Wzrost szarej strefy z powodu podwyżki akcyzy na alkohol to fakt czy mit?
Nielegalny obrót wyrobami spirytusowymi stanowi około 10 proc. legalnego rynku. Zdaniem Ministerstwa Finansów wizja dramatycznego rozwoju szarej strefy z powodu wzrostu akcyzy nie znajduje odzwierciedlenia w sytuacji rynkowej.
Tak wynika z odpowiedzi resortu na interpelację poselską nr 23699, w której powołano się na raport międzynarodowej firmy audytorsko-doradczej KPMG, sporządzonego na potrzeby Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego. Według niego wielkość szarej strefy w latach 2009-2012 pozostawała na zbliżonym poziomie, a wręcz odnotowano jej niewielki spadek:
- 2009 r. – 10 proc.,
- 2010 r. – 9,6 proc.,
- 2011 r. – 9,5 proc.,
- 2012 r. – 9,5 proc. legalnego rynku.
Zobacz o ile podrożeje wódka po podwyżce akcyzy?
Kto należy do szarej strefy?
Ponadto Ministerstwo Finansów powołując się na ww. raport wskazuje, że w latach 2011 i 2012 przede wszystkim szarą strefę stanowiły:
- alkohol nielegalnie odkażony – około 5,8 proc.,
- alkohol przeniesiony przez granicę przez tzw. „mrówki” – około 2 proc.,
- alkohol przemycony przez zorganizowane grupy przestępcze, bimbrownictwo oraz kradzieże alkoholu z zakładów przemysłowych – łącznie około 1,73 proc.
Oznacza to, że przeważającą częścią szarej strefy są przypadki dotyczące odkażania nieprzeznaczonego do spożycia alkoholu skażonego, który następnie jest używany do celów konsumpcyjnych.
Największy przemyt z Ukrainy
Najbardziej rozwinięty jest przemyt do Polski wyrobów spirytusowych pochodzących z Ukrainy. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest znaczna różnica stawek akcyzy w stosunku do naszego kraju.
Natomiast groźba tego procederu została znacznie zredukowana w przypadku Białorusi i Rosji, ponieważ 1 stycznia 2014 r. oba państwa zdecydowały się wprowadzić podwyżkę podatku akcyzowego na wyroby spirytusowe.
Rezultaty walki polskich Służb Celnych z przemytem
Z danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że w latach 2008–2013 Służba Celna zajęła łącznie około 1,27 mln l 100-procentowego nielegalnego alkoholu. W poszczególnych latach odnotowano następującą liczbę ujawnień tego procederu:
- 2008 r. – 378 tys. l,
- 2009 r. – 188 tys. l,
- 2010 r. – 199 tys. l,
- 2011 r. – 213 tys. l,
- 2012 r. – 202 tys. l,
- 2013 r. – 126,7 tys. l.
Natomiast dzięki współpracy z innymi służbami, w tym szczególnie Policją, Służba Celna uczestniczyła w zlikwidowaniu w latach 2008–2013 łącznie 171 nielegalnych rozlewni/odkażalni alkoholu. W poszczególnych latach odnotowano następującą liczbę takich przypadków:
- 2008 r. – 22,
- 2009 r. – 32,
- 2010 r. – 30,
- 2011 r. – 38,
- 2012 r. – 25,
- 2013 r. – 24.
