WNT – jak rozliczyć transakcje?
Jeżeli towar transportowany do Polski wytworzono np. w Norwegii (nie należy do UE), a podatnik kupuje go w kraju członkowskim Wspólnoty, np. we Włoszech, to również wtedy może zaistnieć transakcja w ramach WNT.
W celu zakwalifikowania danej transakcji do wewnątrzwspólnotowego nabycia, zarówno dostawca jak i nabywca muszą spełniać kilka warunków. Po pierwsze, nabywca musi być podatnikiem VAT, a uzyskiwane w ramach danej transakcji towary muszą służyć czynnościom, które wykonuje jako podatnik (w celach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą). Nabywcą może być również osoba prawna nie będąca podatnikiem VAT (jeśli całkowita wartość nabycia towarów w tej spółce przekroczyła pewną ustaloną kwotę, do momentu przekroczenia tej kwoty osoba prawna nie ma obowiązku odprowadzania VAT z tytułu WNT). Dodatkowo, aby transakcja spełniała wymogi kwalifikacyjne odnośnie WNT, kontrahent osoby nabywającej towary (dostawca) musi być podatnikiem VAT w swoim kraju.
Przemieszczenie własnych towarów z jednego do drugiego państwa członkowskiego uznawane jest zarówno za WDT jak i WNT. Jeśli podatnik VAT dokonuje przewozu własnych towarów w celach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą z Polski do innego państwa członkowskiego UE, ma obowiązek wykazać VAT należny w tym państwie członkowskim z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Istnieje jednak kilka przypadków, w których przemieszczenie towarów między państwami członkowskimi nie stanowi wewnątrzwspólnotowego nabycia. Należą do nich m.in. sytuacje, gdy towary są instalowane lub montowane na terenie kraju przeznaczenia (wraz z próbnym uruchomieniem lub bez niego). W praktyce oznacza to, że jeśli zagraniczny dostawca jest zobowiązany do zamontowania nabywcy towaru, który mu sprzedaje, miejscem opodatkowania takiej transakcji jest kraj przeznaczenia.
Wewnątrzwspólnotowe nabycie nie dotyczy dostawy towarów dokonywanej przez podatnika zwolnionego podmiotowo z VAT, czyli osoby i jednostki prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT. Ponadto WNT nie dotyczy dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, antyków opodatkowanych w państwie, w którym rozpoczyna się przesyłkę przy zastosowaniu szczególnej procedury.
Jak już wcześniej wspomniano, rozliczenie podatkowe wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru następuje w państwie członkowskim, do którego on dociera, a jego wysokość określa tamtejsze prawo podatkowe. Przy tego typu transakcji (WNT), obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub w dniu wystawienia faktury przez kontrahenta (w zależności, który z terminów przypada wcześniej). Należy jednak pamiętać, że w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu, przepisu tego się nie stosuje. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania towaru, nie później niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika unijnego.
