Kosiniakowe – kto może otrzymać świadczenie i na jakich zasadach?
W 2025 roku wielu rodziców w Polsce zastanawia się, jak świadczenie rodzicielskie, potocznie nazywane „Kosiniakowym”, wpływa na podatki i ulgi prorodzinne. Czy otrzymanie tego zasiłku zmienia rozliczenie podatkowe, a jeśli tak – w jaki sposób? W artykule wyjaśnimy zasady przyznawania świadczenia, jego wpływ na ulgę prorodzinną, oraz podpowiemy, na co zwrócić uwagę podczas rocznego rozliczenia PIT.
Spis treści:
- Kosiniakowe – podstawowe informacje
- Ulga prorodzinna i podatki – jak działają w Polsce
- Czy Kosiniakowe wpływa na ulgę prorodzinną
- Praktyczne wskazówki dla rodziców
- Najczęstsze pytania rodziców
Kosiniakowe – podstawowe informacje
Podczas rozmów o świadczeniach rodzinnych, często pojawia się określenie Kosiniakowe. Co to jest i kto może z niego skorzystać? To świadczenie wspierające rodziców nieuprawnionych do zasiłku macierzyńskiego, które stanowi ważny element systemu pomocy społecznej.
Co to jest Kosiniakowe i kto może się o nie ubiegać?
Kosiniakowe to potoczne określenie świadczenia rodzicielskiego, wprowadzonego w 2016 roku z inicjatywy ówczesnego ministra pracy Władysława Kosiniaka-Kamysza. Przysługuje rodzicom lub opiekunom dziecka, którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego – na przykład bezrobotnym, studentom, osobom wykonującym pracę na umowę o dzieło lub umowę-zlecenie, a także rolnikom i osobom prowadzącym działalność nierejestrowaną.
Świadczenie może otrzymać:
-
matka lub ojciec dziecka,
-
opiekun faktyczny dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia,
-
rodzina zastępcza niezawodowa, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia lub dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia,
-
osobie, która przysposobiła dziecko w wieku do ukończenia 14. roku życia.
Wniosek o Kosiniakowe składa się w urzędzie gminy, przez platformę Emp@tia lub w ośrodku pomocy społecznej.
Kwoty świadczenia i czas jego przyznawania
Kosiniakowe w 2025 roku nadal wynosi 1000 zł miesięcznie. Świadczenie wypłacane jest przez:
-
52 tygodnie – w przypadku urodzenia, przysposobienia lub objęcia opieką jednego dziecka,
-
65 tygodni – w przypadku urodzenia, przysposobienia lub objęcia opieką dwojga dzieci,
-
67 tygodni – w przypadku urodzenia, przysposobienia lub objęcia opieką trojga dzieci,
-
69 tygodni – w przypadku urodzenia, przysposobienia lub objęcia opieką czworga dzieci,
-
71 tygodni – w przypadku urodzenia, przysposobienia lub objęcia opieką pięciorga lub więcej dzieci.
Nie jest to kwota opodatkowana, a wypłaty realizowane są przez samorządowe jednostki pomocy społecznej.
Podstawa prawna świadczenia
Kosiniakowe regulują przede wszystkim dwa akty prawne. To w nich podatnicy znajdą najważniejsze informacje o obowiązku złożenia wniosku o Kosiniakowe, wysokości świadczenia oraz kryteria przyznawania. Są to:
-
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2003 nr 228 poz. 2255),
-
oraz akty wykonawcze Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Ulga prorodzinna i podatki – jak działają w Polsce
Ulga na dziecko to jedna z najczęściej wykorzystywanych preferencji podatkowych w Polsce. Warto poznać zasady jej stosowania i wpływ świadczeń socjalnych na możliwość jej rozliczenia. Poniżej wyjaśniamy kwestie Kosiniakowe a rozliczenie PIT.
Czym jest ulga prorodzinna i kto może z niej skorzystać?
Ulga prorodzinna pozwala rodzicom odliczyć od podatku kwotę zależną od liczby dzieci. Przysługuje na dzieci:
-
małoletnie, które pozostawały pod władzą rodzicielską podatnik lub pełnił on funkcję opiekuna prawnego czy też rodziny zastępczej,
-
pełnoletnie, które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjne lub rentę socjalną,
-
do ukończenia 25. roku życia uczące się, jeżeli nie uzyskały dochodów lub przychodów w łącznej wysokości nieprzekraczającej dwunastokrotności kwoty renty socjalnej.
Wysokość ulgi w 2025 roku wynosi:
-
1112,04 zł rocznie na pierwsze dziecko,
-
1112,04 zł rocznie na drugie dziecko,
-
2000,04 zł rocznie na trzecie dziecko,
-
2700,00 zł rocznie na czwarte i kolejne dziecko.
Jakie świadczenia wliczają się do dochodu przy wyliczaniu ulgi?
Podczas obliczania prawa do ulgi, brane są pod uwagę dochody rodzica i dziecka. Warto również zwrócić uwagę na limit dochodów wynoszący 112 000 zł dla osób pozostających w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy i osób samotnie wychowujących dziecko oraz 56 000 zł w przypadku osób niepozostających w związku małżeńskim (w tym również przez część roku).
Rozwiewając wszelkie wątpliwości związane z kwestią Kosiniakowe a rozliczenie PIT, świadczenia takie jak Kosiniakowe, 500+ czy RKO nie wliczają się do dochodu.
Różnica między świadczeniami opodatkowanymi a nieopodatkowanymi
Zasiłek macierzyński jest opodatkowany i należy go uwzględnić w PIT, natomiast Kosiniakowe – jako świadczenie zwolnione z PIT – nie jest ujmowane w rocznym rozliczeniu. Ma to znaczenie przy obliczaniu łącznego dochodu uprawniającego do ulgi.
Czy Kosiniakowe wpływa na ulgę prorodzinną
Rodzice, którzy otrzymują Kosiniakowe, często pytają, czy świadczenie to obniży ich ulgę prorodzinną lub pozbawi ich prawa do niej. Uspokajamy: nie ma takiego zagrożenia. Poniżej omawiamy kwestię Kosiniakowe a PIT i prawo do preferencyjnego rozliczenia.
Analiza w świetle przepisów podatkowych
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), świadczenia rodzinne, w tym Kosiniakowe, są zwolnione z podatku. Nie stanowią podstawy opodatkowania i nie wpływają na limity dochodów.
To oznacza, że rodzic pobierający Kosiniakowe może nadal korzystać z ulgi prorodzinnej – niezależnie od wysokości świadczenia i okresu jego wypłacania.
Kiedy świadczenie nie wpływa na wysokość ulgi
Kosiniakowe w 2025 roku nie wpływa na wysokość ulgi prorodzinnej w żadnym przypadku. Co więcej – może pomóc w utrzymaniu prawa do ulgi, ponieważ nie zwiększa dochodu rodzica ani dziecka, nie ryzykujemy więc przekroczenia limitów dochodowych.
Praktyczne wskazówki dla rodziców
Choć Kosiniakowe nie wymaga ujawnienia w PIT, jego wpływ warto przemyśleć w kontekście całego rozliczenia rocznego. Oto kilka praktycznych wskazówek, jak nie popełnić błędu.
Jak prawidłowo uwzględnić Kosiniakowe w rocznym PIT
Nie trzeba wykazywać Kosiniakowego w żadnym z dostępnych formularzy PIT (PIT-36, PIT-37). Nie ma również potrzeby składania dodatkowych oświadczeń, choć urząd skarbowy może poprosić o dokumentację w przypadku kontroli.
Dokumenty potrzebne do rozliczenia podatkowego
Mimo że Kosiniakowe nie wymaga rozliczenia, warto zachować na wypadek kontroli:
-
decyzję o przyznaniu świadczenia,
-
numer sprawy i dane urzędu gminy,
-
informacje o liczbie dzieci i czasie pobierania świadczenia.
Dokumenty te mogą być potrzebne na przykład w przypadku korekty zeznania lub weryfikacji przez urząd skarbowy.
Na co zwrócić uwagę przy korzystaniu z innych świadczeń rodzinnych
Jeśli korzystasz jednocześnie z różnych form wsparcia od państwa – pamiętaj, że każda z nich może mieć inne kryteria. Należy zwrócić szczególną uwagę na limity dochodów uprawniających do świadczeń rodzinnych. Dodatkowo część świadczeń przysługuje wyłącznie z tytułu wychowywania dzieci do określonego wieku.
Najczęstsze pytania rodziców
Rodzice mają wiele pytań o to, jak łączyć Kosiniakowe z ulgami podatkowymi, rozliczeniem PIT i innymi świadczeniami. Oto najczęstsze z nich – wraz z odpowiedziami.
Czy Kosiniakowe zwiększa lub zmniejsza inne ulgi podatkowe?
Nie. Kosiniakowe nie wpływa na żadne ulgi podatkowe. Jest świadczeniem neutralnym podatkowo.
Jak rozliczyć zasiłek, jeśli rodzic otrzymuje inne świadczenia?
Świadczenia rodzinne nie są kwalifikowane jako dochody, dlatego nie wymagają wykazania w rocznej deklaracji PIT.
Czy zmiana kwoty świadczenia w ciągu roku wpływa na PIT?
Nie. Zmiana kwoty Kosiniakowego (na przykład z powodu urodzenia dwojga dzieci) nie wpływa na rozliczenie podatku.
Podsumowanie
Świadczenie Kosiniakowe w 2025 roku jest ważnym wsparciem dla rodzin, a jego wpływ na rozliczenie podatkowe i ulgę prorodzinną jest ograniczony, ale wymaga znajomości przepisów. Prawidłowe uwzględnienie zasiłku w deklaracji podatkowej pozwala uniknąć błędów i zapewnia pełne wykorzystanie ulg. Zachęcamy do korzystania z programu Podatnik.info, który ułatwia prawidłowe rozliczenie podatkowe rodziców i uwzględnia wszystkie dostępne ulgi i świadczenia.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/rodzina/wiadczenie-rodzicielskie
https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-swiadczenie-rodzicielskie
https://www.podatki.gov.pl/pit/ulgi-odliczenia-i-zwolnienia/ulga-na-dziecko/
