Limit IKZE i IKE – ile wynoszą i jak odliczyć je od podatku?

2023-03-15

Przezorny zawsze ubezpieczony – w tym przypadku zabezpieczony. Mowa tu o różnych sposobach oszczędzania na emeryturę, które są dostępne dla każdego podatnika. Jaki jest limit IKZE 2023, a limit IKE 2023? Jakie są zasady odliczenia od podatku?

IKE i IKZE - czym są i ile wynoszą limit dokonywania wpłat?

Zanim przejdziemy do wyjaśnienia kluczowego pojęcia, jakim jest limit IKZE 2023, warto przypomnieć, co kryje się pod tym skrótowcem. IKZE, czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, to jeden z produktów umożliwiających dobrowolne oszczędzanie na emeryturę. Jest dostępne dla podatników od 1 stycznia 2012 roku.

Najważniejsze informacje na ten temat znajdziesz w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 roku o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz. U. 2004 Nr 116 poz. 1205). Warto zwrócić uwagę, że ten akt prawny reguluje również kwestie związane z IKE.

IKE oraz IKZE to dwa produkty, które opierają się na podobnych rozwiązaniach. Mimo to można zauważyć znaczącą różnicę pomiędzy sposobem rozliczania przekazywanych wpłat oraz zasadami wypłaty zgromadzonych oszczędności. Okazuje się, że inne zasady dotyczą również przysługujących limitów. W zależności od tego, którą z metod dobrowolnego oszczędzania wybrał podatnik, takimi zasadami będzie musiał się kierować.

To ważne! Pamiętaj, aby nie pomylić rodzaju konta, z którego korzystasz. Skrótowce są podobne, ale w rzeczywistości są to dwa różne produkty.

Wróćmy do najważniejszej kwestii w świetle tego artykułu, jaką jest limit IKZE 2023. Dotyczy on ograniczenia wysokości wpłat, jakie podatnik może wykonać w danym roku kalendarzowym. Jest to związane bezpośrednio z możliwością odliczenia wpłaconych kwot od podatku dochodowego od osób fizycznych. Tak naprawdę to od posiadacza konta zależy, czy w danym roku kalendarzowym dokona jakiejkolwiek wpłaty. Musi jedynie pamiętać o górnym limicie.

Ile wynosi limit wpłat na IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) w 2023?

Ile wynosi limit wpłaty na emerytury IKZE 2023? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w art. 13.a ust. 1. ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych. Mówi on, że roczny limit wpłat na IKZE nie może przekroczyć w danym roku kalendarzowym 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego brutto w gospodarce narodowej. Zgodnie z art. 13a. ust. 1a., osobom prowadzącym pozarolniczą działalność przysługuje prawo do maksymalnej kwoty odliczenia równej 1,8-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego brutto w gospodarce narodowej.

Pamiętaj, w październiku każdego roku Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłasza, ile może konkretnie wynosić kwota wpłat na IKZE. Zgodnie z obwieszczeniem z dnia 13 października 2022 roku, limit IKZE 2020 wynosi 8 322 zł. Z kolei dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, wysokość kwoty wpłat na IKZE w roku 2023 wynosi 12 483  zł.

IKZE – komu przysługuje odliczenie od podatku 2022/2023

Jak prezentuje się kwestia ulgi związanej z wpłatami na IKZE? Odliczenie od podatku 2022 przysługuje w tym przypadku każdemu podatnikowi, który rozlicza się według:

• PIT-37, PIT-36 – skali podatkowej, czyli 18 lub 32%,
• PIT-36L – podatku liniowego 19%,
• PIT-28 – ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Jeżeli należysz do jednej z tych grup podatników, masz prawo odliczyć składki odprowadzone w danym roku kalendarzowym.

To ważne! Warto podkreślić, że w celu skorzystania z preferencji podatkowej należy przedstawić odpowiednie dowody wpłaty na konto IKZE. Taki dokument powinien zawierać:

• dane osobowe posiadacza konta,
• kwotę wpłat,
• datę wykonania wpłaty,
• numer rachunku, na który został wykonany przelew.

Jeżeli podatnik posiada taki dokument, może starać się o prawo do ulgi związanej z opłacaniem składek na IKZE. Brak dowodu wpłat jest jednoznaczny z niemożnością odliczenia ich podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pojawia się jednak pytanie, jaką kwotę składek można odliczyć w danym okresie rozliczeniowym? Jak wspomnieliśmy, rząd nie bez powodu wprowadził górny limit IKZE. Maksymalna kwota, jaką możesz odprowadzić od podatku, jest równa górnemu progowi wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Jeżeli zdarzy się, że łączna kwota składek przekroczyła roczny limit IKZE, wówczas ulga podatkowa nie obejmuje nadwyżki. Oznacza to, że za rok 2022 można odliczyć maksymalnie 8 322zł (w przypadku przedsiębiorców 12 483 zł).

Uwaga! Odliczenie przysługuje osobom, które wpłacają oszczędności wyłącznie na jedno konto IKZE. Nie wyklucza się jednak możliwości posiadania IKE i IKZE jednocześnie.

Drugim rozwiązaniem, które można znaleźć w katalogu produktów dobrowolnego oszczędzania na emeryturę, jest IKE. Pod tym skrótowcem kryje się Indywidualne Konto Emerytalne. Najważniejsze informacje na temat zasad obowiązujących w przypadku tego produktu znajdują się również we wspomnianej wcześniej ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych. Limit IKE 2023 to kwota składek, jakie maksymalnie można wpłacić na swój rachunek.

Ile wynosi limit wpłat na IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) w 2023?

Zgodnie z art. 13 ust. 1, wpłaty dokonywane na konto IKE w określonym roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć 3-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany krok. Dokładne informacje o obowiązującym limicie udostępnia Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Według obwieszczenia z 13 października 2022 roku, maksymalna wysokość wpłat wynosi 20 805 zł - to aż o 1 215,60 zł więcej niż w roku poprzednim.

Pamiętaj, nie oznacza to jednak, że tak wysoką kwotę możesz odliczyć od podatku dochodowego od osób fizycznych. W tym przypadku obowiązują inne zasady. Jakie?

Kto może skorzystać z odliczenia IKE?

Na początku artykułu podkreślaliśmy, że IKE oraz IKZE różnią się pod kątem korzyści podatkowych, jakie przysługują ich posiadaczom. Jeżeli podatnik zdecydował się na prowadzenie Indywidualnego Konta Emerytalnego, ma szansę na skorzystanie z pełnego zwolnienia z podatku od dochodów kapitałowych. Ta preferencja jest jednak obwarowana szczegółowymi kryteriami, które dotyczą przede wszystkim terminu wypłaty zgromadzonych środków. Spójrzmy: jeżeli podatnik zdecyduje się na wypłatę zgromadzonych środków:

• po ukończeniu 60 lat lub
• w momencie nabycia prawa do emerytury i przekroczeniu 55. roku życia,

a obligatoryjnie spełnia jeden z dwóch poniższych warunków:

• dokonywanie wpłat na konto IKE przez co najmniej 5 lat kalendarzowych lub
• wpłata ponad połowy wartości środków znajdujących się na koncie IKE nie później niż w ciągu 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o wypłatę oszczędności,

wówczas może skorzystać ze zwolnienia z podatku od dochodów kapitałowych. W innym przypadku będzie zobowiązany do uregulowania podatku w wysokości 19%.

Przypomnijmy, że podatek od dochodów kapitałowych (podatek Belki) dotyczy zysków kapitałowych z:

• lokaty
• przy obrocie instrumentami finansowymi,
• kont oszczędnościowych,
• pracowniczych funduszy emerytalnych,
• z tytułu gromadzenia oszczędności,
• wpływów uzyskanych poprzez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych.

Pamiętaj! Jeżeli decydujesz się na prowadzenie IKE, odliczenie od podatku 2023 na zasadach takich jak w przypadku IKZE jest niemożliwe. Z kolei powyższa preferencja przysługuje wyłącznie podatnikom posiadającym jedno Indywidualne Konto Emerytalne.

Wypłata środków zgromadzonych na IKZE, IKE -transfer środków

To, że wpłacasz środki na emeryturę w jednej instytucji finansowej, nie oznacza że nie możesz wybrać wpłaconych środków i zakończyć współpracy z instytucją. Masz prawo dokonać wpłaty transferowej z IKZE/IKE i przenieść wpłacone środki do innego podmiotu, którego oferta bardziej Ci odpowiada. Jak wygląda transfer środków IKZE lub IKE? Szczegóły znajdziesz poniżej.

Decyzja o przeniesieniu funduszy IKZE lub IKE do innej instytucji finansowej należy w pełni do Ciebie. Nie musisz wyjaśniać dlaczego chcesz zrezygnować z uczestnictwa z aktualnego programu emerytalnego, ani też obawiać się zapłacenia podatku dochodowego lub podatku od zysków kapitałowych w przypadku transferu środków.

Pamiętaj, że wypłata transferowa IKZE/IKE to nie to samo co wypłata środków zgromadzonych na koncie emerytalnym na własne konto. Wypłata środków z IKZE możliwa jest po ukończeniu 65 roku życia i dokonaniu wpłat przez przynajmniej 5 lat. W innym wypadku, wycofując środki będziesz musiał zapłacić 10% zryczałtowanego podatku dochodowego. Z kolei zwrot środków z IKE przed ukończeniem 60 roku życia wiąże się z koniecznością zapłaty podatku Belki. Dotyczy to sytuacji, gdy dokonywałeś wpłaty środków maksymalnie w 4 latach lub od ponad połowy kwoty wpłat doszło w ostatnich pięciu latach przed złożeniem wniosku o zwrot środków.

Wypłata transferowa IKZE

Należy podkreślić, że transfer pieniędzy zgromadzonych na IKZE możliwy jest tylko do innej instytucji prowadzącej IKZE, z którą oszczędzający zawarł umowę o prowadzenie IKZE. Ustawa nie przewiduje możliwości dokonania wypłaty transferowej np. na IKE lub do PPE.

W podobny sposób możesz uzyskać oszczędności emerytalne w przypadku śmierci oszczędzającego. W tym wypadku uprawniona osoba lub podmiot (w drodze dziedziczenia lub wskazania przez zmarłego) może dokonać wypłatę transferową do innej instytucji prowadzącej IKZE.

Wypłata transferowa funduszy zgromadzonych przez oszczędzającego między podmiotami prowadzącymi IKZE oraz wypłata transferowa dokonane na IKZE osoby uprawnione w razie śmierci oszczędzającego jest zwolniona z opodatkowania.

Dodatkowo z IKZE nie można wycofać części środków, tak jak w przypadku konta IKE. Możesz dokonać jedynie zwrotu całości środków zgromadzonych na IKZE. W tym wypadku musisz zapłacić podatek PIT według skali podatkowej.

Wypłata transferowa IKE

Ustawa pozwala na przeniesienie z jednego konta IKE na inne konto emerytalne tego rodzaju całości zgromadzonych funduszy. Nie dotyczy to kont IKE oraz PPK. Są dwa wyjątki, które ograniczają wykonanie tej operacji. Nie możesz dokonać transferu środków, gdy:

• wypłata transferowa jest dokonywana między funduszami inwestycyjnymi zarządzanymi przez to samo towarzystwo inwestycyjne lub,
• następuje transfer środków uzyskanych w postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym.

Zasady dokonania transferu środków do innej instytucji są takie same jak w IKZE.

Czy można przenieść środki z IKZE do IKE lub na odwrót? Nie jest to obecnie możliwe. Było to możliwe od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. w ramach wypłaty transferowej, która była zwolniona z podatku.

Podsumowanie: Limit IKZE 2023 a odliczenie od podatku

Oto najważniejsze informacje dotyczące limitu IKZE i IKE 2023 oraz zasad odliczenia wysokości wpłat od podatku:

• Górny próg wpłat na IKZE wynosi 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego brutto w gospodarce narodowej.
• Uwaga! Od 1 stycznia 2021 roku podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność mogą odliczyć maksymalnie 1,8-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego brutto.
• Limit IKZE 2023 wynosi 8 322 zł. Ta kwota jest jednocześnie maksymalną kwotą, jaką możesz odliczyć od podatku dochodowego od osób fizycznych za dany rok podatkowy.
• IKZE odliczenie podatku za 2022 przysługuje podatnikom rozliczającym się według skali podatkowej, podatku liniowego i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
• Górny próg wpłat na IKE jest równy 3-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej.
• Limit IKE 2023 wynosi więc 20 805 zł. W tym przypadku nie ma możliwości odliczenia składek od podatku dochodowego od osób fizycznych.
• Podatnik może jednak skorzystać z ulgi na podatek od dochodów kapitałowych po spełnieniu kilku warunków dotyczących wieku oraz wartości i terminu wpłat.