Kiedy i jak można wystąpić o rozłożenie podatku na raty?
Nie każdy podatnik jest w stanie jednorazowo uregulować zobowiązanie wobec urzęduskarbowego. Dlatego przepisy przewidują możliwość skorzystania z ulgi w spłacie –rozłożenia podatku na raty. Eksperci Podatnik.info wyjaśniają, na czym polega taka ulga, wjakich sytuacjach można z niej skorzystać, jak złożyć wniosek o rozłożenie na raty podatkuoraz na ile rat można rozłożyć podatek.
Spis treści
- Na czym polega rozłożenie podatku na raty?
- W jakich sytuacjach urząd skarbowy zgodzi się na raty?
- Jak złożyć wniosek o rozłożenie podatku na raty?
- Na ile rat można rozłożyć podatek?
- Co jeśli urząd odrzuci wniosek o raty?
- Podsumowanie: jak rozłożyć podatek na raty skutecznie
Na czym polega rozłożenie podatku na raty?
Rozłożenie podatku na raty to jedna z ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, określona w art. 67a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Umożliwia podatnikowi uregulowanie należności wobec fiskusa w dogodnych, comiesięcznych ratach, zamiast w jednej płatności.
Taka ulga może być zastosowana zarówno wobec podatku dochodowego (PIT lub CIT), jak i VAT czy PCC. Z możliwości rozłożenia zobowiązania na raty mogą skorzystać osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz spółki – niezależnie od formy opodatkowania. Warunkiem jest jednak złożenie odpowiednio uzasadnionego wniosku.
Rozłożenie podatku na raty jest przyznawane wyłącznie na wniosek podatnika i ma charakter uznaniowy. Oznacza to, że urząd skarbowy nie ma obowiązku jej udzielić, a decyzję podejmuje na podstawie indywidualnej oceny sytuacji.
Rozłożenie podatku na raty może dotyczyć:
- zobowiązania jeszcze niewymagalnego (np. podatku dochodowego z rocznego PIT),
- zaległości podatkowej już istniejącej.
W jakich sytuacjach urząd skarbowy zgodzi się na raty?
Zgodnie z art. 67a Ordynacji podatkowej organ podatkowy może przyznać ulgę w postaci rozłożenia płatności na raty, jeżeli przemawia za tym ważny interes podatnika lub interes publiczny. Oznacza to, że każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie, a decyzja ma charakter uznaniowy.
Przykładowe sytuacje uzasadniające pozytywne rozpatrzenie wniosku to:
- długotrwała choroba podatnika lub członka rodziny, wymagająca kosztownego leczenia,
- utrata pracy lub zamknięcie działalności gospodarczej,
- nieszczęśliwy wypadek, pożar lub inne zdarzenie losowe,
- konieczność utrzymania rodziny i brak płynności finansowej,
- opóźnienia w płatnościach od kontrahentów.
Warunkiem jest wykazanie, że jednorazowa zapłata podatku byłaby nadmiernie uciążliwa i skutkowałaby pogorszeniem sytuacji życiowej lub likwidacją firmy.
Przykład: Osoba prowadząca działalność gospodarczą odnotowała nagły spadek dochodów, co uniemożliwia jej jednorazową zapłatę podatku dochodowego. Udokumentowanie strat i bieżących wydatków zwiększa szansę na pozytywną decyzję urzędu.
Jak złożyć wniosek o rozłożenie podatku na raty?
Wniosek o rozłożenie na raty podatku składa się na podstawie art. 67b § 1 Ordynacji podatkowej. Można go złożyć:
- przez e-Urząd Skarbowy (usługa „Ulgi w spłacie zobowiązań”),
- osobiście w urzędzie skarbowym,
- drogą pocztową.
Wzór wniosku
Choć przepisy nie określają jednolitego wzoru, warto zastosować sprawdzoną strukturę. Oto elementy, które powinien zawierać dobrze przygotowany wniosek o rozłożenie na raty podatku:
- Dane podatnika – imię i nazwisko (lub nazwa firmy), adres zamieszkania/siedziby, NIP/PESEL.
- Oznaczenie urzędu skarbowego – pełna nazwa i adres właściwego organu.
- Tytuł pisma – np. „Wniosek o rozłożenie na raty podatku PIT za 2024 r.”.
- Wskazanie zobowiązania – należy precyzyjnie wskazać, którego podatku dotyczy wniosek, jakiej kwoty i z jakiego tytułu.
- Propozycja harmonogramu spłat – liczba rat, kwoty i terminy (np. „Proszę o rozłożenie kwoty 12 000 zł na 12 rat miesięcznych po 1000 zł, płatnych do 20. dnia każdego miesiąca, począwszy od czerwca 2025 r.”).
- Uzasadnienie – najważniejsza część wniosku. Powinna zawierać szczegółowy opis sytuacji życiowej lub finansowej, która uniemożliwia jednorazową spłatę podatku. Im bardziej przekonujący i konkretny opis, tym większe szanse na przychylenie się urzędu do prośby.
- Załączniki – lista dokumentów dołączonych do wniosku.
- Podpis – własnoręczny lub kwalifikowany podpis elektroniczny.
Dodatkowo można wskazać, że podatnik nie uchyla się od obowiązku zapłaty, a jedynie prosi o dostosowanie sposobu płatności do aktualnych możliwości finansowych. Warto zaznaczyć gotowość do współpracy z organem podatkowym oraz konsekwentne regulowanie rat po ich zatwierdzeniu.
Jakie dokumenty trzeba dołączyć?
Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające sytuację materialną i życiową:
- zaświadczenia o dochodach,
- zeznania podatkowe PIT za ostatnie lata,
- wyciągi bankowe,
- rachunki i faktury za leczenie, czynsz, media,
- orzeczenia lekarskie lub sądowe,
- oświadczenie o stanie majątkowym.
Warto załączyć również informację o innych zobowiązaniach – kredytach, alimentach, zaległościach – co pozwala lepiej przedstawić swoją sytuację.
Na mocy art. 67c Ordynacji podatkowej, organ podatkowy może wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia dokumentacji w określonym terminie.
Na ile rat można rozłożyć podatek?
Nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, na ile rat można rozłożyć podatek – wszystko zależy od indywidualnej sytuacji podatnika oraz uznania urzędu. Praktyka pokazuje, że fiskus najczęściej zgadza się na rozłożenie podatku na 3 do 24 rat miesięcznych, choć zdarzają się decyzje pozwalające na dłuższy okres.
Zasady ustalania harmonogramu spłat
Harmonogram ustalany jest indywidualnie i może uwzględniać:
- raty równe lub malejące,
- karencję w pierwszych miesiącach (np. 2 miesiące bez spłaty),
- sezonowość dochodów (np. rolnicy, freelancerzy).
Im bardziej realistyczny i dopasowany harmonogram zaproponuje podatnik, tym większa szansa na jego akceptację.
Czy raty mają odsetki?
Zgodnie z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej, udzielenie ulgi w postaci rozłożenia na raty nie oznacza automatycznego zwolnienia z odsetek. Urząd może:
- naliczyć odsetki według stawki podstawowej (obecnie 14,5% rocznie),
- zastosować stawkę obniżoną (50% stawki podstawowej), gdy podatnik spełni przesłanki określone w art. 56a Ordynacji podatkowej,
- odstąpić od naliczania odsetek w wyjątkowych sytuacjach.
Co jeśli urząd odrzuci wniosek o raty?
Odmowa udzielenia ulgi następuje w formie decyzji administracyjnej. Podatnik ma prawo:
- wnieść odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej w terminie 14 dni od doręczenia decyzji (na podstawie art. 222 Ordynacji podatkowej)
- złożyć ponownie wniosek wraz z dodatkowymi dokumentami
- skorzystać z innych ulg – np. odroczenia terminu płatności lub umorzenia części zobowiązania (również na podstawie art. 67a)
Warto wówczas skorzystać z pomocy doradcy podatkowego lub organizacji wspierających podatników.
Przeczytaj także: Jak zapłacić podatek PIT?
Podsumowanie - jak rozłożyć podatek na raty skutecznie
Aby zwiększyć szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku o rozłożenie podatku na raty, należy:
- Złożyć kompletny i dobrze umotywowany wniosek – najlepiej przed upływem terminu płatności.
- Załączyć dokumenty potwierdzające sytuację finansową, majątkową i życiową.
- Proponować realistyczny harmonogram – np. raty nieprzekraczające 20–30% miesięcznych dochodów.
- Pamiętać, że urząd może zgodzić się na dłuższy okres spłaty lub obniżone odsetki.
- W razie odmowy – skorzystać z prawa do odwołania lub złożyć nowy wniosek.
Jeżeli rozłożenie podatku na raty to temat, który nadal budzi Twoje wątpliwości, możesz skorzystać z pomocy ekspertów Podatnik.info. Każdy użytkownik zyskuje możliwość zadania dowolnego pytania specjalistom z obszaru księgowości, prawa podatkowego czy finansów. Ponadto w okresie rozliczenia rocznej deklaracji PIT zapewniamy trzy rozwiązania, które umożliwią dopełnienie formalności nawet w 5 minut.
