Zerowy VAT na żywność

2023-12-18

Zerowy VAT na żywność w I kwartale 2024 r. Znane są już szczegóły rozporządzenia! Minister finansów Andrzej Kosztowniak podpisał rozporządzenie przedłużające stosowanie od 1 stycznia 2024 r. obniżonych stawek VAT dla określonych towarów i usług, w tym utrzymanie „zerowej” stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe.

Rozporządzenie o zerowym VAT na żywność

Przypomnijmy, że obniżona do 0 proc. stawka VAT na żywność obowiązuje w Polsce od 1 lutego 2022 r. Wcześniej objęta była 5 proc. stawką podatku. Rozporządzenie przedłużające zerowy vat dla podstawowej żywności to uszczuplenie budżetu państwa o ok. 2,7mld.

Podpisane przez ministra finansów Andrzeja Kosztowniaka rozporządzenie vat w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw (Dz. U. poz.2670) 9 grudnia 2023 roku i wejdzie w życie 1 stycznia 2024 r. Stawka 0% VAT ma zastosowanie w przypadku określonych przez ustawodawcę towarów i usług. Co istotne, nie stosuje się stawki obniżonej, w przypadku gdy towary te są przedmiotem importu.

Zerowa stawka VAT na żywność

Zerowa stawka VAT na żywność została wprowadzona od 1 lutego 2022 r. w ramach drugiej tarczy antyinflacyjnej, która miała na celu ochronę społeczeństwa przed podwyższoną inflacją, którą poprzedził rosyjski atak na Ukrainę. Zerowa stawka obowiązuje do końca bieżącego roku. 20 listopada posłowie wnieśli do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, zakładający przedłużenie zerowego VAT na żywność od 1 stycznia do końca czerwca 2024 roku. Jak się okazuje, minister finansów podpisał już rozporządzenie, na którego podstawie termin przywrócenia VAT-u na żywność zostanie wydłużony, ale do 31 marca 2024 r., a nie tak, jak proponował były premier Mateusz Morawiecki do 30 czerwca przyszłego roku.

Utrzymanie obniżonej stawki VAT do wysokości 0% dla produktów pierwszej potrzeby, takich jak podstawowa żywność to wyraz kontynuacji działań antyinflacyjnych rządu. Konsumentom miało to zapewnić ulgę finansową na fali rosnącej inflacji, a rolnikom umożliwić sprzedaż swoich produktów bez konieczności odprowadzania podatku VAT. Zerowy VAT na żywność obejmie zatem, tak jak obecnie, podstawowe produkty spożywcze: owoce, warzywa, mięso, nabiał i produkty zbożowe.

Stawką 0% będą objęte towary spożywcze wymienione w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, tj. objęte przed 1 lutego 2022 r. stawką w wysokości 5%, a następnie w ramach tarczy antyinflacyjnej – od 1 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. stawką 0%.

Utrzymanie czasowego obniżenia stawki VAT do 0% na podstawowe produkty spożywcze (do końca pierwszego kwartału 2024 r.) obniży wpływy budżetowe z tytułu podatku VAT o ok. 2 745 mln zł.

Na jakie produkty VAT 0%?

Produkty objęte stawką 0% VAT na żywność w pierwszym kwartale 2024 roku zawarte są w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT. Na liście produktów z zerową stawką podatku VAT znajdują się:

• mięso, ryby i przetwory,

• mleko i produkty mleczarskie,

• jaja,

• miód naturalny,

• warzywa, owoce i przetwory,

• orzechy,

• tłuszcze roślinne i zwierzęce,

• zboża i przetwory ze zbóż, m.in. pieczywo i pieczywo cukiernicze,

• preparaty i mleko do żywienia niemowląt i dzieci,

• woda pitna i wybrane napoje,

• dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.

Przedłużenie okresu zerowej stawki VAT na produkty spożywcze poza złagodzeniem skutków inflacji może także pozytywnie wpłynąć na małe i średnie przedsiębiorstwa poprzez wzmocnienie konsumpcji, a w konsekwencji – przychodów ze sprzedaży.

Ile Polacy oszczędzili na zerowym Vacie?

Ministerstwo Finansów podało, że zerowa stawka VAT pozwoliła Polakom na oszczędzenie łącznie ok. 8,5 mld zł w roku 2022. Z kolei w pierwszym półroczu 2023 r. była to suma równa ok. 6 mld zł. Zgodnie z prognozami rządu w całym roku 2023 oszczędności obywateli z tego tytułu miały osiągnąć poziom łącznie 11 mld zł.

Stawka podatu VAT na zboża

Ministerstwo Finansów obniżyło stawkę VAT pszenicy i innych zbóż, nasion i owoców oleistych. Przy czym stawka zryczałtowanego zwrotu podatku od towarów i usług, czyli VAT, na zboża rolnika ryczałtowego wynosi 7 proc.

Zboża znajdują się w poz. 10 kod CN 10. Wątpliwości co do prawa obniżenia stawki VAT na zboża typowo paszowe, wynikają z użycia słów „towarów spożywczych” w ww. rozporządzeniu, dlatego już od momentu wprowadzenia obniżonych stawek w 2022 r. pojawiały się sprzeczne opinie co do stawki VAT na zboża niespożywcze. Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że zboża, nasiona i owoce oleiste w związku z wprowadzeniem tarczy antyinflacyjnej są opodatkowane stawką 0% VAT, zaś te produkty, które nie są nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi podlegają opodatkowaniu według stawki 8% VAT. Towary bądź usługi, nawet z tej samej kategorii, mogą się bowiem różnić między sobą, co może mieć wpływ na ich klasyfikację i, w rezultacie, na wysokość stawki VAT.