Ulga dla młodych, pit zerowy

2023-02-01

Wraz z wejściem w życie nowelizacji podatkowej zwanej Polskim Ładem, wprowadzono również usprawnienia dla młodych. Jedną z najważniejszych zmian jest ulga dla młodych, a w zasadzie zwolnienie z podatku dochodowego osób do 26 roku życia. Kogo obejmuje ulga podatkowa i w jaki sposób ją rozliczyć?

Ulga PIT dla młodych a Polski Ład

Ulga dla młodych, inaczej PIT-0, została wprowadzona wraz z Polskim Ładem i obowiązuje od 1-go sierpnia  2019 roku. Motywacją do wprowadzenia takiej formy wsparcia było zachęcenie młodych osób, takich, którzy dopiero wchodzą na rynek pracy, do pozostania w Polsce oraz do podjęcia legalnego zatrudnienia. Preferencja podatkowa, czyli perspektywa lepszych zarobków, ma tym samym zachęcić młodzież do podjęcia pracy oraz do szeroko rozumianej aktywności zawodowej.

Wraz z Polskim Ładem zmieniły się zasady opłacania składki zdrowotnej, która nie jest już odliczana od podstawy opodatkowania. Co istotne limit przychodów pozostał bez zmian, czyli wynosi 85 528 zł. Podatnicy muszą pamiętać o nowym terminie zapłaty za składkę zdrowotną. Od 2022 roku pieniądze muszą wpłynąć na konto NFZ do 20-go dnia każdego miesiąca. Wynika to z konieczności wyliczenia składki od dochodu.

Według oficjalnych danych Ministerstwa Finansów, z ulgi korzysta nawet około dwóch milionów osób w Polsce.

Ulga dla młodych. Na czym polega?

Wprowadzone zmiany w preferencyjnym opodatkowaniu dla młodych osób znajdują się w ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350). Art. 21 ust. 1 pkt 148 wyjaśnia, że osoby młode mają możliwość skorzystania z całkowitego zwolnienia z opodatkowania otrzymywanego wynagrodzenia.

Dzięki skorzystaniu z tej preferencji podatkowej, osoby, które nie ukończyły jeszcze 26 roku życia mają możliwość skorzystania z tzw. zerowego podatku PIT. Tym samym nie płacą oni podatku dochodowego. Zwolnienie z opodatkowania nie dotyczy jednak wszystkich osób.

Komu przysługuje ulga podatkowa dla młodych?

Zerowy PIT dla młodych dotyczy tylko przychodów uzyskanych na podstawie:

• umowy o pracę;
• tzw. stosunku służbowego (dotyczy osób zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych w administracji rządowej, samorządowej oraz innych w urzędach państwowych);
• pracy nakładczej inaczej chałupnicza (praca pośrednia pomiędzy stosunkiem pracy a umową o dzieło, w tym przypadku wynagrodzenie jest uzależnione pracy nakładczej, czyli od zadań, które wykona zatrudniony);
• umów zlecenia;
• spółdzielczego stosunku pracy (na mocy spółdzielczego stosunku pracy członek spółdzielni jest zobowiązany do wykonywania określonej pracy na rzecz spółdzielni, a spółdzielnia do zatrudniania go i wynagrodzenia);
• zasiłku macierzyńskiego;
• umowy z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej;
• umowy z tytułu odbywania stażu uczniowskiego.

Ostatnie dwa kryteria (z tytułu odbywania praktyk absolwenckich oraz umowy o staż uczniowski) uprawniające do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania zaczęły obowiązać od stycznia 2021. Zanim wprowadzono te zmiany, zerowy PIT dla młodych dotyczył tylko umów o pracę oraz umowy zlecenia.

Z kolei przychód z tytułu zasiłku macierzyńskiego dodano do katalogu przychodów zwolnionych z podatku dochodowego w 2022 roku na podstawie nowelizacji ustawy o PIT z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. poz. 1265).

Kogo nie dotyczy PIT-0 dla młodych?

Z ulga dla młodych nie skorzystają osoby, które:

• pracują na podstawie umowy o dzieło;
• pracują na zasadzie umowy zlecenia nieprzekraczającej wysokości 200 zł, która podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 17 % przychodu;
• pracują na zasadzie umowy zlecenia ze zbyciem praw autorskich - 50 % koszty uzyskania przychodu,
• pracują na zasadzie umowy zlecenia z nierezydentem Polski.

Z zerowego pita nie skorzystają również młodzi przedsiębiorcy, czyli korzystający z działalności gospodarczej.

Limit zwolnienia ulgi dla młodych

Polski Ład nie wniósł zmian jeśli chodzi o limit przychodów. Preferencyjne opodatkowanie obowiązuje do kwoty górnej granicy pierwszego przedziału skali podatkowej tj. 85 528,00 zł. Aby zmieścić się w limicie zwolnienia i skorzystać z zerowego pita miesięczne zarobki młodej osoby muszą oscylować wokół kwoty 7127 zł brutto. Warto dodać, że limit dochodów jest liczony rocznie, jeśli jednego miesiąca dany podatnik zarobi mniej, a innego więcej, wówczas liczy się zsumowana kwota. Również krótsze umowy z wyższymi wynagrodzeniami nie będą podlegały opodatkowaniu, jeśli łącznie nie przekroczy się wspomnianej górnej granicy pierwszego przedziału skali podatkowej, czyli 85 528 zł.

Uzyskując dochód wynoszący dokładnie graniczne 85 528 zł młoda osoba zyskuje 6789 złotych. Tyle wyniosą jej roczne oszczędności dzięki braku opodatkowania.

Ważne, aby pamiętać, że limit zwolnienia jest łączony i liczy się wszystkie uzyskane dochody podatnika (np. umowa zlecenie oraz przychód z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej). W przypadku umów z kilkoma pracodawcami również należy samodzielnie kontrolować swoje roczne przychody.

Przychody przekraczające limit podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Warto jednak pamiętać o obowiązującej w Polsce kwocie wolnej od podatku, która wynosi 30 tys. zł. Dlatego podatnik, który korzysta z ulgi dla młodych i przekroczy limit zwolnienia z przychodów 85 528 zł,  będzie w stosunku do nadwyżki korzystał z kwoty wolnej określonej w ustawie PIT. Innymi słowy, podatek wystąpi dopiero po wykorzystaniu ulgi podatkowej (85 528 zł) i kwoty wolnej od podatku dochodowego (30 tys. zł), gdzie zsumowana kwota wynosi 115 528 zł. Wówczas stosuje się opodatkowanie na zasadach ogólnych.

Zerowy PIT dla młodych a koszty uzyskania przychodu

Przy korzystaniu z ulgi dla młodych, koszty uzyskania przychodu nie mogą przekroczyć przychodów, które podlegają opodatkowaniu. Możliwe jest stosowanie kosztów uzyskania przychodów, natomiast w przypadku zastosowania kosztów uzyskania przychodu z przekazaniem praw autorskich istotne jest to, aby suma łącznych 50% kosztów uzyskania przychodu oraz przychodów podlegających zwolnieniu nie przekroczyła kwoty I progu podatkowego.

Do kiedy obowiązuje PIT dla młodych?

Zgodnie z ustawą ulga podatkowa obowiązuje do ukończenia 26 roku życia. Przychody uzyskane po dniu 26-tych urodzin nie obejmują ulgi dla młodych, mimo że pobierało się należności na podstawie wcześniej zawartych umów, czyli podpisanych  przed dniem 26-tych urodzin. Innymi słowy, prawo do ulgi dla młodych bezpowrotnie traci się w dniu następującym po 26 urodzinach.

Ulga dla młodych a cudzoziemcy

Z ulgi dla młodych nie skorzystają cudzoziemcy, którzy nie posiadają certyfikatu rezydencji polskiej, czyli nie są rezydentami podatkowymi. Jeśli cudzoziemiec nie posiada takiej rezydencji to pracownik wyłączony jest spod tego zwolnienia, a więc w stosunku do takiego cudzoziemca pobiera się 20 % ryczałt (w stosunku do nierezydentów nie ma zmian w tym zakresie).

W przypadku kiedy cudzoziemiec, który nie ukończył 26 roku życia, a w międzyczasie uzyskał certyfikat rezydencji, może skorzystać ze zwolnienia od miesiąca, w którym stał się rezydentem podatkowym.

Dla przykładu Ukraińcy, którzy nie ukończyli 26 roku życia, a przebywają na terytorium Polski dłużej niż 183 dni, dzięki uzyskaniu statusu rezydenta podatkowego RP mają możliwość skorzystania z ulgi dla młodych, czyli opodatkowania swoich dochodów preferencyjną stawką PIT 0%.

Składki ZUS a zerowy PIT dla młodych

Podatnicy objęci obowiązkiem zapłaty składek ZUS społecznych oraz składki zdrowotnej, którzy chcą skorzystać z ulgi PIT dla młodych, nie są zwolnieni z obowiązku zapłaty należnych składek ubezpieczeniowych.

Pracodawca, który chce obliczyć składkę zdrowotną dla pracowników, musi obliczyć wysokość zaliczki na poczet PIT, która jest nieobjęta zwolnieniem podatkowym. W sytuacji kiedy wysokość składki zdrowotnej jest wyższa od zaliczki na jej poczet, trzeba obniżyć ją do jej wysokości. Szczegółowo reguluje to artykuł 83 z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z 27.07.2004 roku z późniejszymi zmianami.

Wspólne rozliczenie PIT małżonków - jaki limit przychodów?

W przypadku rozliczenia się z małżonkiem limit przysługuje zarówno mężowi, jak i żonie. Niezależnie od sposobu rozliczenia rocznego - nie ma znaczenia, czy małżeństwo rozlicza się indywidualnie, czy wspólnie. Niewykorzystana przez jednego z małżonków część limitu z danego roku nie podlega rozliczeniu w ramach limitu przysługującemu drugiemu małżonkowi, ani nie zwiększa limitu przysługującego w kolejnych latach. Zerowy PIT dla młodych również nie koliduje z innymi formami wsparcia, które zapewnia państwo. W rozliczeniu rocznym można korzystać z ulgi na dziecko, ulgi na internet, czy pobierać świadczenia 500+.

Wniosek o pobór zaliczek na podatek dochodowy

Nie trzeba przedstawiać zatrudniającemu żadnych dokumentów o korzystaniu z ulgi dla młodych.

Płatnik, który zatrudnia w oparciu o umowy zlecenie lub umowę o pracę lub wypłacający świadczenie macierzyńskie, wynagrodzenie za praktykę absolwencką lub staż uczniowski, jest zobligowany automatycznie zaniechać poboru zaliczek na podatek u osób do ukończenia 26 roku życia, u których przychód nie przekroczył 85 528 zł.

Może się zdarzyć, że pracownik przedstawi pracodawcy oświadczenia, że nie chce korzystać z ulgi. Taki przypadek może mieć miejsce, kiedy pracownik obawia się, że na skutek różnych prac może przekroczyć limit. Wówczas musi on wystosować wniosek o pobór zaliczek na podatek dochodowy bez stosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 do płatnika z prośbą o pobieranie zaliczki na poczet opodatkowania. Z kolei pracodawca jest zobligowany do wprowadzenia prośby w życie najpóźniej od następnego miesiąca.

Wniosek o pobór zaliczek na podatek dochodowy składa się każdego roku podatkowego. Po jego złożeniu, zatrudniony nie może złożyć wniosku przeciwnego o ponowne stosowanie zwolnienia z podatku dochodowego. Taka możliwość istnieje dopiero począwszy od kolejnego roku, kiedy podatnik będzie miał prawo zdecydować o stosowaniu zwolnienia przy poborze zaliczek przez płatnika.

PIT  dla młodych a roczne rozliczenie PIT

Podatnik, który uzyskał wyłącznie przychody objęte tzw. ulgą dla młodych, jest zwolniony z obowiązku rozliczania rocznej deklaracji PIT za 2022 rok, którą składa w 2023 roku. W przypadku skorzystania z ulgi dla młodych obowiązuje zerowy podatek i zerowy PIT, więc nie trzeba składać deklaracji do urzędu skarbowego.

Jeśli kwotę przekroczono ponad obowiązujący limit, czyli zarobiono więcej niż 85 528 zł to należy tę kwotę wynagrodzeń wykazać i ją rozliczyć. W takim przypadku składa się standardowe zeznanie podatkowe.

W formularzach podatkowych ulga dla młodych znajduje się pod hasłem „Przychody zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy”. W tym miejscu wykazuje się przychody osiągnięte do wysokości 85 528 zł i osiągnięte przed 26 urodzinami, zaś wszystkie inne przychody wpisuje się w odpowiednich, pozostałych rubrykach.