Jak sprawdzić OFE zmarłego? Czyli wypłata świadczenia, o którym niewielu z nas wie
Wielu spadkobierców nie wie o tym, że środki zgromadzone na indywidualnym koncie emerytalnym OFE mogą zostać przekazane. Zasady dziedziczenia to kwestia, która może wydawać się skomplikowana. Przepisy przewidują jednak taką możliwość po spełnieniu określonych warunków. Jak sprawdzić OFE zmarłego? Kiedy można odzyskać pieniądze z OFE po zmarłej osobie? Odpowiadają eksperci Podatnik.info!
Spis treści:
- Dziedziczenie środków z OFE i ZUS: co warto wiedzieć?
- Czym jest subkonto w ZUS
- Kto może dziedziczyć środki po zmarłym?
- Jak odzyskać pieniądze z OFE po śmierci członka funduszu?
- Jak sprawdzić w którym OFE był zmarły?
- Wniosek o wypłatę środków z subkonta ZUS po śmierci
- Opodatkowanie wypłaty środków
- Podsumowanie: wypłata środków z OFE – najważniejsze informacje
- FAQ - Najczęściej zadawane pytania
Dziedziczenie środków z OFE i ZUS: co warto wiedzieć?
Dziedziczenie środków z OFE i ZUS jest możliwe, a prawo do nich mają zarówno małżonek zmarłego, jak i inne osoby uprawnione lub spadkobiercy ustawowi. To istotna informacja dla każdego, kto zastanawia się nad tym, czy pieniądze po zmarłym z OFE przepadają.
Choć wielu Polaków nie zdaje sobie z tego sprawy, środki zgromadzone na Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE) oraz subkoncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) mogą zostać wypłacone po śmierci członka funduszu. Procedura ta wynika z przepisów ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. 1997 nr 139 poz. 934). Przepisy te regulują kwestie, jak sprawdzić OFE zmarłego, podziału i wypłaty środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka OFE oraz określają, kto i na jakich zasadach może się o nie ubiegać.
Czym jest subkonto w ZUS?
Subkonto w ZUS to odrębny rachunek, na którym gromadzone są części składek emerytalnych osób przystępujących do OFE lub wybierających ZUS jako alternatywę dla OFE w ramach reformy emerytalnej. Subkonto posiadają osoby urodzone po 1968 roku oraz urodzone przed 1968 i należące do otwartego funduszu emerytalnego. Środki na nim podlegają innym zasadom dziedziczenia niż tradycyjne świadczenia z ZUS. W praktyce stanowią one część składu spadku.
Subkonto w ZUS zostało wprowadzone w celu oddzielenia środków emerytalnych od bieżących świadczeń i umożliwienia ich łatwiejszego dziedziczenia przez osoby wskazane przez ubezpieczonego lub spadkobierców. W praktyce środki te są integralną częścią systemu emerytalnego, ale podlegają innym zasadom dziedziczenia niż tradycyjne świadczenia z ZUS.
Kto może dziedziczyć środki po zmarłym?
Prawo do wypłaty środków przysługuje trzem kategoriom osób:
- małżonkowi zmarłego członka funduszu,
- osobom wskazanym przez zmarłego w pisemnej dyspozycji,
- spadkobiercom ustawowym, jeśli nie było dyspozycji ani uprawnionego małżonka.
W przypadku śmierci członka OFE, warto sprawdzić, czy w jego OFE lub na subkoncie ZUS nie zgromadzono środków, które mogą zostać zwrócone osobie uprawnionej. Zgodnie z przepisami, 50% środków zgromadzonych na rachunku z tytułu wspólności majątkowej małżeńskiej przechodzi w formie wypłaty transferowej na rachunek małżonka zmarłego. Pozostała połowa środków zgromadzonych na rachunku OFE i subkoncie ZUS podlega dziedziczeniu przez uposażonych wskazanych przez właściciela subkonta. Jeżeli nie zostali oni wskazani, wówczas pieniądze po zmarłym z OFE podlegają dziedziczeniu na zasadach ogólnych.
Jak odzyskać pieniądze z OFE po śmierci członka funduszu?
Proces odzyskania pieniędzy z OFE po zmarłej osobie wymaga złożenia stosownego wniosku do instytucji, w której zmarły był ubezpieczony. Procedura ta jest szczegółowo opisana w przepisach ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz regulaminach poszczególnych funduszy. Poniżej przedstawiamy kroki, które należy podjąć. Na początku należy wiedzieć, jak sprawdzić OFE zmarłego.
Jak sprawdzić, w którym OFE był zmarły?
Pierwszym krokiem jest ustalenie, w którym funduszu emerytalnym zmarły gromadził swoje środki. Informacje te można uzyskać z korespondencji, jaką otrzymywał on od swojego funduszu. Jeżeli jednak jest to niemożliwe, informacji udzieli Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który ma obowiązek prowadzenia rejestru środków przekazanych do OFE.
Warto również zwrócić uwagę, że w przypadku posiadania przez zmarłego profilu PUE ZUS, te informacje można zweryfikować online.
Jakie dokumenty są wymagane?
Wniosek o wypłatę środków z OFE należy złożyć do odpowiedniej instytucji. Konieczne będzie przedłożenie szeregu wymagane dokumenty. Należą do nich m.in.:
- akt zgonu ubezpieczonego,
- dowód osobisty wnioskodawcy,
- zaświadczenie o pokrewieństwie (np. odpisu aktu małżeństwa lub aktu urodzenia),
- ewentualne oświadczenie o prawie do dziedziczenia (w przypadku braku wskazania osoby uprawnionej w umowie OFE).
Wniosek o wypłatę środków z subkonta ZUS po śmierci
Wniosek o wypłatę środków z subkonta ZUS po śmierci można pobrać bezpośrednio ze strony internetowej ZUS lub otrzymać w placówce. Formularz ten jest dostosowany do różnych typów wypłat, w tym dziedziczenia.
Gdzie złożyć wniosek i co dalej?
Wniosek o dokonanie wypłaty środków można złożyć osobiście w ZUS, drogą pocztową lub elektronicznie, w zależności od zasad obowiązujących w danym funduszu. Wniosek musi zawierać dane zmarłego, dane wnioskodawcy oraz rachunek bankowy, na który mają zostać przelane środki. Po złożeniu dokumentów następuje ich weryfikacja. Proces ten może potrwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od skomplikowania sprawy. W przypadku braków formalnych możliwe jest wezwanie do ich uzupełnienia.
Jak przebiega podział środków?
Podział środków następuje w następujący sposób:
- w przypadku małżeństwa ze wspólnością majątkową, połowa środków zmarłego następuje podział na rachunek w OFE małżonka osoby zmarłej;
- pozostała część lub całość środków zmarły członek funduszu przechodzą na konto osobom wskazanym przez niego w dyspozycji lub podlegają dziedziczeniu przez spadkobierców ustawowych.
Opodatkowanie wypłaty środków
Wypłata środków podlega opodatkowaniu. ZUS jako płatnik jest zobowiązany do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 19%. Na konto spadkobiercy trafia już kwota pomniejszona o zobowiązanie wobec urzędu skarbowego.
"Pisząc ten artykuł, zależało mi przede wszystkim na jednym – aby przekazać wiedzę, która może okazać się niezwykle ważna w trudnym momencie. Śmierć bliskiej osoby to bolesne doświadczenie, a dodatkowe formalności mogą przytłaczać. Mam nadzieję, że ten poradnik pozwoli Wam przejść przez ten proces sprawnie i bez niepotrzebnego stresu, a pieniądze, które są Wam należne, trafią do Was bez żadnych przeszkód".
Mirosław Ziętek, redaktor merytoryczny Podatnik.info
Podsumowanie: wypłata środków z OFE – najważniejsze informacje
Poniżej prezentujemy najważniejsze kwestie przeanalizowane szczegółowo w artykule.
- Środki zgromadzone na OFE i subkoncie ZUS mogą zostać wypłacone po śmierci ubezpieczonego - przechodzą one na osoby uprawnione.
- Subkonto w ZUS jest odrębnym rachunkiem, na którym gromadzone są składki emerytalne. Umożliwia łatwiejsze dziedziczenie środków przez osoby wskazane przez ubezpieczonego.
- Środki mogą być wypłacone współmałżonkowi, osobom wskazanym w umowie OFE lub spadkobiercom ustawowym.
- 50% zgromadzonych na rachunku zmarłego trafia automatycznie na rachunek małżonka zmarłego.
- Jak sprawdzić OFE zmarłego? Informacje o OFE zmarłego można uzyskać z jego korespondencji, kontaktując się z ZUS lub korzystając z profilu PUE ZUS.
- Jak odzyskać pieniądze z OFE po zmarłej osobie? Należy złożyć wniosek o wypłatę do odpowiedniej instytucji (OFE lub ZUS). Wymagane dokumenty to między innymi akt zgonu i akt poświadczenia dziedziczenia.
- Wniosek o wypłatę środków z subkonta ZUS po śmierci można złożyć osobiście, drogą pocztową lub elektronicznie.
- Środki podlegają zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu w wysokości 19%, który jest potrącany przed wypłatą.
Jeżeli masz dodatkowe wątpliwości, możesz liczyć na pomoc naszych ekspertów Podatnik.info. Każdy użytkownik naszego bezpłatnego programu ma możliwość zadania dowolnego pytania specjalistom z obszaru księgowości, finansów lub prawa podatkowego. W okresie rozliczania rocznych deklaracji podatkowych zapewniamy trzy rozwiązania, dzięki którym dopełnisz formalności nawet w 5 minut!
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
1. Czy pieniądze z OFE po zmarłym zawsze trafiają do spadkobierców?
Nie zawsze. W pierwszej kolejności środki są wypłacane małżonkowi zmarłego członka funduszu w ramach wspólności majątkowej, a następnie osobom wskazanym przez zmarłego. Dopiero w przypadku braku tych osób, środki zgromadzone na rachunku OFE i subkoncie ZUS podlegają dziedziczeniu na zasadach ogólnych.
2. Jakie dokumenty są potrzebne, aby odzyskać środki z OFE (Otwarty Fundusz Emerytalny)?
Do dokonania wypłaty niezbędne są wymagane dokumenty, w tym:
- akt zgonu osoby ubezpieczonej,
- akt poświadczenia dziedziczenia (lub prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku),
- dowód osobisty osoby uprawnionej,
- odpis aktu małżeństwa (w przypadku małżonka).
3. Ile czasu zajmuje wypłata pieniędzy z OFE po śmierci?
Proces weryfikacji dokumentów i wypłata środków może potrwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Czas ten zależy od skomplikowania sprawy i sprawności działania funduszu emerytalnego.
4. Czy muszę płacić podatek od pieniędzy z OFE po zmarłej osobie?
Tak, wypłata środków z OFE i subkonta ZUS podlega opodatkowaniu. Zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19% jest potrącany przez ZUS przed wypłatą, co oznacza, że na rachunek bankowy spadkobiercy trafia kwota już po opodatkowaniu.
