Kwarantanna a praca zdalna – sprawdź, co musisz wiedzieć!

2020-11-17

Druga fala COVID-19 spowodowała, że coraz więcej Polaków przebywa na obowiązkowej kwarantannie. W efekcie pojawiło się wiele pytań i wątpliwości dotyczących kwestii kwarantanna a praca zdalna. Czy jest to zgodne z prawem? Czy można odmówić pracy zdalnej na kwarantannie? Jak wygląda kwestia nieobecności w pracy w tej sytuacji?  

Spis treści

• Kwarantanna a praca zdalna – rząd szykuje nowe przepisy!
• Pracownik na kwarantannie – kiedy ma obowiązek wypełniać swoje obowiązki?
• Kwarantanna a nieobecność w pracy
• Podsumowanie: Kwarantanna a praca zdalna – prawa i obowiązki

Kwarantanna a praca zdalna – rząd szykuje nowe przepisy!

Już podczas pierwszej fali COVID-19 w marcu pojawiło się wiele pytań dotyczących pracy podczas kwarantanny. Dotychczas nie było przepisów, które jednoznacznie wskazywałyby stanowisko rządu w tej kwestii. Aktualnie jednak rząd planuje wprowadzić nową ustawę nazywaną Tarczą 5.0. Regulacje obejmują w tym przypadku również świadczenie pracy przez osoby przebywające na kwarantannie.

Ustawa z dnia 28 października 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 czeka na podpis Prezydenta. Kiedy to się stanie, następnego dnia ustawa wejdzie w życie. Dlatego też warto wiedzieć, jakie zmiany szykuje rząd w kwestii: kwarantanna a praca zdalna.

Nowe przepisy mają na celu unormować sytuację związaną z ewentualnym wykonywaniem obowiązków pracowniczych na kwarantannie. Decyzja o konieczności odbywania kwarantanny wydana przez Państwowy Inspektor Sanitarny nie jest równoznaczna z niezdolnością do pracy. Zdarza się, że osoba przebywająca na kwarantannie lub izolacji może i chce wykonywać swoje obowiązki zdalnie. Jest to zgodne z prawem. Jednocześnie należy pamiętać o konieczności spełnienia kilku warunków.

Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w art. 4h wprowadzony przez art. 20 ust. 1 Tarczy 5.0. do ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 1842). Mówi on, że:

„W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracownicy i inne osoby zatrudnione, poddane obowiązkowej kwarantannie, mogą, za zgodą pracodawcy albo zatrudniającego, świadczyć w trybie pracy zdalnej pracę określoną w umowie i otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie. Do warunków świadczenia pracy stosuje się przepisy art. 3 ust. 3-8”. Co to oznacza? Kiedy pracownik musi wypełnić swoje obowiązki?

Pracownik na kwarantannie – kiedy ma obowiązek wypełniać swoje obowiązki?

Powyższy przepis okazuje się kluczowy, jeżeli chodzi o wyjaśnienie kwestii: kwarantanna a praca zdalna. W tym zapisie znajduje się podstawowy warunek, jaki musi być spełniony, aby pracownik mógł wykonywać obowiązki z domu. Jest to zgoda pracodawcy albo zatrudniającego.

Czy w takiej sytuacji wystarczy jednostronne polecenie, aby pracownik na kwarantannie musiał wykonywać swoje obowiązki? Ta kwestia nadal nie jest uregulowana w żaden sposób. Nie ma przepisów wskazujących jednoznacznie, że praca zdalna powinna być wdrożona za obopólną zgodą. W efekcie pojawiają się wątpliwości, co może prowadzić do konfliktów.

Warto również zwrócić uwagę na stwierdzenie, że kwarantanna nie jest tożsama z niezdolnością do pracy z powodu choroby. Jeżeli masz obowiązki, które bez problemu możesz wykonywać w domu, pracodawca ma prawo zlecić wykonywanie pracy zdalnej. Jednocześnie musi zapewnić Ci niezbędny sprzęt, na przykład laptopa. Istnieje również możliwość korzystania z urządzeń prywatnych. W takiej sytuacji przysługuje wynagrodzenie za pracę ustalone w podpisanej umowie.

Jeżeli nie masz jednak możliwości wykonywania pracy zdalnej lub stan zdrowia nie pozwala Ci na swobodną realizację poleceń służbowych w domu, wówczas możesz wystąpić o zasiłek chorobowy w związku z przebywaniem na kwarantannie.

Uwaga, to ważne! Jeżeli rozpoczniesz wykonywanie pracy zdalnej, wówczas tracisz prawo do pobierania zasiłku chorobowego! Mówi o tym art. 4h ust. 2, który zostanie wprowadzony przez Tarczę 5.0. do specustawy koronawirusowej (Dz. U. poz. 1842). Warto również podkreślić, że w przypadku wystąpienia o zasiłek chorobowy najistotniejsza jest decyzja wydana przez Państwowy Inspektor Sanitarny o skierowaniu na kwarantannę.

Praca a kwarantanna to kwestia, która rodzi wiele wątpliwości. Jeżeli jednak nie możesz po prostu wykonywać pracy zdalnej lub pracodawca nie zapewnił Ci odpowiednich warunków, wówczas przysługuje Ci prawo do zasiłku chorobowego. Jak to wygląda?

Kwarantanna a nieobecność w pracy

Kwarantanna a nieobecność w pracy to kolejna kwestia, nad którą warto się pochylić. Należy pamiętać, że obecnie pracodawca otrzymuje informacje o kwarantannie od ZUS-u. Ma to na celu przyspieszenie całej procedury wymiany dokumentów. Kiedy zdecydujesz się na ubieganie się o wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy, musisz wykazać odpowiedni dokument potwierdzający tytuł do wypłacenia pieniędzy.

Mogą pojawić się trzy różne sytuacje. Wiele zależy od tego, kto wydał decyzję o kwarantannie. Spójrzmy:

• Jeżeli przebywasz na kwarantannie z tytułu decyzji organu, nie musisz martwić się dodatkowymi formalnościami. Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy w takiej sytuacji przedłożyć wyłącznie decyzję wydaną przez: Powiatowy Inspektor Sanitarny lub Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny.
• Drugim przypadkiem jest kwarantanna z mocy prawa. W takim przypadku pracownik ma obowiązek złożyć swojemu pracodawcy lub zatrudniającemu specjalne oświadczenie. Termin złożenia upływa w ciągu 3 dni od zakończenia kwarantanny. Oświadczenie o kwarantannie dla pracodawcy jest przez niego przekazywane do ZUS-u.
• Jednocześnie pojawiają się sytuację, kiedy pracownik na mocy decyzji lekarza z dnia na dzień nie może zjawić się pracy bez uprzedniego poinformowania pracodawcy. Obieg informacji zajmuje sporo czasu. W tym przypadku inspektor sanitarny nie ma również obowiązku wystawiania dodatkowej decyzji o kwarantannie. W takim przypadku podstawą do ubiegania się o świadczenia jest ZLA – zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy.

Jak widać, wiele zależy od indywidualnej sytuacji każdego pracownika. Dlatego, zanim wszystkie przepisy wejdą w życie, warto być przygotowanym i świadomym swoich praw i obowiązków. Uwaga! Świadczenia chorobowe oraz wynagrodzenie wypłacane przez ZUS podczas kwarantanny są ustalane zgodnie z zasadami obowiązującymi w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby.

Podsumowanie: Kwarantanna a praca zdalna – prawa i obowiązki

Oto najważniejsze informacje, które powinien znać każdy pracownik w kwestii: praca zdalna a kwarantanna.

• Uwaga, zmiany! Rząd planuje wprowadzić w życie nowe przepisy dotyczące pracy zdalnej na kwarantannie. Najważniejsze przepisy znajdują się w projekcie ustawy z dnia 28 października 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19.
• Na ich podstawie pracownik może wykonywać swoje obowiązki zdalnie podczas kwarantanny, jeżeli pracodawca wyrazi na to zgodę. W takiej sytuacji przysługuje wynagrodzenie określone w umowie.
• Wątpliwości pojawiają się w przypadku, kiedy pracodawca zleca pracę zdalną, ale pracownik nie chce na to przystać lub po prostu nie jest w stanie wykonywać obowiązków z domu. W ustawie nie ma informacji o konieczności wprowadzenia pracy zdalnej za obopólną zgodą.
• Jeżeli pracownik nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków zdalnie, wówczas ma prawo do otrzymywania wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego na zasadach ogólnych.
• Zanim jednak otrzyma taką możliwość, musi udokumentować, z jakiego tytułu przysługuje mu świadczenie chorobowe. Może to być: decyzja Powiatowego Inspektora Sanitarnego, oświadczenie o kwarantannie dla pracodawcy złożone najpóźniej 3 dni od zakończenia kwarantanny lub ZLA – zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy.