Raportowanie ESG – co to jest i jakie obowiązki nakłada na przedsiębiorców?
Unia Europejska wprowadziła regulacje, które mają na celu przede wszystkim zadbanie o transparentność w przedsiębiorstwach. Jednym z rozwiązań jest raportowanie ESG. Co to jest i jakie obowiązki nakłada na właścicieli firm? Poniżej analizujemy, co wpływa na ocenę przedsiębiorstwa w ratingach ESG oraz dlaczego ma istotne znaczenie dla jego strategii zrównoważonego rozwoju i podejmowania decyzji inwestycyjnych.
Spis treści:
- Raportowanie ESG wchodzi w życie
- Co to jest raportowanie ESG?
- ESG – w Polsce. Kto ma obowiązek raportowania?
- Jaki jest harmonogram wdrażania CSRD?
- Podsumowanie: raportowanie ESG – najważniejsze informacje
- FAQ - Najczęściej zadawane pytania
Raportowanie ESG wchodzi w życie
Od 2024 roku obowiązek raportowania ESG staje się kluczowym obowiązkiem dla wielu przedsiębiorstw w Europie, w tym również w Polsce. Nowe regulacje zmierzają do zwiększenia przejrzystości w obszarach związanych ze środowiskiem, społeczną odpowiedzialnością oraz ładem korporacyjnym. Wprowadzenie obowiązkowego raportowania zrównoważonego rozwoju ma na celu nie tylko poprawę jakości informacji, ale także ułatwienie funduszom inwestycyjnym i innym inwestorom podejmowania decyzji inwestycyjnych opartych na kryteriach ESG. Pozwala to również na ograniczenie ryzyka utraty reputacji dla firm.
Skrót ESG pochodzi od słów Environmental – środowisko, Social – społeczeństwo oraz Governance – zarządzanie. Są to czynniki, których dotyczy proces ujawniania danych przez firmy. Przedsiębiorstwa zobowiązane do raportowania ESG muszą dostosować się do wytycznych Dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która zastępuje wcześniejszą Dyrektywę NFRD i rozszerza obowiązek raportowania na kolejne podmioty.
Więcej informacji o nowym obowiązku dla firm znajduje się w akcie prawnym Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 roku w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Co to jest raportowanie ESG?
Raportowanie ESG w Polsce to proces ujawniania przez firmy danych dotyczących ich wpływu na środowisko, społeczeństwo i zarządzanie. Jakie dane obejmuje obowiązek raportowania ESG?
Raportowanie ESG w Polsce obejmuje wiele kryteriów w trzech głównych obszarach:
- E (Environmental) – Środowisko: Dotyczy takich wskaźników jak zmiana klimatu, zanieczyszczenie, wykorzystanie zasobów oraz gospodarka o obiegu zamkniętym, a także ochrona środowiska w kontekście emisji gazów cieplarnianych, różnorodności biologicznej i ekosystemów, a także zasobów wodnych i morskich.
- S (Social) – Społeczeństwo: Obejmuje informacje dotyczące warunków pracy i bezpieczeństwa pracy dla własnych pracowników, a także pracowników w łańcuchu wartości i łańcuchu dostaw. Ważne są też relacje z lokalnymi społecznościami, konsumentami i użytkownikami końcowymi.
- G (Governance) – Zarządzanie: Odnosi się do kwestii związanych z ładem korporacyjnym (Corporate Governance), w tym prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania ryzykami oraz szansami w obszarze zrównoważonego rozwoju.
Jakie wskaźniki ESG są uwzględniane w raportach ESG?
Wskaźniki ESG są podzielone na trzy kategorie:
- Wskaźniki jednolite dla wszystkich podmiotów (sector-agnostic indicators).
- Wskaźniki jednolite dla podmiotów z danej branży (sector-specific indicators).
- Wskaźniki określone dla danego podmiotu (entity-specific indicators) – obejmujące informacje nieuwzględnione w pozostałych kategoriach, które mają istotne znaczenie dla danego przedsiębiorstwa.
Raporty zrównoważonego rozwoju muszą zawierać informacje z następujących obszarów:
- Strategiczny: Model biznesowy, strategia rozwoju, ryzyka, zagrożenia i szanse, wpływ na poszczególne rodzaje kapitału, a także nadzór nad kwestiami ESG.
- Polityki i strategie: Plany działań oraz cele dotyczące poszczególnych tematów w zakresie zrównoważonego rozwoju.
- Efekty działań: Wyniki zrealizowanych działań i ich odniesienie do zakładanych celów.
ESG – w Polsce. Kto ma obowiązek raportowania?
Obowiązek raportowania ESG w Polsce wszedł w życie od stycznia 2024 roku. Zgodnie z zapisami dyrektywy CSRD, nowe przepisy obejmują przedsiębiorstwa spełniające trzy kryteria:
- zatrudnianie ponad 250 pracowników,
- obroty powyżej 40 mln euro,
- aktywa przekraczające 20 mln euro.
Jaki jest harmonogram wdrażania CSRD?
Przepisy uwzględnione w dyrektywie przewidują trzystopniowy harmonogram wdrożenia zmian.
- Od 2024 roku – największe podmioty, które już obecnie sporządzają tzw. raporty niefinansowe na podstawie ustawy o rachunkowości. Dotyczy to dużych przedsiębiorstw oraz grup kapitałowych mających powyżej 500 pracowników oraz spełniających jedno z kryteriów: suma bilansowa powyżej 50 mln euro lub przychody netto ze sprzedaży powyżej 25 mln euro.
- Od 2025 roku – duże organizacje zatrudniające od 251 do 500 pracowników. Muszą one spełniać jedno z dwóch kryteriów dotyczących sumy bilansowej przekraczającej 50 mln euro lub przychodów netto ze sprzedaży wynoszącej więcej niż 25 mln euro.
- Od 2026 roku – małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) notowane na rynkach regulowanych na giełdzie, z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw.
Wprowadzenie obowiązku raportowania ESG oznacza dla przedsiębiorstw konieczność dostosowania swoich procesów zarządzania i systemów raportowych. To jednak również szansa na budowanie silniejszej pozycji rynkowej, działaniach ESG i realizacji strategii opartych na odpowiedzialności społecznej i zrównoważonym rozwoju. Wskaźniki finansowe w tym kontekście zyskują nową perspektywę.
"Raportowanie ESG to nie tylko formalny obowiązek, ale przede wszystkim narzędzie, które pozwala firmom spojrzeć na swoją działalność z zupełnie nowej perspektywy. W praktyce oznacza to, że dzięki zbieraniu i analizie danych ESG, przedsiębiorstwa zyskują możliwość nie tylko spełnienia wymogów prawnych, ale także budowania długoterminowej wartości, zaufania inwestorów oraz wzmocnienia swojej pozycji na rynku".
Mirosław Ziętek, redaktor merytoryczny
Podsumowanie: raportowanie ESG – najważniejsze informacje
Poniżej prezentujemy najistotniejsze kwestie omówione szczegółowo w artykule.
- Od 2024 roku wchodzą w życie nowe zasady dla największych podmiotów w Polsce. Jest to wdrożone przez dyrektywy unijne – raportowanie ESG.
- Co to jest? ESG w Polsce obejmuje obszary: środowisko (Environmental), społeczeństwo (Social) i ład korporacyjny (Governance).
- Celem regulacji jest zwiększenie przejrzystości w obszarach środowiskowych, społecznych i zarządczych.
- Wprowadzenie raportowania ESG ma ułatwić inwestorom podejmowanie świadomych decyzji. Firmy muszą dostosować się do Dyrektywy CSRD, zastępującej wcześniejszą Dyrektywę NFRD.
- Firmy raportują dane dotyczące między innymi: klimatu, zanieczyszczenia, zasobów wodnych, różnorodności biologicznej oraz gospodarki o obiegu zamkniętym.
- Raportowanie społeczne uwzględnia warunki pracy pracowników, łańcucha wartości, społeczności oraz konsumentów.
- Raportowanie ładu zarządczego obejmuje zasady prowadzenia działalności i zarządzanie ryzykiem ESG.
- Od kiedy? Obowiązek raportowania ESG w Polsce wszedł w życie w styczniu 2024 roku. Dotyczy firm spełniających co najmniej dwa z trzech kryteriów: ponad 250 pracowników, obroty powyżej 40 mln euro lub aktywa przekraczające 20 mln euro.
- Kolejnym krokiem jest składanie raportów za rok obrotowy 2025 przez duże organizacje zatrudniające od 251 do 500 pracowników.
- Ostatnim etapem jest raportowanie ESG za rok obrotowy 2026 przez małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie.
Jeżeli masz dodatkowe wątpliwości dotyczące procesu ESG, możesz skonsultować się z ekspertami Podatnik.info. Nasz bezpłatny program zapewnia możliwość zadania dowolnego pytania specjalistom z obszaru prawa, księgowości i finansów. W okresie rozliczenia rocznych deklaracji PIT możesz skorzystać z rozwiązań umożliwiających dopełnienie formalności nawet w 5 minut.
FAQ - Najczęściej zadawane pytania
