Niniejsze memorandum stanowi podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych z zakresu regulacji dotyczących zasadniczych wymagań dla zabawek, prawa zamówień publicznych oraz prawa farmaceutycznego, które weszły w życie w lipcu 2015 r., jak również wybrane orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.
1 lipca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie z dnia 30 stycznia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek (Dz. U. z 2015 r., poz. 198), na podstawie którego:
doprecyzowano zasady określające dozwolone zastosowanie substancji rakotwórczych, mutagennych lub działających szkodliwie na rozrodczość w zabawkach i częściach zabawek wykonanych ze stali nierdzewnej oraz w częściach zabawek służących przewodzeniu prądu elektrycznego poprzez wskazanie, że dotyczy to zabawek i części zabawek wykonanych ze stali nierdzewnej oraz części zabawek służących przewodzeniu prądu elektrycznego;
dodano przepis określający dozwolone stężenie graniczne substancji chemicznych stosowanych w zabawkach przeznaczonych dla dzieci w wieku poniżej 36 miesięcy lub innych zabawkach przeznaczonych do wkładania do ust (wchodzący w życie z dniem 21 grudnia 2015 r.).
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG ORAZ PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
1 lipca 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 605), na podstawie której, w zakresie ustawy prawo zamówień publicznych :
nałożono na wykonawcę obowiązek poinformowania zamawiającego przy składaniu oferty o fakcie, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego, wskazując przy tym nazwę towaru lub usługi, których dostawa lub świadczenie będzie prowadzić do jego powstania, przy jednoczesnym podaniu ich wartości bez kwoty podatku;
wskazano, iż w przypadku gdy doszło do złożenia oferty, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, do ceny najkorzystniejszej oferty lub oferty z najniższą ceną dolicza się podatek VAT, który zamawiający miałby obowiązek rozliczyć zgodnie z tymi przepisami.
PRAWO FARMACEUTYCZNE
12 lipca 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 788), na podstawie której m.in.:
przyjęto, że minister właściwy do spraw zdrowia będzie ogłaszał raz na 2 miesiące na podstawie informacji przekazywanych przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego, gromadzonych w Zintegrowanym Systemie Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi lub innych informacji dotyczących dostępności do produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych wykaz: produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
wprowadzono obowiązek informacyjny wobec Głównego Inspektora Farmaceutycznego dla przedsiębiorców prowadzących hurtownie farmaceutyczne o zamiarze dokonania wywozu lub zbycia produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych podmiotowi prowadzącemu działalność poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
określono, iż wobec produktów leczniczych o kategorii dostępności Rp, Rpz, Rpw, Lz, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych podmioty uprawnione do obrotu detalicznego produktami leczniczymi, przedsiębiorcy zajmujący się obrotem hurtowym produktami leczniczymi i podmioty prowadzące apteki szpitalne, apteki zakładowe, działy farmacji szpitalnej, obowiązane będą składać zamówienie na zapotrzebowanie;
wskazano, iż w przypadku niemożności wykonania obowiązku zapewnienia dostępu do produktów leczniczych wydawanych na receptę lub wskazanego w ustawie środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego podmiot prowadzący aptekę, punkt apteczny lub dział farmacji szpitalnej obowiązany jest poinformować o zaistniałym fakcie właściwego miejscowo wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego w ciągu 24 h;
rozszerzono katalog przesłanek odmowy udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej o przypadek, gdy na wnioskodawcę w terminie do 3 lat przed złożeniem wniosku została nałożona kara pieniężna;
dodano nowe przesłanki cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej w tym przypadek prowadzenia obrotu produktami leczniczymi niedopuszczonymi do obrotu;
przyjęto zasadę, że produkty lecznicze o kategorii Rp, Rpz, Rpw,Lz, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyroby medyczne objęte refundacją, nabywane przez podmiot wykonujący działalność leczniczą będą mogły być stosowane wyłącznie w celu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej na terytorium RP i nie będą mogły być zbywane.
WYROK TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO
W dniu 14 lipca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny (dalej „Trybunał”) w składzie pięciu sędziów wydał wyrok, w którym orzekł, iż art. 136 ust. 3. zdanie pierwsze ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 782) w zakresie, w jakim uzależnia przewidziane w nim żądanie byłego współwłaściciela wywłaszczonej nieruchomości lub jego spadkobierców od zgody pozostałych byłych współwłaścicieli nieruchomości lub ich spadkobierców, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 21 ust. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. (sygn. akt SK 26/14, dalej „Wyrok”).
Strona internetowa Trybunału zawiera dodatkowe wyjaśnienie w/w wyroku, w którym wskazano m.in., iż zdaniem Trybunału zaskarżona regulacja stanowi nadmierne ograniczenie praw poszczególnych byłych współwłaścicieli wywłaszczonej nieruchomości. Nakłada bowiem na wnioskodawcę obowiązek uzyskania zgody na zwrot nieruchomości od pozostałych uprawnionych, z którymi po wywłaszczeniu nic już wnioskodawcę nie łączy. Biorąc pod uwagę powyższe na skutek wyroku Trybunału organy prowadzące postępowanie o zwrot wywłaszczonej nieruchomości będą obowiązane wydać decyzję o jej zwrocie na rzecz uczestników postępowania w zakresie przysługujących im udziałów we współwłasności nawet jeśli pozostali poprzedni właściciele nie brali udziału w postępowaniu.
Trybunał przyznał także, iż uzależnianie żądania wnioskodawcy od zgody pozostałych byłych właścicieli wywłaszczonej nieruchomości prowadzi do niesprawiedliwego zróżnicowania praw osób uprawnionych do żądania zwrotu nieruchomości. W przypadku gdy wnioskodawcą byłby bowiem jedyny właściciel postępowanie byłoby prostsze, tańsze i szybsze aniżeli wówczas gdy uprawnionych byłoby kilku współwłaścicieli nieruchomości.
Zwrot poszczególnych udziałów w nieruchomości powinien co do zasady odbywać się w ramach jednego postępowania, jednak biorąc pod uwagę fakt, iż w danym stanie faktycznym jest to niemożliwe lub znacznie utrudnione ustawa powinna umożliwiać realizację indywidualnych roszczeń wnioskodawców. Z uwagi na powyższe, Trybunał uznał, iż prawidłowa realizacja wydanego przez niego wyroku będzie wymagała od ustawodawcy działań legislacyjnych umożliwiających indywidualną legitymację procesową każdego z uprawnionych współwłaścicieli wywłaszczonej nieruchomości, zapewniając przy tym ochronę praw osób uprawnionych, które z takim wnioskiem nie wystąpiły. Zdaniem Trybunału obowiązek informacyjny o toczącym się wówczas postępowaniu spoczywać powinien na organach, które to są odpowiedzialne za naprawę skutków wywłaszczeń.
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna Niniejsze memorandum ma charakter wyłącznie informacyjny i jest przedmiotem praw autorskich M. Szulikowski i Partnerzy Kancelarii Prawnej. www.szulikowski.pl
