Świadczenia rodzinne 2025 – jakie przysługują i jak wpływają na podatki?
W 2025 roku rodziny w Polsce mogą korzystać z różnych świadczeń, które mają wspierać wychowanie dzieci i poprawę budżetu domowego. Świadczenia rodzinne obejmują m.in. zasiłki, dodatki oraz ulgi podatkowe, które wpływają na wysokość dochodu rozliczanego w PIT. W artykule wyjaśnimy, jakie są rodzaje świadczeń rodzinnych, które przysługują rodzicom i opiekunom, jakie warunki należy spełnić, oraz w jaki sposób korzystanie z tych świadczeń wpływa na rozliczenia podatkowe.
Spis treści:
- Czym są świadczenia rodzinne?
- Najważniejsze świadczenia rodzinne w 2025 roku
- Świadczenia rodzinne a podatki
- Warunki uzyskania świadczeń i obowiązki rodziców
- Praktyczne wskazówki dla rodzin
Czym są świadczenia rodzinne?
System świadczeń rodzinnych w 2025 roku został zaprojektowany po to, aby wspierać finansowo rodziny wychowujące dzieci – szczególnie te o niższych dochodach lub w trudniejszej sytuacji życiowej. Poniżej wyjaśniamy definicję i funkcję świadczeń rodzinnych.
Definicja i cele świadczeń rodzinnych
Świadczenia rodzinne to forma wsparcia finansowego, której celem jest częściowe pokrycie kosztów utrzymania i wychowania dzieci. Mają one również przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu oraz wspierać integrację rodzin o niskich dochodach, osób samotnie wychowujących dzieci, a także rodzin wielodzietnych.
Różne formy wsparcia: zasiłki, dodatki, ulgi i preferencje podatkowe
Zgodnie z zapisami w art. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, formy wsparcia dla rodzin w Polsce dzielą się na:
-
zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego,
-
świadczenia opiekuńcze i dodatki (dodatek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne),
-
zapomogi wypacane przez gminy,
-
świadczenia wypłacane przez gminy,
-
jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka,
-
świadczenie rodzicielskie.
Więcej informacji na temat zasiłku rodzinnego znajdziesz w artykule: https://www.podatnik.info/publikacje/zasilek-rodzinny-2024-wszystko-co-musisz-wiedziec,632027
Podstawy prawne w 2025 roku – ustawa o świadczeniach rodzinnych
Podstawowym aktem prawnym regulującym system świadczeń rodzinnych jest ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2003 nr 228 poz. 2255). Zawiera ona katalog świadczeń, kryteria dochodowe oraz zasady ich przyznawania. Uzupełnieniem są akty wykonawcze oraz lokalne programy wsparcia prowadzone przez gminy.
Najważniejsze świadczenia rodzinne w 2025 roku
W 2025 roku rodziny mogą ubiegać się o różne formy wsparcia, które zasilają budżety domowe w celu zmniejszenia ciężaru kosztów związanych z wychowywaniem dzieci. Poniżej prezentujemy rodzaje świadczeń rodzinnych.
Zasiłek rodzinny – komu przysługuje i w jakiej wysokości
Zasiłek rodzinny przysługuje rodzinom, których przeciętny miesięczny dochód w przeliczeniu na osobę lub dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, wówczas limit dochodów wzrasta do 764 zł. Wysokość zasiłku zależy od wieku dziecka:
-
95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia,
-
124 zł – na dziecko w wieku od 6 do 18 roku życia,
-
135 zł – na dziecko w wieku od 18 do 24 roku życia.
Zasiłkowi towarzyszyć mogą dodatki, na przykład z tytułu samotnego wychowywania dziecka, nauki poza miejscem zamieszkania czy niepełnosprawności.
Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców, opiekunowi prawnemu dziecka lub opiekunowi faktycznemu dziecka.
Co ważne, świadczenie rodzinne może otrzymać także osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.
1000 plus – nowe świadczenie na drugie dziecko
Rząd pracuje również nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, która wprowadza mechanizm nazywany potocznie „1000 plus”. Dzięki temu rozwiązaniu rodziny 2+2 będą mogły skorzystać z zerowego PIT-u. Warto jednak podkreślić, że ten mechanizm nie podlega ustawie o świadczeniach rodzinnych.
Kosiniakowe – wsparcie dla rodziców wychowujących dzieci do 12. miesiąca życia
Kosiniakowe to potoczna nazwa świadczenia rodzicielskiego przysługującego w wysokości 1000 zł miesięcznie. Z tej formy wsparcia mogą skorzystać osoby sprawujące opiekę na dzieckiem, które nie mogą skorzystać z zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.
Świadczenie rodzicielskiego przysługuje przez okres od 52 o 71 tygodni w zależności od liczby urodzonych dzieci podczas jednego porodu lub liczby przysposobionych czy też objętych opieką dzieci. Z rozwiązania może skorzystać:
-
matka lub ojciec dziecka,
-
opiekun faktyczny dziecka w przypadku objęcia opieki w wieku do ukończenia 17. roku życia,
-
rodzina zastępcza – z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej – w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do 7. roku życia lub 10 roku życia, jeżeli w przypadku dziecka nastąpiło odroczenie obowiązku szkolnego,
-
osoba, która przysposobiła dziecko w wieku do ukończenia 14. roku życia.
Becikowe – jednorazowa pomoc przy narodzinach dziecka
Becikowe jest to jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, która obowiązuje od 1 stycznia 2013 roku. Świadczenie przysługuje w wysokości 1000 zł, wypłacane po urodzeniu dziecka. Wypłata jest uzależniona od spełnienia kryterium dochodowego oraz udokumentowania opieki lekarskiej co najmniej od 10. tygodnia ciąży.
Świadczenie rodzinne przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza 1922 zł netto. Zapomoga przysługuje:
-
matce lub ojcu dziecka;
-
opiekunowi prawnemu dziecka;
-
opiekunowi faktycznemu dziecka (oznacza to osobę faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka).
Inne dodatki – na przykład dodatek pielęgnacyjny, urlop rodzicielski, dofinansowania edukacyjne
W zależności od sytuacji, rodziny mogą ubiegać się również o:
-
świadczenie pielęgnacyjne, które mogą otrzymać osoby sprawujące opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami do ukończenia 18. roku życia,
-
zasiłek pielęgnacyjny w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji,
-
dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
-
dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego,
-
dodatek z tytułu urodzenia dziecka,
-
dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
-
dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania,
-
dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
-
dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej.
Świadczenia rodzinne a podatki
Wiemy już, jakie świadczenia rodzinne przysługują podatnikom w Polsce. Pojawiają się jednak kolejne pytania. Czy świadczenia rodzinne trzeba wykazywać w PIT? Jak wpływają na dochód do opodatkowania? W tej sekcji odpowiadamy na najczęstsze pytania podatników.
Jak świadczenia wpływają na rozliczenie PIT
Większość świadczeń rodzinnych jest zwolniona z opodatkowania – zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350). Oznacza to, że nie trzeba ich wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym.
Do świadczeń nieopodatkowanych należą między innymi:
-
świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych,
-
dodatki rodzinne i pielęgnacyjne,
-
zasiłki dla opiekunów,
-
świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
-
świadczenia wychowawcze,
-
zasiłek macierzyński,
-
rodzinny kapitał opiekuńczy,
-
świadczenie wspierające,
-
jednorazowe zasiłki z tytułu rodzenia dziecka.
Zwolnienia podatkowe i ulgi – kiedy można je zastosować
Rodzice i opiekunowie dzieci mogą korzystać z:
-
ulgi prorodzinnej (na dzieci) – w zeznaniu PIT-36 lub PIT-37,
-
preferencyjnego rozliczenia jako samotny rodzic,
-
rozliczenia wspólnego z małżonkiem.
Świadczenia rodzinne nie wykluczają możliwości korzystania z tych ulg, a w praktyce pozwalają jeszcze lepiej zoptymalizować budżet domowy.
Warunki uzyskania świadczeń i obowiązki rodziców
Choć część świadczeń przysługuje automatycznie, wiele z nich wymaga spełnienia określonych kryteriów. W tej sekcji omawiamy formalności, które należy spełnić.
Kryteria dochodowe i wiek dzieci
Każde świadczenie, zasiłek lub dodatek wymaga spełnienia odrębnych warunków wynikających z obowiązujących przepisów. Kluczowe są dwa kryteria: dochód miesięczny przypadający na osobę oraz wiek dzieci.
Dokumenty niezbędne do wniosku
Do wniosków o świadczenia potrzebne są najczęściej:
-
PESEL dziecka,
-
orzeczenie o niepełnosprawności (jeśli dotyczy),
-
zaświadczenia o dochodach,
-
dokumenty potwierdzające naukę dziecka,
-
zaświadczenie o objęciu opieką lekarską (w przypadku becikowego).
Terminy składania wniosków i okresy rozliczeniowe
Formularze wniosków oraz załączników do wniosków udostępnia podmiot realizujący świadczenia rodzinne. Jest to organ właściwy, czyli wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy dla miejsca zamieszkania osoby składającej wniosek.
Wniosek o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych należy złożyć w urzędzie miasta/gminy lub innej jednostce organizacyjnej. Można to zrobić za pośrednictwem Portalu Informacyjno-Usługowego Emp@tia lub w tradycyjnej formie papierowej w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.
Okres zasiłkowy zaczyna się od 1 listopada i trwa do 31 października. Wnioski na nowy okres zasiłkowy można składać od 1 lipca elektronicznie lub od 1 sierpnia tradycyjnie.
Praktyczne wskazówki dla rodzin
Jak skutecznie korzystać ze świadczeń rodzinnych, by maksymalnie odciążyć domowy budżet i nie popełnić błędów podatkowych?
Jak łączyć różne świadczenia, aby zmaksymalizować wsparcie
Rodziny mogą korzystać równocześnie z wielu form wsparcia, na przykład:
-
zasiłek rodzinny, ulga na dzieci,
-
kosiniakowe, becikowe oraz dodatek do zasiłku.
Kluczowe jest dopasowanie świadczeń do indywidualnej sytuacji rodziny oraz wcześniejsze sprawdzenie kryteriów.
Jak kontrolować wpływ świadczeń na rozliczenia podatkowe
Warto prowadzić uproszczoną dokumentację:
-
kontrolować limity dochodowe,
-
zbierać potwierdzenia wypłat świadczeń,
-
monitorować zmiany w prawie podatkowym i rodzinnym.
Korzyści płynące z bieżącego monitorowania ulg i świadczeń
Regularne śledzenie nowości pozwala szybko reagować i korzystać ze wsparcia w pełnym zakresie. Pomocne są portale takie jak Podatnik.info, które przypominają o terminach i pomagają rozliczać PIT zgodnie z aktualnym stanem prawnym.
Podsumowanie
Świadczenia rodzinne w 2025 roku stanowią istotne wsparcie dla rodziców i opiekunów, pomagając w codziennym funkcjonowaniu i wychowaniu dzieci. Wiedza o tym, jakie świadczenia przysługują i jak wpływają na podatki, pozwala lepiej planować budżet rodzinny i bezpiecznie korzystać z ulg. Zachęcamy do korzystania z programu Podatnik.info, który ułatwia rozliczenia podatkowe i pozwala sprawdzić, z jakich świadczeń można skorzystać w pełni.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/rodzina/informacje-ogolne-swiadczenia-rodzinne
https://www.gov.pl/web/rodzina/zasilek-rodzinny
https://www.gov.pl/web/rodzina/jednorazowa-zapomoga-z-tytulu-urodzenia-sie-dziecka
https://www.gov.pl/web/rodzina/dodatki-do-zasilku-rodzinnego
https://www.gov.pl/web/rodzina/swiadczenia-opiekuncze
https://www.gov.pl/web/rodzina/swiadczenie-pielegnacyjne-od-1-stycznia-2024-r---nowe-zasady3
https://www.gov.pl/web/rodzina/specjalny-zasilek-opiekunczy
https://www.gov.pl/web/rodzina/zasilek-pielegnacyjny
https://www.gov.pl/web/rodzina/wiadczenie-rodzicielskie
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20032282255/U/D20032255Lj.pdf
