Księgi rachunkowe 2025 - nowy limit przychodów
Od 2025 roku następuje znacząca zmiana: limit przychodów decydujący o obowiązku prowadzenia pełnej księgowości zostaje podniesiony. Kto został objęty wymogiem prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r., a kto wciąż będzie mógł skorzystać z uproszczonej księgowości? Sprawdź, jak te regulacje wpłyną na Twoją firmę i czy musisz wdrożyć pełną księgowość.
Spis treści:
- Prowadzenie ksiąg rachunkowych w 2025 roku
- Jaki był limit do końca 2024 roku?
- Pełna księgowość limit 2025 - jak go obliczyć?
- Dodatkowe zmiany w przepisach: spawozdawczość i badanie finansowe
- Przejście na księgi rachunkowe od 2025 roku
- Nowe definicje jednostek w ustawie o rachunkowości
- Termin obowiązywania nowych limitów
- Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
1 stycznia 2025 w życie wszedł wcześniej przygotowany projekt o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ustawy z 6 grudnia 2024 r. wprowadziła wyższy limit przychodów, który decyduje o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zamiast dotychczasowych 2 mln euro, próg ten wynosi obecnie 2,5 mln euro (równowartość w walucie polskiej). Zmiana ta ma na celu dostosowanie przepisów do unijnych regulacji oraz uproszczenie systemu rachunkowości, co jest szczególnie korzystne dla mniejszych przedsiębiorstw. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, przychody ewidencjonowane w roku poprzedzającym rok obrotowy decydują o obowiązku przejścia na pełną rachunkowość.
Prowadzenie ksiąg rachunkowych w 2025
Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o PIT różne podmioty mają obowiązek ewidencjonowania przychodów i kosztów. Dotyczy to m.in.:
-
osoby fizyczn prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą,
-
spółki cywilne osób fizycznych,
-
spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku,
-
spółki jawne osób fizycznych,
-
spółki partnerskie oraz
-
przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170).
Regulacje dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych znajdują się w ustawie o rachunkowości z 29 września 1994 r., natomiast zasady prowadzenia pkpir określa rozporządzenie ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. (Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591), natomiast zasady prowadzenia pkpir określa rozporządzenie ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 2544).
Jaki był limit do końca 2024 roku?
Do końca 2024 roku, zgodnie z art. 24a ust. 4 ustawy o PIT, prowadzenie ksiąg rachunkowych (pełnej księgowości) było obowiązkowe dla osób fizycznych, spółek cywilnych i jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeśli ich przychody, zgodnie z art. 14 ustawy o PIT, przekroczyły w poprzednim roku podatkowym równowartość 2.000.000 euro w złotówkach.
Jeśli ich przychody netto ze sprzedaży przekroczą określony próg, przedsiębiorcy będą zobowiązani do prowadzenia pełnej księgowości.
Przedsiębiorcy, których przychody nie osiągnęły tego poziomu, mogą nadal korzystać z uproszczonej formy ewidencji (księgowości uproszczonej) – podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir).
Wysokość tego limitu jest określona w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, który wskazuje, że jeśli przychody z poprzedniego roku obrotowego nie przekraczają 2.000.000 euro, przedsiębiorca może prowadzić pkpir. Natomiast przekroczenie tej kwoty wiąże się z koniecznością stosowania pełnej rachunkowości.
Warto zaznaczyć, że nawet jeśli przedsiębiorca nie przekroczył wskazanego limitu, może dobrowolnie zdecydować się na prowadzenie pełnej rachunkowości. Wymaga to jednak zgłoszenia tej decyzji naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego. Takie zawiadomienie może być złożone w ramach rejestracji lub aktualizacji danych w CEIDG, zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości.
Pełna księgowość limit 2025 – jak go obliczyć?
Od 2025 r. pełną księgowość będą musiały wdrożyć firmy, które przekroczyły limit przychodów netto ze sprzedaży, po przekroczeniu którego należy przejść na pełną księgowość, wynosi co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.500.000 euro.
Jak obliczyć limit na 2025 rok?
Kwotę 2,5 mln euro przelicza się na złotówki według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedzającego rok obrotowy. W 2024 roku (1 października) średni kurs euro wyniósł 4,2846 zł.
2.500.000 euro × 4,2846 zł = 10.711.500 zł
Co istotne, nowelizacja wprowadza również zmianę w definicji przychodów netto ze sprzedaży stosowanej w ustawie o rachunkowości – usunięta zostanie kategoria przychodów z operacji finansowych.
Dodatkowe zmiany w przepisach: sprawozdawczość i badanie finansowe
Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadza również inne ułatwienia związane z księgowością. Podwyższono progi określające obowiązek badania sprawozdań finansowych przez biegłego rewidenta. W przypadku tzw. pozostałych jednostek, badanie za dany rok obrotowy jest wymagane, jeśli spełnią one co najmniej dwa z trzech kryteriów:
- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego osiągnie równowartość w walucie polskiej co najmniej 3 125 000 euro,
- przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów oraz operacji finansowych wyniosą co najmniej 6 250 000 euro w przeliczeniu na złote,
- średnioroczne zatrudnienie wyniesie co najmniej 50 osób.
Zmiany te mają na celu dostosowanie polskich przepisów do wymogów Unii Europejskiej, a także uwzględnienie inflacji.
Od autora: "Podniesienie limitów to dobra wiadomość dla wielu przedsiębiorców. Mniejsze firmy, w tym te prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, będą mogły dłużej korzystać z uproszczonej księgowości, co przekłada się na realne oszczędności czasu i pieniędzy".
Anna Ciecierska, redaktor merytoryczny Podatnik.info
Przejście na księgi rachunkowe od 2025 roku
Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadza szereg zmian w prowadzeniu ksiąg rachunkowych, które mają na celu uproszczenie procedur dla mniejszych przedsiębiorstw. Podniesienie limitu przychodów, których przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, to jedna z kluczowych zmian. Dzięki temu więcej firm będzie mogło korzystać z uproszczonej formy księgowości, co z pewnością wpłynie na obniżenie kosztów administracyjnych i zwiększenie efektywności operacyjnej.
Dodatkowo, nowelizacja wprowadza zmiany w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Przedsiębiorstwa będą zobowiązane do sporządzania sprawozdań zrównoważonego rozwoju według jednolitych standardów obowiązujących w całej Unii Europejskiej. Celem tych zmian jest zwiększenie przejrzystości i porównywalności danych dotyczących zrównoważonego rozwoju, co ma wspierać inwestorów i interesariuszy w podejmowaniu świadomych decyzji inwestycyjnych.
Nowe przepisy mają również na celu promowanie zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej wśród przedsiębiorstw, co jest zgodne z długofalową strategią Unii Europejskiej. Przedsiębiorcy powinni zatem zwrócić szczególną uwagę na te zmiany i odpowiednio przygotować swoje firmy do nowych wymogów sprawozdawczych.
Nowe definicje jednostek w ustawie o rachunkowości
Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadza od 1 stycznia 2025 r. bardziej precyzyjne definicje jednostek mikro, małych, średnich i dużych, co – zdaniem Ministerstwa Finansów – ułatwi stosowanie uproszczeń w sprawozdawczości i ewidencji.
Podział jednostek opiera się na trzech kryteriach: sumie aktywów bilansu, przychodach netto ze sprzedaży oraz średniorocznym zatrudnieniu. Przekroczenie co najmniej dwóch z określonych progów w dwóch kolejnych latach skutkuje zmianą statusu jednostki.
Nowe limity wynoszą:
- Jednostka mikro – do 2 mln zł aktywów, 4 mln zł przychodów i 10 pracowników,
- Jednostka mała – do 33 mln zł aktywów, 66 mln zł przychodów i 50 pracowników,
- Jednostka średnia – do 110 mln zł aktywów, 220 mln zł przychodów i 250 pracowników,
- Jednostka duża – przekroczenie limitów dla jednostki średniej,
- Duża grupa kapitałowa – dodatkowe progi dla grup skonsolidowanych.
Zmiany te mają dostosować polskie przepisy do unijnych standardów oraz uwzględnić inflację, by uniknąć niezamierzonego objęcia mniejszych firm bardziej rygorystycznymi wymogami księgowymi.
Implementacja unijnych regulacji
Nowelizacja ma na celu dostosowanie polskich przepisów do wymogów Unii Europejskiej poprzez wdrożenie:
1) Dyrektywy 2022/2464 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 14 grudnia 2022 r., która wprowadza zmiany w rozporządzeniu (UE) nr 537/2014 oraz dyrektywach 2004/109/WE, 2006/43/WE i 2013/34/UE, dotyczące raportowania przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
2) Dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2023/2775 z 17 października 2023 r., która modyfikuje dyrektywę 2013/34/UE w zakresie kryteriów wielkości przedsiębiorstw dla mikro-, małych, średnich i dużych jednostek lub grup.
Kluczowe zmiany
Głównym celem dyrektywy 2022/2464 jest rozszerzenie zakresu firm zobowiązanych do raportowania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju, zapewniając ich większą porównywalność i wiarygodność. Dane te mają być bardziej użyteczne dla inwestorów i interesariuszy oraz wspierać przekierowanie kapitału na finansowanie firm działających w sposób zrównoważony lub planujących transformację w tym kierunku. Wpisuje się to w długofalową strategię Unii Europejskiej, której celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., ochrona zasobów naturalnych oraz poprawa zdrowia i jakości życia obywateli.
Natomiast dyrektywa delegowana 2023/2775 podnosi o 25% progi finansowe określające kategorie jednostek (mikro, małe, średnie, duże), co wpływa m.in. na możliwość korzystania z uproszczonych zasad sprawozdawczości oraz obowiązek badania sprawozdań finansowych. Zmiana ta jest reakcją na wysoką inflację w UE w latach 2021–2022 i ma na celu utrzymanie dotychczasowych warunków, zapobiegając sytuacji, w której małe i średnie przedsiębiorstwa byłyby niezamierzenie objęte rygorystycznymi wymogami przewidzianymi dla dużych firm.
Termin obowiązywania nowych limitów
Podwyższone limity będą stosowane do roku obrotowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2024 r. Przy ich obliczaniu uwzględniać należy przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów osiągnięte w roku obrotowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2023 r.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
1. Co oznacza "pełna księgowość"?
Pełna księgowość to szczegółowy system ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych, regulowany ustawą o rachunkowości. Wymaga prowadzenia m.in. księgi głównej, dziennika, kont ksiąg pomocniczych oraz sporządzania rocznego sprawozdania finansowego.
2. Jakie podmioty muszą prowadzić pełną księgowość?
Obowiązek ten dotyczy m.in. spółek prawa handlowego (np. z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, a także spółki komandytowe i spółki komandytowo akcyjne), a także osób fizycznych i spółek cywilnych, jeśli ich przychody przekroczyły limit określony ustawą.
3. Jakie są różnice między PKPiR a pełną księgowością?
Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów (PKPiR) to uproszczona forma ewidencji, w której rejestruje się tylko przychody i koszty uzyskania przychodów. Jest dostępna dla mniejszych podmiotów. Pełna księgowość to bardziej kompleksowy system, wymagający ewidencji wszystkich operacji, w tym stanu majątku, kapitałów własnych oraz sporządzenia sprawozdań finansowych.
4. Czy po przekroczeniu limitu muszę od razu przejść na pełną księgowość?
Przejście na pełną księgowość następuje z początkiem następnego roku obrotowego, następującego po roku, w którym przekroczono limit przychodów. Należy powiadomić właściwy urząd skarbowy o zmianie formy opodatkowania.
5. Czy mogę dobrowolnie prowadzić pełną księgowość, nawet jeśli nie przekraczam limitu?
Tak, przedsiębiorca może dobrowolnie wybrać pełną księgowość i zrezygnować z ryczałtu ewidencjonowanego czy uproszczonej księgowości w formie PKPiR, składając odpowiednie zawiadomienie w urzędzie skarbowym.
6. Kiedy jednoosobowa działalność gospodarcza musi przejść na pełną księgowość?
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą i nie przekracza limitu, nie ma obowiązku prowadzenia pełnej księgowości, jeśli jego przychody nie przekraczają ustawowego limitu. Jednak w przypadku przekształcenia firmy w spółkę akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, komandytową lub komandytowo-akcyjną, zostanie na niego nałożony obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.
