Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych – sprawdź, co zmieni się w 2025 roku!
Od 1 stycznia 2025 roku świadczenie wspierające będzie dostępne dla kolejnych grup osób z niepełnosprawnościami, które potrzebują bezpośredniego wsparcia finansowego na pokrycie dodatkowych kosztów związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych. Program ten wprowadzany jest etapami, a jego celem jest poprawa jakości życia osób z niepełnsprawnościami poprzez systematyczne wspieranie ich finansowo.
Spis treści:
- Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych
- Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych w 2025
- Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych 2025
- Wysokość świadczenia wspierającego w 2025 roku
- Świadczenie pielęgnacyjne a nowe zasady
- Jakie dodatki dla niepełnosprawnych obowiązują w 2025 roku?
- Świadczenie wspierające a osoby przebywające w placówkach
- Procedura składania wniosków o świadczenie wspierające
- Świadczenie wspierające a inne formy pomocy
- Podsumowanie: Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych – najważniejsze informacje
- FAQ - najczęściej zadawane pytania
Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych
Świadczenie wspierające przeznaczone jest dla osób, które potrzebują specjalistycznego wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Program ten został zaprojektowany z myślą o osobach z niepełnosprawnościami, które muszą mierzyć się z dodatkowymi wydatkami, wynikającymi z ich ograniczeń. Świadczenie wspierające ma na celu częściowe pokrycie kosztów związanych z zaspokajaniem podstawowych i dodatkowych potrzeb życiowych, które mogą obejmować opiekę medyczną, rehabilitację, czy specjalistyczne wyposażenie. Działania te mają zapobiec spychaniu osób z niepełnosprawnością na margines.
Projekt był konsultowany z przedstawicielami wielu środowisk. Dzięki temu rząd opracował rozwiązanie umożliwiające osobom z niepełnosprawnością decydować, na jaki cel zostaną przeznaczone otrzymane środki.
Co ważne, świadczenie wspierające przysługuje niezależnie od momentu powstania niepełnosprawności - realizuje tym samym wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 roku.
Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych w 2025
Aby otrzymać świadczenie wspierające, osoby muszą spełnić kilka kryteriów. Podstawowym wymogiem jest ukończenie 18 roku życia oraz posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności. Dodatkowo wymagane jest posiadanie decyzji określającej poziom potrzeby wsparcia na co najmniej 70 punktów w specjalnej skali oceny wsparcia. To nowe świadczenie zostało wprowadzone na początku 2024 roku i udostępniane jest stopniowo, w trzech etapach, zależnych od stopnia potrzeby wsparcia:
1. Etap pierwszy rozpoczął się 1 stycznia 2024 roku. Obejmuje osoby, które uzyskały ocenę potrzeby wsparcia na poziomie liczby punktów od 87 do 100 punktów.
2. Etap drugi wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku i obejmie osoby z oceną w przedziale od 78 do 86 punktów.
3. Etap trzeci rozpocznie się 1 stycznia 2026 roku, obejmując osoby, których potrzeba wsparcia mieści się w przedziale od 70 do 77 punktów.
Jak widać, harmonogram reguluje czas wprowadzenia świadczenia w zależności od poziomu potrzeby wsparcia. Oceną zajmą się wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności na wniosek beneficjenta. Będzie miała wartość punktową w skali od 0 do 100 punktów. Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych 2024 otrzymają osoby ze średnim poziomem wsparcia.
Co ważne, dodatkowy zasiłek jest kierowany bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością. Warto zwrócić uwagę, że na możliwość otrzymania świadczenia nie wpływa dochód na członka rodziny, moment powstania lub stopień niepełnosprawności, a także aktywność zawodową beneficjentów. Nowe wsparcie jest nieopodatkowane.
Kierowanie zasiłku bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością umożliwia podejmowanie aktywności zawodowej przez opiekunów. Wysokość ich zarobków nie wpłynie w żaden sposób na prawo i wysokość do nowego świadczenia. Należy również podkreślić, że opiekunowie oraz osoby z niepełnosprawnością będą mogły wspólnie podjąć decyzję o pozostaniu na świadczeniu pielęgnacyjnym według starych zasad.
Jeżeli beneficjenci postanowią zostać przy starym systemie i pobierać świadczenie pielęgnacyjne. Od 1 stycznia 2024 r., opiekunowie takich osób mogą pobierać świadczenie pielęgnacyjne, łącząc je z pracą zarobkową lub innymi dochodami, bez żadnych ograniczeń, a co za tym idzie bez wymogu rezygnacji z dotychczasowego zatrudnienia.
Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych 2025
Od 1 stycznia 2025 r. rozpoczął się drugi etap wdrażania świadczenia.
- Etap pierwszy: od 1 stycznia 2024 roku – dla osób z oceną potrzeby wsparcia od 87 do 100 punktów.
- Etap drugi: od 1 stycznia 2025 roku – dla osób z oceną w przedziale 78–86 punktów.
- Etap trzeci: od 1 stycznia 2026 roku – obejmie osoby z oceną 70–77 punktów.
Decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia dokonują wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności na wniosek beneficjenta. Ocena ma charakter punktowy (0–100).
Brak kryterium dochodowego oznacza, że wysokość zarobków opiekunów nie ma wpływu na prawo do świadczenia. Świadczenie wspierające należy złożyć w formie elektronicznej, a wynosi świadczenie wspierające tyle, ile procent renty socjalnej przewidziany dla danej liczby przyznanych punktów.
Wysokość świadczenia wspierającego w 2025 roku
Kwota świadczenia wynosi tyle, ile procent renty socjalnej – w 2025 r. to 1878,91 zł (po waloryzacji z 1 marca). Razem z coroczną waloryzacją renty socjalnej, waloryzacji podlega także wysokość świadczenia wspierającego.
Na 2025 rok przewidziane są następujące stawki:
- 220% renty socjalnej dla osób z potrzebą wsparcia na poziomie 95–100 punktów w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia,
- 180% renty socjalnej dla osób w przedziale 90–94 punktów,
- 120% renty socjalnej dla osób w przedziale 85–89 punktów,
- 80% renty socjalnej dla osób w przedziale 80–84 punktów,
- 60% renty socjalnej dla osób w przedziale 75–79 punktów,
- 40% renty socjalnej dla osób z poziomem potrzeby wsparcia 70–74 punktów.
Przykładowe kwoty świadczenia wspierającego na 2025 rok
Od 1 stycznia do 1 marca 2025 roku osoby otrzymają świadczenia w następujących kwotach:
- 220% renty socjalnej (dla osób z oceną 95–100 punktów) wyniesie 3918 zł miesięcznie,
- 180% renty socjalnej (dla osób z oceną 90–94 punktów) wyniesie 3207 zł,
- 120% renty socjalnej (dla osób z oceną 85–89 punktów) wyniesie 2188 zł,
- 80% renty socjalnej (dla osób z oceną 80–84 punktów) wyniesie 1425 zł,
- 60% renty socjalnej (dla osób z oceną 75–79 punktów) wyniesie 1069 zł.
Od 1 marca 2025 roku, po uwzględnieniu waloryzacji, wysokość świadczeń wzrosła:
- 220% renty socjalnej - 4135 zł,
- 180% renty socjalnej - 3383 zł,
- 120% renty socjalnej - 2256 zł,
- 80% renty socjalnej - 1504 zł,
- 60% renty socjalnej - 1128 zł.
Wysokość świadczenia wspierającego jest więc ściśle powiązana z wysokością renty socjalnej i jej coroczną waloryzacją.
Świadczenie pielęgnacyjne a nowe zasady
Od 2024 r. osoby z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunowie mogą pozostać przy dotychczasowym świadczeniu pielęgnacyjnym. Od stycznia 2025 roku jego wysokość wynosi 3287 zł miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami oraz innym osobom opiekującym się przewlekle chorym – również w zakresie podejmowania zatrudnienia. Od 2024 roku możliwe jest łączenie tego świadczenia z pracą bez utraty prawa do wsparcia.
Jakie dodatki dla niepełnosprawnych obowiązują w 2024 roku?
Osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać m.in. z:
- zasiłku rodzinnego i dodatków,
- renty socjalnej,
- dodatku rehabilitacyjnego,
- świadczeń opiekuńczych (np. specjalny zasiłek opiekuńczy w ramach praw nabytych).
Warto wiedzieć, że świadczenia opiekuńcze takie jak specjalny zasiłek czy zasiłek dla opiekuna nadal funkcjonują w systemie.
Świadczenie wspierające a osoby przebywające w placówkach
Świadczenie wspierające przysługuje osobom, które spełniają kryteria, jednak osoby przebywające w placówkach zapewniających całodobową opiekę takich jak domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, czy zakładzie poprawczym nie posiadają prawa do pobierania tego świadczenia.
Dzięki temu osoby z największymi trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, które mieszkają poza instytucjami opiekuńczymi i muszą samodzielnie (lub z pomocą rodziny) mierzyć się z wyzwaniami, mogą liczyć na wsparcie.
Procedura składania wniosków o świadczenie wspierające
Osoby, które chcą otrzymać świadczenie wspierające, najpierw powinny zgłosić się do wojewódzkiego zespołu ds. orzecznictwa (WZON)i tam złożyć wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia. Wniosek o wydanie takiej decyzji można złożyć do: wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności lub powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Dopiero potem można złożyć wniosek o świadczenie wspierające do ZUS. W celu uzyskania świadczenia, konieczne jest złożenie wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem jednego z trzech kanałów:
-
platformę PUE ZUS,
-
portal informacyjno-usługowy Emp@tia,
-
bankowość elektroniczną.
Od 1 stycznia 2024 r., wnioski o świadczenie wspierające przyjmuje i rozpatruje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Osoby zainteresowane muszą posiadać aktualne orzeczenie o niepełnosprawności, które jest kluczowe do ustalenia poziomu wsparcia. Ważne jest również, aby dokumentacja medyczna była zgodna z obowiązującymi przepisami, ponieważ tylko na tej podstawie można otrzymać świadczenie.
Świadczenie wspierające a inne formy pomocy
Świadczenie wspierające nie zastępuje innych form wsparcia otrzymywanych przez osoby z niepełnosprawnościami – można korzystać jednocześnie z ulg podatkowych (np. od podatku dochodowego), programów rehabilitacyjnych i dopłat do sprzętu medycznego.
Świadczenie to wspiera również integrację społeczną i ułatwia funkcjonowanie w przypadku opieki całodobowej lub przy potrzebie pomocy innych osób.
Od autora: „Wprowadzenie świadczenia wspierającego to krok ku większej niezależności osób z niepełnosprawnościami. Dzięki niemu wiele rodzin zyskuje możliwość lepszego planowania codziennego życia.”
Anna Ciecierska, redaktor merytoryczny Podatnik.info
Podsumowanie: Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych – najważniejsze informacje
Poniżej znajdziesz krótkie podsumowanie najistotniejszych kwestii w obszarze świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów.
-
Rząd przyjął projekt ustawy o wprowadzeniu dodatkowego świadczenia dla niepełnosprawnych. Będzie ono przysługiwało niezależnie od dochodów oraz innych form wsparcia.
-
Pierwszy etap wdrożenia rozpoczął się 1 stycznia 2024 roku, wówczas świadczenie otrzymają osoby z niepełnosprawnościami z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia. Jego wysokość jest równa 200% renty socjalnej.
-
Drugi etap wdrożenia nastąpił 1 stycznia 2025 roku, wówczas świadczenie otrzymają osoby z niepełnosprawnościami ze średnim poziomem potrzeby wsparcia. Jego wysokość będzie równa 100% renty socjalnej.
-
Trzeci etap wdrożenia nastąpi 1 stycznia 2026 roku, wówczas świadczenie otrzymają osoby z niepełnosprawnościami z kolejnym poziomem potrzeby wsparcia. Jego wysokość będzie równa 50% renty socjalnej.
-
Za ocenę poziomu potrzeb będą odpowiedzialne wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności na wniosek beneficjenta.
-
Ocena odbywa się na podstawie wartości punktowej w skali od 1 do 100 punktów. W pierwszym etapie otrzymają wsparcie osoby z niepełnosprawnościami, które otrzymają między 90 a 100 punktów.
-
Co ważne, istnieje możliwość zachowania starego systemu, który obejmuje zasiłek pielęgnacyjny. Rząd przyjął projekt ustawy o wprowadzeniu dodatkowego świadczenia dla niepełnosprawnych. Będzie ono przysługiwało niezależnie od dochodów oraz innych form wsparcia.
-
Osoby z niepełnosprawnościami będą mogły nadal korzystać z takich dodatków jak: specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna, rentę socjalną, dodatek rehabilitacyjny, zasiłek rodzinny, dodatek do świadczenia rodzinnego z tytułu rehabilitacji i kształcenia dziecka oraz dodatek pielęgnacyjny.
Jeżeli masz dodatkowe pytania dotyczące nowego świadczenia, możesz skorzystać ze wsparcia ekspertów Podatnik.info. Każdy użytkownik, który pobierze bezpłatny program, zyska dostęp do specjalistów z obszaru finansów, księgowości oraz prawa podatkowego. W okresie rozliczenia deklaracji PIT możesz skorzystać z 3 prostych sposobów na wypełnienie formularza i dopełnić formalności nawet w 5 minut. Sprawdź, co jeszcze możesz zyskać!
Podstawa prawna: Ustawa z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym. Obwieszczenie ministra rodziny i polityki społecznej z 13 listopada 2023 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2024 (poz. 1224 Monitor Polski).
FAQ – najczęściej zadawane pytania
