następnie w części H w deklaracji PIT-36 w rubryce dochody osiągane za granicą, o które zwiększona jest podstawa obliczenia podatku do ustalenia stopy procentowej i wypełnić pozycję: ”obliczony podatek”, który wyliczany jest zgodnie z zasadą progresji.

Pit dla osób uzyskujących przychody za granicą – podsumowanie

Rozliczenie podatku od zarobków w zeznaniu podatkowym, kiedy uzyskujesz dochody, dzięki działalności wykonywanej osobiście na podstawie stosunku pracy, które przekazuje Ci zagraniczny pracodawca, nie jest trudne.

Jeśli nadal nie wiesz, czy twoje zarobki zagraniczne podlegają pod obowiązek rozliczenia, a także czy przysługuje Ci zwrot części podatku obliczonego, możesz skontaktować się z urzędem skarbowym.