Przeciętne wynagrodzenie 2025 r
8161,62 zł – tyle wyniosło średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w III kwartale 2024 r. w Polsce. To wzrost o 804,05 zł rok do roku. Są to najnowsze dane podane przez GUS.
Przeciętne wynagrodzenie to ważna informacja nie tylko dla ekonomistów, ale i dla całego społeczeństwa. Dzięki tym danym można ocenić jak wygląda sytuacja gospodarcza w kraju oraz uzyskuje się ważną wiedzę na temat średnich zarobków. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowi również ważny wskaźnik, który jest uwzględniany przy ustalaniu podstaw składek na ubezpieczenia i związanych z nimi limitów.
Warto jednak zaznaczyć, że przeciętne wynagrodzenie zwykle wywołuje wiele dyskusji i kontrowersji, zwłaszcza wśród pracowników, którzy zarabiają znacznie mniej niż wyliczona średnia. Wpływ na taką sytuację ma sposób wyliczeń średniej pensji przez Główny Urząd Statystyczny.
GUS oblicza wynagrodzenia brutto publikując wyniki co miesiąc, kwartał oraz rok. Poniżej przedstawiamy najnowsze dane opublikowane przez urząd statystyczny.
Przeciętne wynagrodzenie 2025
Według założeń przyjetych w projekcie budżetu państwa na 2025 rok, przeciętne wynagrodzenie ma osiągnąc poziom 8 673 zł. Oznacza to wzrost o 849 zł, co stanowi około 11% więcej w porównaniu z wynagrodzeniem przewidzianym na rok 2024, które wynosiło 7824 zł.
Przeciętne wynagrodzenie w poprzednich kwartałach:
Przeciętne wynagrodzenie wyniosło w trzecim kwartale 2024 r. 8161,62 złotych. Oznacza to wzrost w stosunku do drugiego kwartału 2024 r. o 1,5 proc.
2024 - III kwartał - 8161,62 zł
2024 - II kwartał - 8038,41 zł
2024 - I kwartał - 8147,38 zł
2023 - IV kwartał - 7540,36 zł
2023 - III kwartał - 7194,95 zł
2023 – II kwartał - 7005,76 zł
2023 – I kwartał - 7124,26 zł
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto
Oprócz informacji o wynikach kwartalnych, GUS podaje również informacje o wynikach miesięcznych. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w III kwartale 2024 r. wzrosło o 13,4 proc. rdr i wyniosło 8 161,62 zł.
W ujęciu kwartał do kwartału wynagrodzenie wzrosło o 1,5 proc. Taki przyrost może być wynikiem sezonowych zmian na rynku pracy, np. zwiększonego zapotrzebowania na pracowników w okresie letnim, ale może też wskazywać na stopniowy, stabilny wzrost wynagrodzeń, a także być efektem kilku czynników:
- Wysokiej inflacji, która sprawia, że pracownicy oczekują wyższych wynagrodzeń, aby utrzymać siłę nabywczą swoich dochodów.
- Niskiej dostępności wykwalifikowanej siły roboczej, co zwiększa presję na podnoszenie płac, aby przyciągnąć i zatrzymać pracowników.
- Poprawy sytuacji gospodarczej, która umożliwia przedsiębiorstwom zwiększenie wynagrodzeń.
Powyższe najnowsze dane GUS dotyczą przedsiębiorstw, w których pracuje więcej niż 9 osób.
Rola przeciętnego wynagrodzenia brutto w analizie gospodarczej
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto jest wskaźnikiem, który ma szerokie zastosowanie w analizie gospodarczej i planowaniu polityki społecznej. Oto kilka aspektów, które warto rozważyć:
- Ocena siły nabywczej – przeciętne wynagrodzenie pozwala ocenić, w jakim stopniu wzrost płac rekompensuje wzrost kosztów życia.
- Planowanie budżetowe – wzrost przeciętnego wynagrodzenia ma wpływ na kształtowanie budżetu państwa i wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych.
- Wskaźnik kosztów pracy – przeciętne wynagrodzenie jest też analizowane pod kątem kosztów zatrudnienia i jego wpływu na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw.
Przeciętne wynagrodzenie a inne wskaźniki płacowe
Choć przeciętne wynagrodzenie brutto jest powszechnie stosowanym wskaźnikiem, należy pamiętać, że wynagrodzenia są bardzo zróżnicowane w zależności od branży, regionu, poziomu wykształcenia czy doświadczenia. Często również analizowane są dane o wynagrodzeniach w odniesieniu do mediany płac, która może lepiej odzwierciedlać zarobki „typowego” pracownika niż przeciętne wynagrodzenie, gdyż przeciętna może być zawyżona przez wysokie wynagrodzenia osób na najwyższych stanowiskach.
Jak oblicza się przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw?
Przeciętne wynagrodzenie to średnia płaca w danym miejscu oraz w danym sektorze gospodarki. Dane, które publikuje GUS, są obliczane w wyniku podzielenia sumy wynagrodzeń przez liczbę zatrudnionych.
Średnie wynagrodzenie jest podawane zawsze w kwocie brutto, czyli razem z podatkiem dochodowym oraz składkami na ubezpieczenie emerytalne, chorobowe i rentowe.
GUS wylicza wysokość przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce w następujący sposób:
- pierwszym krokiem jest zsumowanie m.in. „wynagrodzeń osobowych brutto, honorariów wypłaconych niektórym grupom za prace wynikające z umowy o pracę, wypłat z tytułu udziału w zysku”,
- następnie dzieli się sumę uzyskaną z pkt 1 przez „przeciętną liczbę zatrudnionych w danym okresie”, ale bez „osób wykonujących pracę nakładczą oraz zatrudnionych za granicą”.
Przy obliczeniach miesięcznych nie bierze się pod uwagę:
- wynagrodzeń z małych i jednoosobowych przedsiębiorstw,
- osób, które pracują na umowach cywilnoprawnych,
- wynagrodzeń pracowników w administracji publicznej.
Przyczyny zmian przeciętnego wynagrodzenia
Zgodnie z danymi statystycznymi, przeciętne wynagrodzenie w wielu krajach na świecie stale rośnie, a tempo tego przyrostu jest zależne od regionu i gospodarki. W obszarach miejskich wynagrodzenia są wyższe niż w obszarach wiejskich. Średnie wynagrodzenie jest również zależne od płci i wieku pracowników.
Na zmianę przeciętnego wynagrodzenia wpływ ma wiele czynników. Są to m.in.:
Inflacja - jest to jeden z najważniejszych czynników, który wpływa na przeciętne wynagrodzenie. Wyższe ceny spowodowane inflacją mogą obniżać siłę nabywczą wynagrodzeń, a to z kolei może prowadzić do trudności dla pracowników w utrzymaniu swojego standardu życia.
Gospodarka - wzrost gospodarczy kraju wpływa na lepszą sytuację finansową pracowników.
Rynek pracy - na wzrost wynagrodzeń wpływ ma sytuacja na rynku pracy, czyli np. wysokie bezrobocie nie sprzyja wysokim zarobkom. Jak prognozują eksperci najbliższe miesiące mogą przynieść spadek liczby miejsc pracy, a także spadek tempa wzrostu płac. Niemniej wzrost stopy bezrobocia będzie niewielki.
Polityka - decyzje polityczne, czyli np. minimalna płaca krajowa czy reformy podatkowe również wpływają na poziom wynagrodzeń.
Globalizacja - globalizacja gospodarcza ma wpływ na konkurencyjność na rynku pracy. Tym samym firmy np. szukają tańszych pracowników za granicami kraju, a to również wpływa na przeciętne wynagrodzenie.
Dlaczego przeciętne wynagrodzenie budzi kontrowersje?
Wyliczone przez GUS przeciętne wynagrodzenie zwykle budzi wśród społeczeństwa kontrowersje. Wielu Polaków nie zarabia wyliczonych kwot, osiągając zaledwie poziom minimalnej płacy krajowej, co budzi u nich niechęć i niezadowolenie.
Zwykle średnie wynagrodzenie jest znacznie zawyżone. Dlaczego tak się dzieje?
- kwota przeciętnego wynagrodzenia jest zawyżona przez osoby, które otrzymują wysokie pensje;
- przeciętne zarobki są wyliczane w określonych sektorach gospodarki;
- w różnych regionach są różne zarobki;
- na wysokość zarobków duży wpływ ma rodzaj branży np. osoby pracujące w branżach informacyjnych, komunikacji, działalności finansowej, energetycznej i górnictwie zarabiają więcej niż wynosi średnia krajowa.
Przeciętne wynagrodzenie brutto, nie jest wynagrodzeniem, które pracownik dostanie na rękę. Od tej kwoty odlicza się potrącenia od przychodu z tytułu składek i podatku, co stanowi ok. 1/3 sumy.
Minimalne wynagrodzenie 2025
Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 roku, od stycznia 2025 roku wzrośnie minimalne wynagrodzenie za pracę, które ustalono na poziomie 4 666 zł brutto. Zmiany te obejmą także minimalną stawkę godzinową, która od początku 2025 roku będzie wynosić 30,50 zł brutto.
Podwyżka ta wpisuje się w rządową politykę mającą na celu poprawę warunków pracy i płacy, szczególnie dla osób zatrudnionych na stanowiskach nisko opłacanych. Wzrost minimalnego wynagrodzenia jest także reakcją na rosnące koszty życia oraz inflację, które obniżają realną siłę nabywczą zarobków.
