Zasady rocznego obliczenia podatku przez płatnika

2011-04-21

Podziel się tym artykułem:   

Aby skorzystać z możliwości rocznego obliczenia podatku przez płatnika, należy spełnić określone warunki. Takie rozwiązanie wiąże się również z pewnymi ograniczeniami. Zapoznaj się z podstawowymi zasadami, które kierują taką procedurą.

Z rocznego obliczenia podatku przez płatnika możemy skorzystać tylko wówczas, jeśli dochody od tego płatnika były jedynymi dochodami opodatkowanymi wg skali podatkowej osiągniętymi przez podatnika w danym roku podatkowym. Do 10 stycznia roku następującego po roku podatkowym, którego dotyczy rozliczenie należy złożyć płatnikowi stosowne oświadczenie PIT-12.

Podstawowym ograniczeniem takiej formy rozliczenia jest niemożność skorzystania z ulg i odliczeń, a także preferencyjnej formy opodatkowania małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci. Należy zatem dobrze przemyśleć, czy przekazując obowiązek rocznego rozliczenia naszego podatku na płatnika, nie stracimy za dużo. Zyskiem będzie z pewnością brak dodatkowych formalności związanych z rozliczeniem.

Jeżeli podatnik w danym roku podatkowym osiągnął dochody inne niż opodatkowane według skali podatkowej i skorzystał z obliczenia podatku przez płatnika, musi samodzielnie złożyć odrębne zeznanie podatkowe. Dotyczy to sytuacji osiągnięcia przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, z kapitałów pieniężnych, z działalności gospodarczej opodatkowanej jednolitą stawką 19% lub przychodów opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. 

Bez konieczności dopełniania żadnych formalności organy rentowe rozliczają następujące rodzaje dochodów:

• z krajowych emerytur i rent,
• z rent strukturalnych, rent socjalnych,
• ze świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych i nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.

Wyjątkiem od tej reguły są sytuacje, kiedy:

• wobec podatnika ustał obowiązek poboru zaliczek,
• podatnikowi zaliczki były ustalane w obniżonej wysokości, z uwagi na zamiar skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej dla małżonków lub osób samotnie wychowujących dzieci, chyba że podatnik przed końcem roku podatkowego złoży oświadczenie o rezygnacji z zamiaru preferencyjnego opodatkowania dochodów,
• na podstawie przepisów ustawy — Ordynacja podatkowa, zwolniono organ rentowy w całości lub w części z obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy,
• organ rentowy  nie pobierał podatnikowi zaliczek na podatek dochodowy stosownie do postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W powyższych sytuacjach organ rentowy przesyła podatnikowi informację PIT-11A i na jej podstawie podatnik ma obowiązek rozliczyć się samodzielnie.

Jeżeli emeryt/rencista osiągnął inne dochody niż z emerytury czy renty, np. z umowy zlecenia czy umowy o pracę albo dochody inne niż opodatkowane wg skali podatkowej ma obowiązek rozliczyć się samodzielnie, uwzględniając w zeznaniu również dochody osiągnięte z emerytury/renty. Urząd skarbowy traktuje wówczas zeznanie podatnika jako obowiązujące.

Nawet jeżeli płatnik dokonał obliczenia podatku i sporządził PIT-40/PIT-40A, podatnik nadal może zdecydować się rozliczyć samodzielnie i skorzystać z ulg i odliczeń albo z preferencyjnej formy opodatkowania. Musi w tym celu złożyć do urzędu skarbowego deklarację PIT-37.