Ulga budowlana 2023/2024

2024-01-19 Aktualizacja: 2024-03-20

W polskim systemie podatkowym funkcjonuje wiele możliwości odliczeń (tzw. ulgi podatkowe). W deklaracji podatkowej zmniejszyć swoje zobowiązanie wobec fiskusa można z tytułu darowizny na cele religijne, ulgi na internet czy właśnie ulgi budowlanej.

Czym jest ulga budowlana?

To ulga podatkowa pozwalająca obniżyć koszty budowy nieruchomości, zakupu gruntu czy dokonania remontu. Występuje w różnych wariantach i kierowana jest niekiedy do bardzo konkretnych grup podatników. Na przykład, za jej pomocą można zmniejszyć środki wydane na wykończenie lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnegoalbo pokryć koszty wydane na przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne.

Aby nabyć tę ulgę wymagane są dokumenty, a także odpowiednio sformułowane zeznanie podatkowe. Jeśli wszystko pójdzie po naszej myśli, Urząd Skarbowy może dać spory zwrot wydatków budowlanych.

Cele mieszkaniowe

Wydatki na tzw. cele mieszkaniowe powinny być zawsze odpowiednio udokumentowane. Według ustawy do takich wydatków możemy zakwalifikować następujące czynności:

1. zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego,
3. wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
4. zakup budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od osób, które wybudowały ten budynek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
5. nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
6. przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne,
7. remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego,
8. poniesione wydatki na budowę własnego budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem oraz wydatków na zakup działki pod budowę tego budynku.

Ulga budowlana — rodzaje

Ulga budowlana to pojęcie szerokie, które uwzględnia takie rodzaje odliczeń podatkowych jak:

• ulga remontowa,
• ulga na budowę nieruchomości w celu najmu,
• tzw. duża ulga budowlana,
• ulga na kasę mieszkaniową,
• ulga termomodernizacyjna,
• ulga na zabytki.

Należy pamiętać, że nie zawsze można odliczyć ulgę z wydatków bieżących. Część z ulg funkcjonowała w latach (ogółem) 1992–2005. Choć zmiana ustawy je zniosła, ci podatnicy, którzy mieli do niej ówcześnie prawo, nadal mogą ją odliczyć od podatku lub przychodu. Ulgi takie jak remontowa lub duża ulga budowlana funkcjonują na zasadzie praw nabytych.

Ulga budowlana na zasadzie praw nabytych

O co chodzi z prawami nabytymi? To sytuacja, w której ulga istniała, ale z powodu zmiany prawaprzestała obowiązywać. Niemniej, jeśli podatnik nabył prawa do skorzystania z niej w latach funkcjonowania ulgi, nadal może ją odliczyć. Istnieje jednak kilka warunków, które należy najpierw spełnić.

Ulga przysługuje, jeśli:

• podatnik poniósł w tym okresie koszty na własne potrzeby mieszkaniowe (kupno materiałów budowlanych, gruntu, nieruchomości czy remont),
• pozostały nieodliczone kwoty, a więc wydatki budowlane nie znalazły pokrycia w dochodach podatnika w latach istnienia ulgi — wydatki były po prostu większe niż ówczesne dochody w ciągu roku,
• podatnik ma odpowiednie dokumenty świadczące o poniesionych wydatkach budowlanych — np. dowody zakupu,
• podatnik nie rozliczył całości przysługującej mu zaległej ulgi.

Jeśli powyższe warunki są spełnione, podatnik może wnioskować do Urzędu Skarbowego o zaległe ulgi budowlane w każdym kolejnym roku podatkowym, aż do całkowitego odliczenia.

Ulga na modernizację budynku mieszkalnego — ulga na remont mieszkaniania 2024

Ulga na remont mieszkania - jakie obowiązują zasady i kto może skorzystać z tego rozwiązania?

Ulga na remont mieszkania – co to za ulga?

Wielu podatników stosuje na co dzień potoczne nazwy dostępnych preferencji. Jedną z nich jest ulga na remont mieszkania. Tym sformułowaniem określa się możliwość odliczenia wydatków poniesionych na prace związane z modernizacją. Właściwą nazwą preferencji jest ulga termomodernizacyjna.

Omawiany zakres dotyczy wydatków na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na remont i modernizację budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej albo wspólnoty mieszkaniowej. Najważniejsze informacje na temat obowiązujących zasad znajdują się w art. 27a ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350).

Ulga na remont mieszkania w tej formie umożliwia odliczenie od podatku kwoty sięgającej nawet 106 000 zł. Potoczna nazwa odliczenia wzięła się przede wszystkim z czynności, które obejmuje, czyli remont nieruchomości mający na celu poprawienie izolacji, a tym samym ocieplenia budynku oraz utrzymania ciepła wewnątrz lokalu. Ta preferencja jest dostępna dla podatników już od 2019 roku. Na przestrzeni lat zmieniają się jednak obowiązujące zasady. Kto i jakie odliczenia remontowe od podatku może zastosować? Odpowiadamy poniżej. 

Odliczenie remontowe od podatku – kto może skorzystać i na jakich zasadach?

Ulga powstała z myślą o podatnikach, którzy chcą wykonać prace umożliwiające polepszenie utrzymania ciepła wewnątrz budynku. Aby skorzystać z preferencji, należy posiadać tytuł prawny potwierdzający status właściciela lub współwłaściciela domu jednorodzinnego. Ulga obejmuje również zabudowę szeregową lub bliźniaczą. Muszą one stanowić konstrukcyjnie samodzielną całość z dopuszczeniem możliwości wydzielenia nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

Odliczenia remontowe od podatku nie przysługują, jeżeli budynek jest w trakcie budowy. Ponadto podatnicy muszą podlegać określonej formie opodatkowania. Preferencja przysługuje w przypadku osób fizycznych, które rozliczają się podatkiem liniowym (19%), ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Z ulgi mogą skorzystać również przedsiębiorcy, którzy są właścicielami nieruchomości wykorzystywanych do celów mieszkalnych.

Podatnicy posiadający status czynnego podatnika VAT rozliczają kwoty wydatków netto. Z kolei osoby fizyczne uwzględniają wartości brutto. Koszty wynikające z termomodernizacji wykazuje się w załączniku PIT/O. Następnie zsumowane odliczenia uwzględnione w dokumencie PIT/O należy uwzględnić w odpowiedniej deklaracji podatkowej PIT-37, PIT-36, PIT-36L lub PIT-28.

Kwota odliczenia nie może przekroczyć limitu 53 000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Małżonkowie mogą odliczyć łącznie nawet 106 000 zł – jeżeli oboje posiadają tytuł prawny w odniesieniu do modernizowanej nieruchomości.

Jeżeli ulga przekracza dochody podatnika, wówczas należy uwzględnić pełną jej kwotę, a niewykorzystana część zostanie odliczona maksymalnie w kolejnych 6 latach. Co ważne, tylko w deklaracji za okres, w którym zostały poniesione wydatki, jest możliwe odliczenie od podatku. Remont przeprowadzony w 2023 roku nie może być uwzględniony w deklaracji za 2025 rok.

Co ważne, koszty uwzględnia się w rozliczeniu, jeżeli przedsięwzięcie zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Co można odliczyć od podatku? Remont mieszkania 2024 należy rozliczyć w deklaracji podatkowej, składanej w 2025 roku. Jeżeli spełnisz powyższe wymagania, poniżej prezentujemy zasady kwalifikacji kosztów do ulgi.

Co można odliczyć od podatku? Remont mieszkania 2024

Jednym z warunków odliczenia kosztów remontu od podatku jest zakup towarów, produktów i usług zgodnie z obowiązującym wykazem. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia, jakie prace mogą zostać uznane za termomodernizację. Termin modernizacja obejmuje działania mające na celu:

• ulepszenie zmniejszające zapotrzebowanie na energię dostarczaną na ogrzewanie i podgrzewanie wody użytkowej oraz ogrzewanie do budynków mieszkalnych;
• ulepszenie zmniejszające straty energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki mieszkalne, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków;
• wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków mieszkalnych;
• całkowitej lub częściowej zamiany źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Wykaz konkretnych wydatków, które podlegają rozliczeniu w ramach ulgi, znajduje się w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Podatnik musi wykazać również dokumenty potwierdzające koszty, które obejmuje odliczenie od podatku. Remont powinien być finansowany ze środków własnych podatnika, a wydatki uwzględnione na fakturach wystawionych na dane podatnika.

Ulga na remont mieszkania nie obejmuje wydatków sfinansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej lub zwróconych w jakiejkolwiek formie. Dodatkowo nie można uwzględnić w rozliczeniu kwot zaliczonych wcześniej do kosztów uzyskania przychodów czy też odliczonych od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz uwzględnionych w związku z korzystaniem z innych ulg podatkowych zgodnie z Ordynacją podatkową.

To ważne! Możliwość skorzystania z ulgi nie jest uzależniona od przeprowadzenia audytu energetycznego przed realizacją przedsięwzięcia. Ta dodatkowa usługa może zostać uwzględniona jako koszt, ale nie determinuje prawa do rozliczenia preferencji. Co można odliczyć od podatku? Remont mieszkania 2024 może obejmować między innymi następujące wydatki, które kwalifikują się do ulgi:

• materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
• węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
• kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
• kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
• kocioł na paliwo stałe spełniający co najmniej wymagania ekologiczne;
• ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
• stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
• wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
• wykonanie analizy termograficznej budynku;
• wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
• regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
• demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.

Ulga przy nowo wybudowanym budynku mieszkalnym dla celów najmu

Tę ulgę również można odliczyć na zasadach praw nabytych. Ulga na budowę na wynajem funkcjonowała w latach 1992 – 2001. Podatnik mógł odliczyć wydatki poniesione przy budowie nowego budynku mieszkalnego wielorodzinnego. Wymagane było minimum 5 lokali mieszkaniowych. Ulgę można było odliczyć zarówno gdy podatnik był jedynym właścicielem, jak i gdy miała miejsce współwłasność budynku mieszkalnego.

Ważne, aby w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym odbywał się docelowo najem. W ramach ulgi budowlanej na wynajem można było też odliczyć zakup gruntu pod budowę. Nie można było z kolei skorzystać z tej ulgi, jeśli dowolny z lokali wynajmowany był osobą z I grupy podatkowej — była więc ona zależna od dochodu podatnika. W tym przypadku przysługiwało osobne odliczenie — na podstawie ustawy o PIT.

Odliczenia od podatku w ramach tzw. dużej ulgi budowlanej

To kolejna, nieistniejąca już dziś ulga budowlana, z której skorzystać można na zasadzie praw nabytych. Funkcjonowała ona w latach 1992 – 2003 i nie pozwalała na korzystanie z ulgi odsetkowej. Mimo tego, to dość szeroki rodzaj ulgi budowlanej. Pozwalała ona odliczyć od podatku dochodowego wiele typów wydatków budowlanych, chociażby:

• zakup gruntu, odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania pod budowę budynku mieszkalnego,
• budowę budynku mieszkalnego,
• zakup już istniejącego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, będącego dotąd własnością gminy lub przedsiębiorcy zajmującego się budową lokali mieszkaniowych,
• rozbudowę lub nadbudowę budynku mieszkalnego, o ile służyły one celom mieszkaniowym,
• przystosowanie do celów mieszkalnych (czyli przebudowę) strychu, suszarni czy innego pomieszczenia, o ile przystosowanie odbyło się przed zasiedleniem lokalu,
• remont i modernizację budynku lub lokalu mieszkalnego, pod warunkiem posiadania tytułu prawnego i wpłaty na fundusz remontowy spółdzielni czy wspólnoty mieszkaniowej. Te powstawały na podstawie odrębnych przepisów – art. 27a ust.1 pkt 1 ustawy o PIT, w brzmieniu funkcjonującym do 1 stycznia 2002 r.

Odliczyć można też kwotę wkładu mieszkaniowego zaliczonego jako wkład budowlany

Jeśli spółdzielnia mieszkaniowa przeniosła własność lokalu mieszkalnego na rzecz członka spółdzielni, można odliczyć też wkład budowlany lub mieszkaniowy. Chodzi o nadwyżkę ponad kwotę wkładu mieszkaniowego, który spółdzielnia zaliczyła jako wkład budowlany.

Nie należy mylić dużej ulgi budowlanej ze zwrotem VAT na materiały budowlane

Ważne, aby nie pomylić zaległej dużej ulgi budowlanej (lub jakiejkolwiek innej) ze zwrotem podatku VAT uiszczonego przy zakupie materiałów budowlanych. To inny rodzaj odliczeń podatkowych. Nie uwzględnia się jej w zeznaniu podatkowym, lecz w druku VZM-1.

Kto może skorzystać z dużej ulgi budowlanej?

Z dużej ulgi podatkowej skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy w latach 1992 – 2001 dokonali jednej z wymienionych wcześniej inwestycji budowlanych oraz o ile ich ówczesne dochody były niższe niż kwota przysługującej ulgi. Dużą ulgę podatkową można odliczać rokrocznie aż do całkowitego odliczenia na zasadach określonych w odpowiadającej ustawie.

Duża ulga budowlana — kiedy wygasa prawo do skorzystania?

Istnieje kilka okoliczności, w których podatnik traci możliwość odliczenia wydatków poniesionych na budowę, remont lub zakup mieszkania lub domu. Dzieje się tak, gdy:

• podatnik wycofał wkład ze spółdzielni mieszkaniowej, uprzednio odliczając ulgę,
• podatnik zmienił przeznaczenie lokalu z mieszkalnego na użytkowy, uprzednio odliczając ulgę,
• podatnik zbył grunt nabyty pod zabudowę,
• podatnik zbył prawa wieczystego użytkowania gruntu,
• podatnik zwyczajnie odliczył całą należną mu ulgę.

Ulga na kasę mieszkaniową

To kolejna zlikwidowana, ale możliwa od odliczenia ulga. Dotyczy ona tych podatników, którzy oszczędzali na tylko jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i tylko w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową. Odliczana jest na podstawie odrębnych przepisów — ważna jest tutaj ustawa o PIT.

Odliczyć od podatku można kwoty wpłaconych oszczędności aż do momentu, który ustalony był w umowie o kredyt kontraktowy przed 1 stycznia 2002 r. Maksymalnie odliczyć można 30% wydatków, pod warunkiem, że zaoszczędzone pieniądze na rachunku oszczędnościowo-kredytowym zostały wykorzystane tylko na cele mieszkaniowe — budowa, przebudowa czy uzyskanie mieszkania od spółdzielni. Ulga przestaje przysługiwać, gdy:

• podatnik wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej przed ustalonym okresem oszczędzania lub po tym okresie, gdy środki wykorzystywane są na cele inne niż budowlane,
• podatnik przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz dowolnej osoby, z wyjątkiem swoich lub przysposobionych dzieci.

Ulga na kasę mieszkaniową a duża ulga budowlana

Te dwa rodzaje ulg kolidują ze sobą. Oznacza to, że nie można korzystać z obu naraz. Ci podatnicy, którzy już odliczyli dużą ulgę budowlaną, nie mogą odliczać dochodu odsetek od kredytu, który zaciągnęli na własne potrzeby mieszkaniowe. Można zmienić rodzaj ulgi, lecz najpierw dotychczasową otrzymaną trzeba zwrócić.

Ulga termomodernizacyjna

Tym razem chodzi o ulgę, która nie jest reliktem przeszłości, lecz funkcjonuje obecnie. Przy jej pomocy, można obniżyć koszty budowy i modernizacji nieruchomości mieszkalnej i zaoszczędzić na jej ociepleniu. Ulga termomodernizacyjna działa od 1 stycznia 2019 roku. Dzięki niej możliwe jest odliczenie od podstawy podatku kosztów, które wymagane były do poniesienia podczas realizacji termomodernizacji budynku. W przypadku ryczałtowców będzie to przychód. Co ważne — ulga ta działa z myślą o domach jednorodzinnych. Odliczyć można wszystkie koszty remontowe — głównie te, które służyły poprawie ocieplenia budynku i oszczędzania energii cieplnej. Na przykład, wymiana okiennej stolarki, wymiana drzwi czy montaż paneli fotowoltaicznych mogą zostać objęte tą ulgą. Należy tylko wykazać, że wydatki poniesione zostały właśnie na ten cel — zarówno ze swoich, jak i pożyczonych pieniędzy.

Ulga termomodernizacyjna nie dotyczy nowych budynków. Objęte nią są jedynie domy jednorodzinne już istniejące, które przeszły termomodernizację. Odliczyć można maksymalnie 53 000 zł. Rozliczać ulgę można do 6 lat od momentu pierwszego wydatku.

Jak odliczyć ulgę budowlaną?

Wymienione ulgi budowlane odliczyć można przy okazji składania zeznania podatkowego. Są to odpowiednio PIT-36, PIT-37 i PIT-28. Ważne, aby wypełnić załącznik PIT-D, konkretnie służy temu pozycja 19 — Odliczenia, które nie znalazły pokrycia w przychodzie/dochodzie za lata ubiegłe.

Podstawą do ustalenia wysokości odliczenia są dokumenty dowodzące wydatków poniesionych na cele budowlane lub remontowe — umowy, faktury, paragony, rachunki. Nie wszystkie trzeba dołączać do zeznania podatkowego, ale należy je przechowywać na wypadek ewentualnej kontroli. Urząd Skarbowy zwraca należną kwotę w okresie około 4 miesięcy od dnia złożenia kompletnego wniosku. W przypadku złożenia formularza PIT elektronicznie na zwrot czekamy jedynie 45 dni.

Ulga na zabytki

W 2023 r. nie przysługuje już ulga na zabytki przyznawana za zakup nieruchomości będącej zabytkiem. Oznacza to, że decydującym czynnikiem o prawie do ulgi jest data zakupu danej nieruchomości - jeżeli akt notarialny nabycia został sporządzony przed 2023 r., to ulga wciąż przysługuje według zasady praw nabytych. Wciąż można skorzystać z tej ulgi, jeżeli remontujemy zabytek nieruchomy, czyli np. wykonujemy w nim prace konserwatorskie lub rekonstrukcyjne.

Warunki skorzystania z ulgi na zabytki w 2023 r., czyli odliczenia za koszty remontu zabytku:

• uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie robót budowlanych przy tym zabytku,
• poniesienie wydatku na remont zabytku,
• uzyskanie zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzającego wykonanie odpowiednio tych prac lub robót.

Współwłasność budynku mieszkalnego

Współwłaściciele budynku mieszkalnego rozliczają się na takich samych zasadach jak samodzielni właściciele. Kluczowe jest wypełnienie załącznika PIT-D. W przypadku małżonków, posiadających wspólnie nieruchomość, składają oni tylko jeden PIT-D. Niezależnie, czy rozliczają się z fiskusem wspólnie, czy indywidualnie. Wyjątkiem jest orzeczenie o separacji.

W przypadku ulgi termomodernizacyjnej oboje współmałżonków może starać się o nią osobno. Dzieje się tak, gdy rozliczają się naraz zarówno przez PIT-36/37, jak i PIT-28. W takim wypadku w PIT-D trzeba wskazać jaka część ulgi termomodernizacyjnej przypada poszczególnym małżonkom.